کشور سالمند، کشور نیازمند

به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، همزمان با آغاز هفته سالمند، وزیر بهداشت ضمن اشاره به افزایش نسبت جمعیت سالخورده در سال ۱۴۲۹، بر لزوم سیاست‌گذاری در مواجهه با پدیده سالمندی تأکید کرد.

سعید نمکی در پیامی به ‌مناسبت همایش مجازی روز جهانی و هفته گرامیداشت سالمند با عنوان «نگاهی نو به مساله سالمندی در ایران» گفت: در قرن اخیر به‌ یمن پیشرفت وضعیت بهداشت و سلامت، شاخص امید به زندگی در اغلب جوامع افزایش یافته و در کشور ما از رقم کمتر از 53 سال به رقم بیش از 75 سال افزایش یافته است، به ‌نحوی که انتظار می‌‌رود سال 1429 امید به زندگی در ایران به 5/78 سال برسد و این امر منجر به افزایش نسبت جمعیت سالخورده می‌‌شود.

وی افزود: سالخوردگی جمعیت و سرعت زیاد رشد جمعیت سالمند در کشور، باعث نمود بیشتر نیازمندی‌‌های متفاوت اقتصادی، اجتماعی و سلامت خواهد شد که لزوم برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری را در مواجهه با این پدیده ناگزیر می‌‌سازد.

ایده‌آل آن است که جمعیت ما بتواند سالمندی سالم، فعال و موفق توأم با حفظ منزلت، کرامت و عزت را تجربه کند. در این دوره از عمر، سالمند باید این امکان را داشته باشد که با بهره‌گیری از پتانسیل‌‌های فیزیکی، اجتماعی و روانی خود در جامعه مشارکت فعال داشته باشد و جامعه بتواند از حضور فعال سالمندان و خرد و تجارب آنان بهره‌مند شود. لازمه این امر، دارا بودن سطح مطلوبی از سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی است.

وزیر بهداشت در ادامه این پیام مجازی، بیان کرد: در حوزه سلامت جسمی و روانشناختی، سالمندی جمعیت، زمینه‌ساز افزایش بار بیماری‌‌های مزمن و ابتلا به بیماری‌‌های مختلف است و با عنایت به این موضوع، اهمیت مراقبت‌‌های بهداشتی و درمانی در این گروه سنی و آموزش سبک زندگی سالم برای تجربه سالمندی سالم بیش از سایر گروه‌های سنی روشن می‌‌شود.

نمکی اضافه کرد: هدف از همه اقدامات وزارت بهداشت، تجربه یک سالمندی سالم در افراد جامعه، حفظ سلامت، به تعویق انداختن وابستگی و ناتوانی، برخورداری از سلامت روان و حفظ نشاط و سرزندگی سالمندان و مشارکت آنان در جامعه است. البته بدیهی است که این مهم تنها زمانی تحقق می‌‌یابد که مراقبت‌‌های سلامتی مطلوب از زمان پیش از تولد آغاز شود و در همه مراحل بعدی زندگی استمرار و تداوم یابد.

وی با بیان اینکه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به‌ عنوان متولی سلامت جامعه با درنظر گرفتن مشکلات اصلی سلامت سالمندان و نیازهای این حوزه، برنامه‌‌هایی در دستور کار دارد، یادآور شد: ولیکن، حفظ و ارتقای سلامت جامعه تنها توسط یک دستگاه اتفاق نمی‌‌افتد و مستلزم همکاری و تعامل همه بخش‌‌های مختلف توسعه در کشور و هم‌راستایی و عملیاتی کردن همزمان برنامه‌ها توسط همه دستگاه‌‌ها است، از این رو، سند ملی سالمندان، با هدف ایجاد جامعه‌‌ای بدون تبعیض سنی و رسیدن به بهترین پیامد برای کلیه سنین و تدوین یک چارچوب برای پاسخ مناسب به چالش‌‌ها و فرصت‌‌های «سالمندی جمعیت» با مشارکت تمام دستگاه‌‌ها و سازمان‌‌های ذی‌ربط و با محوریت سازمان برنامه و بودجه تدوین شد.

بر مبنای این سند، دولت جمهوری اسلامی با فراهم کردن یک چارچوب عملیاتی، هدایت و هماهنگی لازم را برای پرداختن به این موضوع پیچیده و مهم بر ‌عهده خواهد داشت.

