ضرورت دین در عصر تکنولوژی

به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا،بیش از هزار سال از زمان نزول قرآن کریم می­گذرد. تغییرات فراوانی از لحاظ سبک و روش زندگی در امکانات و وسایل و فرهنگ و اجتماع رخ داده است. انسان امروز نسبت به آنان که در عصر نزول قرآن می‌زیستند و نسبت به بسیاری از مسائل و مواردی که برای آنان اهمیت داشته و به آن می‌اندیشیدند بیگانه است.

در عصر تکنولوژی و پیشرفت روز افزون آن، بسیاری از نیازهای و دل‌مشغولی‌های آدمی تغییر کرده و به زعم خودش ارتقاء یافته است. آیا با این وجود، انسان هنوز به دین و دستورات دینی نیازمند است؟ اگر هم بپذیریم که به دین محتاج است آیا نباید قرائت جدیدی از معنویت و آیین دینداری به او عرضه کرد؟

پاسخ قرآن به این پرسش منفی است؛ چرا که انسان را دارای فطرتی می­ داند که تغییرناپذیر است.

«فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفًا ۚ فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا ۚ لَا تَبْدِیلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ۚ ذَٰلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ وَلَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُونَ» (روم-۳۰)

(پس حق گرایانه، به سوی این آیین روی آور،[با همان] فطرتی که خدا مردم را بر آن سرشته است. تغییری در آفرینش خدا نیست. آیین پایدار همین است ولیکن بیشتر مردم نمی‌دانند.)

آیات کلام الله مجید مطابق فطرتی نازل شده که خداوند آن را سرشته است و هم او با علم ازلی و جامعی که نسبت به روح و روان و جسم آدمی داشته و دارد؛ مفاهیم هدایتگر خود را تنظیم نموده است.

به همین دلیل است که کالبد اصلی زندگی سعادتمندانه و فونداسیون کلی عوامل خوشبختی تغییرناپذیر است. شاید ظواهر زندگی تغییرات زیادی نموده است؛ اما بنیاد اصلی آن همواره ثابت و لایتغیر است و قرآن پیام خود را خطاب به همه‌ی انسان­ها در همه امصار و اعصار ارسال داشته است.

«وَ أُوحِیَ إِلیَ‏ هَذَا الْقُرْءَانُ لِأُنذِرَکُم بِهِ وَ مَن بَلَغَ»(انعام-۱۹)

(و وحی شده به من آیات این قرآن تا به آن، شما و هر کس را که خبر این قرآن به او رسد بترسانم.)

این آیه به هدف نزول قرآن پرداخته و بیان می­دارد که قرآن به این جهت بر من نازل شده است که شما را و تمام کسانی که در طول تاریخ بشر و پهنه‌ی زمان و در تمام نقاط جهان سخنان من به گوش آنها می‏رسد از مخالفت فرمان خدا بترسانم و به عواقب دردناک این مخالفت توجه دهم.

همچنین با ذکر کلمه «و من بلغ» (تمام کسانی که این سخن به آنها می‏رسد) رسالت جهانی قرآن و دعوت عمومی و همگانی آن را اعلام می‏دارد، در حقیقت تعبیری از این کوتاه­تر و جامع­تر برای ادای این منظور تصور نمی‏شود و دقت در وسعت آن می‏تواند هر گونه ابهامی را در مورد عدم اختصاص دعوت قرآن به نژاد عرب و یا زمان و منطقه خاصی مبرهن و قطعی سازد. طبق تعبیر بالا پیامبر مبعوث بوده به تمام کسانی که گفتارش به آنها می‏رسد و این شامل تمام کسانی می‏شود که تا پایان این جهان به دنیا قدم می‏گذارند. (مکارم شیرازی تفسیر نمونه، ج۵، ص ۱۸۰)

بنابراین قرآن کریم برنامه جامع و کاملی است که ضامن سعادت انسان است و این در حالی است که بر اساس تغییرات و تحولات زندگی انسان احکامی دارد که قابلیت تغایر و تطابق با زندگی همه‌ی انسان­ها را دارد.

آزاده ابراهیمی فخاری