چگونه به پرسشهای دینی نوجوانان پاسخ دهیم؟
به گزارش خبرگزاري رسا، محمدحسین فاضل:
«قطعات موبایل: به گوشی موبایل خود نگاه کنید آیا امکان دارد قطعات فلزی و پلاستیکی آن خود به خود به هم برخورد کنند و یک مجموعه هوشمند و منظم مثل موبایل را تشکیل بدهد؟ عقل انسان حکم میکند که این قطعات ریز و حساس را یک دانشمند با حساسیت بسیار و با نظم و ترتیب کنار هم چیده باشد.» برج میلاد، تابلوی نقاشی، ساخت ماشین و ...
به مثال بالا دقت کنید، مطلع کتاب «اصول دین نوجوان»، نوشته علی شعیبی است که تلاش دارد تا بزرگترین و پیچیدهترین برهان وجود خدا، برهان نظم را، با زبانی ساده و به راحتی به نوجوان آموزش دهد.
کمی صبر کنید این تنها مزیت این کتاب نیست. شاید دغدغهها و پرسشهای نوجوانان برای بزرگسالان کمی پیش پا افتاد و ساده به نظر برسد، اما نباید فراموش کرد که دنیای نوجوانی با دنیای بزرگسالی تفاوتهای اساسی و فاصله بسیار دارد. دغدغه آنها برای ما پیش پا افتاده است، ولی برای نوجوان میتواند بحث مرگ و زندگی باشد. شیعبی این مهم را به خوبی فهمیده و سعی کرده است در کتابش در دنیای نوجوانی قدم بزند و به موضوعاتی بپردازد که دنیای آنها را روشن، جذاب و شاد میکند.
ذهن نوجوان پر از پرسشهای اساسی است؛ پرسشهایی که ممکن است والدین را به چالش کشیده و گاه کلافه کند. شیوه نویسنده در پاسخگویی به هرکدام از سؤالات اساسی نوجوانان در مبحث توحید، شیوهای جذاب است؛ او ابتدا ذهن مخاطب نوجوان خود را با طرح پرسشهایی به چالش میکشد و پس از آن، پاسخها به صورت دستهبندی شده ارائه میشود.
شعیبی در کتاب خود شیوههای جدیدتر را نیز میآزماید. او با استفاده از روش داستانگویی و با بهرهگیری از المانهای این روش، پاسخها را به شیوه غیر مستقیم در اختیار مخاطب نوجوان خود قرار میدهد؛ در واقع او با استفاده از روشی خلاق، پاسخ را در ذهن مخاطب خود ماندگار میکند. به این نمونه دقت کنید: «روزی پیامبر اکرم ص با اصحاب خود در شهر راه میرفتند. در راه پیرزنی را دیدند که با چرخ دستی، نخریسی میکرد. پیامبر از او پرسید: خدا را چگونه و با چه دلیلی شناختی؟ پیرزن دستش را که به دسته چرخ بود، برداشت و چرخ بعد از چند ثانیه ایستاد. پیرزن گفت: همانطور که در این چرخ، تا دستِ من نباشد، گردشی هم وجود ندارد، در گردش عظیم جهان نیز، باید دستِ قدرتمندی وجود داشته باشد و گرنه جهان، از گردش میایستاد!»
سومین شیوه برای جذابسازی کتاب استفاده از قابلیت عکس همخوان با محتواست. او در ارائه مفاهیم اساسی در حوزه توحید، از نمونههای عینی اطراف زندگی مخاطب نوجوان که ممکن است از دغدغههای اجتماعی این روزهای او باشد نیز غفلت نکرده و با استفاده از آنها در جای مناسب، طرح مسئلهای یپیچیدهتر را به مخاطب آموزش میدهد. یکی از بهترین نمونهها در کتاب از این منظر این بخش است: «راستی یک سوال به نظر شما لیونل مسی بازیکن بزرگتری است یا رونالدو!؟ شاید یک عده بگویند: (مسی) بزرگتر است. بعضی هم میگویند (رونالدو) بستگی دارد طرفدار کدام تیم باشند!
حال من میپرسم منظور از بزرگی این بازیکنان قد و وزن و اندازه آنهاست یا تکنیک و اخلاق و سرعت و ... خب معلومه که ملاک بزرگی، تکنیک اخلاق، سرعت و ... است!
نتیجه: همانطور که در بزرگی این بازیکنان، ملاک تکنیک آنهاست، نه قد و اندازه و وزن. در بزرگی خداوند هم، ملاک عظمت، علم، قدرت و مهربانی است نه اندازه جسمی!»
پایانبخش کتاب، پرسشنامهای است ویژه مربیان، فعالان فرهنگی و روحانیونی که در مدارس یا مراکزی که نوجوانان حضور دارند.
کتاب «اصول دین نواجوان» که اخیراً از سوی نشر معارف منتشر شده، 64 صفحه دارد که در هر صفحه عکسی نیز متناسب با محتوا ارائه شده است. حجم کتاب کم است و همین موضوع، خواندن آن را برای نوجوانی که به زندگی پرسرعت امروز خو کرده، راحت میکند.
علی شعیبی پیش از این نیز در حوزه ادبیات دینی برای کودکان و نوجوانان فعالیت کرده است. کتاب «بدان رحمک الله» که ترجمهای است از رساله حقوق امام سجاد(ع) برای نوجوانان، پیش از این مورد استقبال مخاطبان قرار گرفته است.
کتاب «اصول دین نواجوان» توسط نشر معارف با قیمت 15 هزار تومان به چاپ رسیده است./1360/