نمکی اضافه کرد: در سند مذکور، علاوه بر توجه به استراتژی‌‌های خاص سالمندان، به فرصت‌‌هایی برای برطرف کردن موانع مشارکت سالمندان در اجتماع و دسترسی آنان به همه خدمات در سراسر عمر، توجه شده است.

وزیر بهداشت در پایان این پیام تأکید کرد: امید است با همراهی، همدلی و همکاری همه‌جانبه تمام سازمان‌‌ها و دستگاه‌‌های دولتی و غیردولتی و ترویج گفتمان علمی و عملی مشترک بین صاحبان اندیشه، سیاست‌گذاران و مجریان، شاهد عملیاتی شدن و اجرای سند ملی سالمندان و در پی آن تحقق جامعه‌‌ای سالم و پویا باشیم که در آن، تک‌تک افراد جامعه فرصت تجربه یک دوره سالمندی سالم، موفق و فعال را داشته باشند.

تبعات پیری جمعیت خطرناک است

مشاور عالی وزیر بهداشت محمد اسماعیل اکبری گفت: وقتی ساختار جمعیتی به هم می‌خورد به معنی نابودی یک ملت است.

محمد اسماعیل اکبری درباره دلایل اجرا نشدن سیاست‌های کلی جمعیت، افزود: به هزار و یک دلیل حتی یک لایحه نیز درباره اجرای این سیاست‌ها ارائه نشده و نخستین دلیل هم این است که اساسا اعتقادی به این امر وجود ندارد.

وی ادامه داد: بعد از ابلاغ سیاست‌های کلی جمعیت از سوی رهبر انقلاب در اردیبهشت ۹۳، دولت مصوبات و دستورات مشخصی را برای نهادهای مختلف تعیین کرد اما تا امروز هیچ‌کس به این سیاست‌ها و دستورالعمل‌ها توجهی نکرده است. وزارت بهداشت که متولی اصلی این امر بوده بیش از نیمی از دستورالعمل‌هایش در این زمینه غیرعلمی بوده است. در حال حاضر همه دستورالعمل‌ها اصلاح و ابلاغ شده اما عملیاتی شدن آنها زمان می‌برد.

مشاور عالی وزیر بهداشت با تایید نگرانی‌هایی که درباره کاهش جمعیت کشور مطرح می‌شود، اظهار داشت: سایر ارگان‌هایی که باید در این زمینه قدم بردارند، کاری نکرده‌اند.

اکبری با بیان اینکه تبعات کاهش و پیری جمعیت بسیار خطرناک است، تصریح کرد: این امر به منزله نابودی یک ملت است و اینگونه نیست که تورمی به وجود می‌آید، یا اقتصاد لطمه می‌خورد یا مثل کرونا تعدادی مبتلا می‌شوند و جان می‌بازند، بلکه وقتی ساختار جمعیتی به هم می‌خورد به معنی نابودی یک ملت است و لطمات اقتصادی، فقط یک بخش آن است.

مشاور عالی وزیر بهداشت در پاسخ به این سوال که آیا موضوع جمعیت از دستور کار دولت خارج شده است، گفت: من وارد شدنی ندیدم که درباره خارج شدنش چیزی بگویم.

اکبری افزود: تنها ورودی که از دولت دیدیم همان تصویب سیاست‌های ابلاغی رهبر انقلاب بود و پس از آن هیچ لایحه‌ای جز یک طرح ارائه نشد.

وی در پاسخ به این سوال که متولی اصلی اجرای سیاست‌های کلی جمعیت کدام نهاد است، گفت: نه‌تنها برای موضوع مهم جمعیت متولی در کشور وجود ندارد، بلکه هیچ یک از امور اجتماعی در کشور ما متولی ندارد و این‌گونه مسائل بین چند نهاد تقسیم شده که باعث می‌شود هر نهادی براحتی از زیر بار مسؤولیت فرار کند.

مشاور عالی وزیر بهداشت ابراز امیدواری کرد دولت فعلی یا دولت آینده، ساختار مشخص و قانونمندی مانند معاونت ریاست‌جمهوری برای مسائل اجتماعی ایجاد کنند تا به اینگونه امور که موضوع جمعیت یکی از آنهاست، رسیدگی کند./د101/ق