اصرار به مذاکره، انفعال در مقابله

به گزارش خبرنگار سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، روزگاری کشاورزی که پیاز می کاشت، نزد قاضی رفت و از رفتار همسایه اش شکایت کرد که وی محصول من را به بهانه اینکه بوی بد می دهد و خاصیتی ندارد، خراب می کند. قاضی برای فرد خاطی حکم داد که باید پول خسارت محصول کشاورز را پرداخت کند یا 100 ضربه شلاق بخورد و یا یک کیسه پیاز را بخورد. آن مرد که فکر می کرد خیلی زرنگ است گفت: حکم سومی راحت تر است، پیاز را می خورم اما چند پیاز را که خورد دیگر نتوانست.

با خود فکر کرد که شلاق خوردن راحت تر است گفت: حکم شلاق را در مورد من اجرا کنید اما بعد از آنکه چند ضربه شلاق را خورد، دید دیگر توان تحمل ضربات شلاق را ندارد گفت: دست نگهدارید، خسارت مالی را پرداخت می کنم. این ضرب المثل حکایت فردی است که به خیال به دست آوردن سودهای دیگر، زیان های ظاهراً کوچک را می پذیرد اما عملاً به خواسته اش نمی رسد، می گویند طرف هم پیاز را خورد، هم شلاق خورد و هم پول داد.

1. شرایط ماه های پایانی دولت تدبیر و امید نیز بی شباهت به حال فرد حکایت شده نیست. دولت در ابتدای راه، با عجله و به امید رفع تحریم های ظالمانه، عمده تلاش خود را صرف مذاکره با آمریکا و دولت های غربی کرد که منتج به برجام شد. اما علی رغم توصیه رهبر معظم انقلاب و منتقدان برجام مبنی بر گرفتن تضمین متقن جهت رفع تحریم های یکجانبه و چند جانبه که به بهانه های مختلف وضع شده بود، رییس جمهور وقت آمریکا با یک امضاء برجام را زیر پا گذاشت.

بعد از آن دولت در اقدامی تحت عنوان "صبر راهبردی" و نشان دادن حسن نیت ایران در پایبندی به قراردادها و کسب مدال اخلاق مداری! یک سال کشور و ملت را متحمل فشار حداکثری از سوی آمریکا و متحدانش کرد. در این میان که امید دولت به ادامه برجام با کشورهای اروپاپی بود و آمریکا را مزاحمی در برجام تلقی می کرد، باز بی نتیجه ماند و اصطلاحاً آبی از کانال ویژه مالی اروپا (اینستکس) برای ایران گرم نشد.

این در حالی است که می توانستیم با پیگیری اقتصاد مقاومتی و دیپلماسی اقتصادی موجبات رشد اقتصادی کشور و تسهیل معیشت مردم را فراهم کنیم. اما شرطی کردن و معطل گذاشتن اقتصاد کشور به امید گشایش سیاسی در روابط بین الملل آن هم منحصراً با چند کشور، منجر به عقب ماندگی در مسئله اقتصاد و مشکلات معیشتی مردم شد. چنین وضعیتی به مثابه خوردن پیاز بود. چرا که غفلت کردیم که خداوند متعال در آیه 40 سوره فاطر می فرماید «إِنْ يَعِدُ الظَّالِمُونَ بَعْضُهُمْ بَعْضاً إِلَّا غُرُوراً» وعده و شعار ظالمان فریب است.

2. ضربه امنیتی به صورت ترور و حذف سرمایه های انسانی در کشور وجه دیگری از فشار همه جانبه و حداکثری از سوی دشمنان است. به شهادت رساندن سردار سلیمانی، دکتر فخری زاده دانشمند هسته ای و ترور ناموفق آقای رستم قاسمی وزیر پیشین نفت در سفر به لبنان را می توان از جمله ضربه های امنیتی برشمرد. همچنین اخلال و خرابکاری در حوزه های مختلف نظیر کشتی های تجاری و تأسیسات هسته ای نطنز جدیدترین اقدامات دشمنان برای تضعیف منابع و منافع ملی کشور است.

دولت رویکرد منفعلانه را خط مشی خود قرار داده است

دولت شلاق های پی در پی دشمن را هم با این بهانه که نباید در "تله تنش" طراحی شده از سوی دشمنان بیافتیم، بی پاسخ گذاشته و تنها با بیان این گزاره که "پاسخ مقتضی خود را در زمان و مکان مناسب خواهیم داد و حق انتقام محفوظ است" عملا رویکرد منفعلانه را خط مشی خود قرار داده است.

متأسفانه اتخاذ چنین رویکردی از سوی دولت تأمین همان هدف و غایت دشمن مبنی بر تغییر در محاسبات دستگاه های تصمیم ساز و تصمیم گیر برای تغییر در محاسبات مسؤولان ارشد است. ارزیابی آمریکا، اروپا و رژیم صهیونیستی در شرایط کنونی از رفتار و کنش ایران در عرصه سیاست خارجی در قبال مجموعه اقدامات ضد اقتصادی و ضد امنیتی هم متأثر از رویکرد منفعلانه است. لذا مشاهده می کنیم که درست در اوج مذاکرات احیای برجام دشمن در حوزه اقتصادی و امنیتی ضرباتی را وارد می سازد.

حمله به کشتی ایرانی ساویز در دریای سرخ، خرابکاری در تأسیسات هسته ای نطنز از سوی رژیم اسرائیل و تحریم افراد و نهادهای ایرانی به بهانه مسئله حقوق بشر توسط اتحادیه اروپا به چه معناست؟

3. آمریکا و اروپا درصدند با تحت فشار قرار دادن ایران خواسته معقول و منطقی اش که برآمده از متن برجام است، یعنی رفع تمام تحریم های ظالمانه به رفع برخی از تحریم ها تنزل پیدا کند و در مقابل ایران به تمامی تعهدات خود در برجام برگردد.

به عبارت دیگر حرف قطعی رهبر معظم انقلاب مبنی بر رفع تمام تحریم ها و راستی آزمایی آن به محاق برده شود. به نظر می رسد نگاه واقع بینانه به تحولات آمریکا و ایران نشان می دهد طرفین به مذاکرات نیاز مبرم دارند. دولت بایدن خواستار کنترل پیشرفت های هسته ای ایران است و همچنین دولت روحانی علاقمند است عملکرد دولت خود را با توافق به پایان برساند تا در اذهان مردم این موفقیت ثبت شده وگزینه احتمالی دولت در انتخابات 1400 دست برتر را دارا باشد.

4. اما ادامه مذاکرات زیر سایه اعمال فشارهای اقتصادی و امنیتی علاوه بر خسارات مادی و مالی که مردم ایران متحمل می شوند، موضع تیم مذاکره کننده را تضعیف و اسباب تحمیل خواسته های نامشروع طرف مقابل را مهیا می سازد.

کوچک شمردن ضررهای وارده از سوی دشمن در عرصه های اقتصادی و امنیتی و تعلل در پاسخ بازدارنده می تواند ضمن سست کردن مؤلفه های قدرت در عرصه منطقه ای و بین المللی، زمینه خطور فکر اقدام نظامی علیه کشورمان را در اذهان دشمنان پرورش دهد. در حالی که خداوند متعال می فرماید «تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَ عَدُوَّكُمْ» به گونه ای خودتان را آماده کنید که دشمن خدا و دشمن شما واهمه و هراس داشته باشند. لذا پیشنهاد می شود دولت و سازمان انرژی اتمی غنی سازی 60 درصد را به عنوان اولین پاسخ ایران به اقدامات مخرب دشمن آغاز نماید.

محمد حسین فلاح