مشارکت بیش از ۵۰۰ استاد در تدوین درختواره دانش‌های حوزوی

به گزارش سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی رستم‌نژاد، معاون آموزش حوزه‌های علمیه، در نشست معاونان آموزش حوزه‌های علمیه استانی و مدیران معاونت آموزش که در سالن نشست‌های مجموعه آفتاب ولایت مشهد برگزار شد، گفت: صدها ساعت کار کارشناسی با حضور بیش از ۵۰۰ استاد در تدوین درختواره رشته‌ها و گرایش‌های تخصصی حوزه‌های دانشی علوم اسلامی تلاش کردند.

معاون آموزش حوزه‌های علمیه کشور در ادامه افزود: وقت زیادی از شورای گسترش حوزه و شورای عالی حوزه به این موضوع اختصاص یافت؛ برخی از این رشته‌ها از پیش تر وجود داشته، ولی شاخه بندی‌های گسترده آن طراحی نشده بود.

حجت‌الاسلام والمسلمین رستم نژاد اظهار کرد: در این درختواره ۴۰۰ رشته و گرایش تعریف شده است و طلبه باید وارد این فرایند دانشی شده و تا مرز آمادگی برای تولید نظریه علمی پیش روند و پاسخگو باشند. نظام، امروزه ده‌ها مسئله دارد که حوزه باید به صورت علمی پاسخگوی این سوالات باشد که زمینه و بستر آن از مسیر درختواره‌های دانشی آماده شده است.

وی با اشاره به قابل توسعه بودن این رشته‌ها ابراز کرد: به معاونت آموزش اختیار داده شده تا این رشته‌ها توسعه پیدا کند و ما بر اساس این‌که نیاز داریم طلاب به صورت علمی در کجا مشغول انجام وظیفه باشند این رشته‌ها را توسعه بدهیم.

معاون آموزش حوزه‌های علمیه کشور با بیان این‌که حدود ۸۵ رشته از این مجموعه اجرایی شده است، یادآور شد: بعد از طراحی رشته‌ها به دنبال نقشه اجرا رفتیم، که چه میزان باید طلبه داشته باشیم، ورودی و خروجی حوزه‌های علمیه چه تعداد باید باشد.

وی ادامه داد: به طور مثال در رشته ادبیات یا کلام چند طلبه باید داشته باشیم. اینکه این رشته را در کدام نقطه از کشور ایجاد کنیم. اینکه در چه سالی نسبت به اجرای این رشته اقدام کنیم و مسائلی از این دست در این مرحله باید پاسخ دهیم. از این‌رو تدوین «نقشه اجرایی درختواره» در این ابعاد در حال نهایی شدن است و در حدود نیمی از استان‌های کشور این کار را تمام کرده‌اند.

دانش‌های ۱۶ گانه حوزوی

حجت الاسلام والمسلمین رستم‌نژاد یادآور شد: به طور مثال حوزه دانشی قرآن یکی از حوزه‌های دانشی علوم حوزوی است؛ فهم صحیح و عمیق از قرآن کریم نیازمند دانش گسترده‌ای است؛ خداوند در این باره می‌فرماید: «و ما یعقلها الّا العالِمون».چهارمین حوزه دانشی حدیث است؛ در این حوزه دانشی ده‌ها رشته تخصصی همچون رجال، درایة، کتابشناسی حدیثی و غیره را داریم.

معاون آموزش حوزه‌های علمیه بیان کرد: حوزه دانشی کلام، ادیان، مذاهب و فرق نیز یکی دیگر از حوزه‌های شانزده‌گانه دانش‌های حوزوی است ما باید بتوانیم مباحث اعتقادی مذهب خود و دیگر مذاهب و ادیان را به خوبی بشناسیم و در پاسخگویی به شبهات افراد توانمندی را پرورش دهیم. منطق، فلسفه و عرفان از دیگر حوزه‌های دانشی حوزه‌های علمیه است که از اهمیت بسیار بالایی نیز برخوردار است.

وی ادامه داد: حوزه دانشی زبان و ادبیات عرب که مربوط به زبان و ادبیات عرب فصیح است، از این دانش برای فهم قرآن و احادیث به خوبی می‌توان استفاده کرد.

حجت‌الاسلام والمسلمین رستم نژاد ابراز کرد: حوزه دانشی اخلاق، تربیت و مشاوره از دیگر حوزه‌های دانشی است که برای خودش دنیایی بحث و مطلب علمی دارد، حوزه‌های دانشی تاریخ و سیره و همچنین تبلیغ و ارتباطات از دیگر حوزه‌های دانشی علوم حوزوی هستند.

وی ادامه داد: حوزه دانشی فرهنگ، هنر و تمدن اسلامی، اقتصاد اسلامی، علوم اجتماعی، علوم سیاسی، روانشناسی و مدیریت از دیگر حوزه‌های دانشی علوم حوزوی هستند.

ایجاد گرایش هوش مصنوعی و بازی‌های رایانه‌ای

حجت‌الاسلام والمسلمین رستم نژاد خاطرنشان کرد: هریک از این حوزه‌ها در سطوح ۲، ۳، ۴ و بعضاً ۵ تحصیلی دارای رشته‌ها و گرایش‌های مختلفی هستند. در ادبیات آموزش حوزوی سطح یک حوزه شامل ۶ سال تحصیلی است که طی آن علوم پایه همچون ادبیات عرب، منطق و آشنایی با فقه و مباحثی دیگر مانند کلام، تاریخ، اخلاق و غیره به عنوان پایه‌های علمی طلاب تدریس می‌شوند.

وی ادامه داد: در حوزه دانشی تبلیغ و رسانه که از حوزه‌های دانشی جدید است گرایش‌های رسانه‌های مجازی، رسانه‌های نوشتاری، ادبیات نمایشی را داریم؛ رشته مطالعات دین و فضای مجازی نیز با چند گرایش مختلف همچون هوش مصنوعی، بازی‌های رایانه‌ای و شبکه‌های اجتماعی تعریف شده است. حوزه به صورت علمی و تخصصی به این رشته‌ها و گرایشات ورود پیدا کرده است.

معاون آموزش حوزه‌های علمیه کشور ادامه داد: ما به دنبال یک ریل‌گذاری جدید در تحصیلات حوزوی بوده‌ایم، البته این به معنای عدم وجود عالم در این زمینه‌ها نیست بلکه ما می‌خواهیم به این وسیله خروجی‌های توانمند بیشتری را که نیروهای کمک کار خوبی برای جامعه و نظام باشند تربیت کنیم.

وی در پایان گفت: نقشه راه آموزشی در حوزه‌های علمیه شامل این ۱۶ عرصه دانشی است که با زیرمجموعه‌هایی که دارند به ۴۰۰ رشته و گرایش می‌رسند. البته امکان افزایش این تعداد هم وجود دارد و در صورت احصاء ضرورت رشته‌ای جدید می‌توان آن را نیز پس از بررسی‌های کارشناسانه به درختواره دانشی و رشته‌ای حوزه‌های علمیه افزود.