مستندی درباره فاجعه زمین فوتبال چوار

به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، مستند سینمایی «مستطیل قرمز» (درباره شهدای زمین فوتبال چوار) به کارگردانی حسن و حسین صیدخانی و تهیه‌کنندگی مرحوم سیدعلیرضا سجادپور، عصر دیروز (یکشنبه هشتم اسفندماه) در فرهنگسرای ارسباران اکران و نقد و بررسی شد. 

در این نشست سازندگان فیلم سینمایی «مستطیل قرمز» با انتقاد از اینکه سینمای دفاع مقدس در انحصار چند نفر است، گفتند: زمانی که «مستطیل قرمز» در یک جشنواره جهانی نمایش داده شد، کسی باور نمی‌کرد فاجعه زمین فوتبال «چوار» در ایران رخ داده باشد و این نشان می‌دهد می‌توان به سینمای دفاع مقدس اعتماد کرد. 
«کورش جاهد» منتقد سینما در ابتدا بیان کرد: «مستطیل قرمز» بر اساس واقعیت ساخته شده و مستندگونه است و لحن صدا و ریتم بیان گوینده جنبه مستندگونه فیلم را تقویت می‌کند. جنگ در کل پدیده وحشتناکی است اما جالب است که در این فیلم مدام به این نکته اشاره می‌شود که زندگی در جنگ نیز در جریان است.

منتقد سینما افزود: ما نیازمند نگاه جدیدی در سینمای دفاع مقدس هستیم و امیدوارم این دو برادر کارگردان، با شور و حالی که کار را خود را آغاز کرده و فیلم پُرزحمتی را ساخته‌اند، با وجود همه مشکلاتی که در سینما وجود دارد به راه خود ادامه دهند.

سپس سیداحمد میرعلایی با گرامیداشت یاد مرحوم «سیدعلیرضا سجادپور» که تهیه‌کنندگی کار را برعهده داشت گفت: «مستطیل قرمز» با سختی و مشقت ساخته شده است؛ اما امید و تلاش در آن موج می‌زند. جوان‌هایی مانند برادران صیدخانی «مستطیل قرمز» را بر اساس دغدغه‌ای که داشته‌ و اتفاقاتی که از نزدیک لمس کرده‌ بودند، ساخته‌اند تا مخاطبان نیز با برخی اتفاقاتی که در تاریخ معاصر کشور رخ داده است، آشنا شوند.  

وی با اشاره به اینکه فیلم‌هایی مانند «مستطیل قرمز» باید در دنیا دیده شوند، اظهار کرد: ساخت چنین آثاری برای مردم ما زیبنده است و من در همین نشست قصد دارم به شهرداری، سازمان صداوسیما و حوزه هنری انقلاب اسلامی بگویم به حمایت خود از این فیلم ادامه دهند تا همه مردم ایران بتوانند آن را ببینند. حتی به برادران صیدخانی هم گفته‌ام تلاش کنند فیلم‌شان در سینما دیده شود چراکه لحظه لحظه این فیلم دارای صمیمیت، مقاومت، انسانیت و گذشت است.

میرعلایی خاطرنشان کرد: فیلمسازی در کشور ما باید توأم با نگاه دقیق و عمیق باشد و من از این 2 فیلمساز می‌خواهم مسیری را که انتخاب کرده‌اند، به درستی ادامه دهند و فیلم‌های‌شان را در خدمت فرهنگ، محتوا و معنا بسازند تا به مخاطبی که از سالن سینما خارج می‌شود، چیزی اضافه کرده باشند. 
جمشید جهان‌زاده بازیگر «مستطیل قرمز» نیز در سخنان کوتاهی بیان کرد: من از سال‌ها پیش حسن و حسین صیدخانی را می‌شناسم و می‌دانم از صفر شروع و بسیار تلاش کردند و زحمت کشیدند تا بدین جا برسند؛ پس صمیمانه به آن‌ها برای ساخت این فیلم تبریک می‌گویم و امیدوارم در این راه پُرثمر، پُرقدم و پُرتلاش پیش بروند. 

۶ ماه زمان برای پژوهش مستند
حسن صیدخانی یکی از کارگردانان «مستطیل قرمز» با اشاره به اینکه تحقیق و پژوهش این فیلم ۶ ماه زمان برد، اظهار کرد: بیش‌تر پژوهش این کار به صورت میدانی انجام شد. از سوی دیگر اتفاقاتی که در این فیلم رخ می‌دهد مانند دستگیری خلبان، مراسم عروسی و... بر اساس واقعیت و بر مبنای اتفاقاتی است که در سال‌های ۶۰ تا ۶۵ رخ داده است. برای ما مهم بود اثری خلق کنیم که ارزش وقت مخاطب را داشته باشد. همچنین باید بگویم این اثر که کاملا بر اساس واقعیت ساخته شده، فیلمی مستقل است.   
او با اشاره به مظلومیت شهدای فاجعه «زمین فوتبال چوار» گفت:‌ بمباران زمین فوتبال، اوج جنایات جنگی است و شاید نکته حقوق بشری آن همین مساله باشد. ضمن اینکه شهدای چوار شبانه و در مظلومیت کامل و در بیابانی در منطقه صالح‌آباد ایلام به خاک سپرده شدند. 
وی با اشاره به اینکه تاکنون ۲ هزار نفر فیلم مستطیل قرمز را تماشا کرده‌اند، عنوان کرد: امیدوارم اتفاقات بهتری برای این اثر رخ بدهد و مخاطبان بیش‌تری آن را تماشا کنند. این فیلم موفق به کسب مدال بلورین و لوح زرین جشنواره جهانی Ficts ایتالیا شده و زمانی که فیلم در این جشنواره نمایش داده شد، باور نمی‌کردند چنین اتفاقی در ایران رخ داده باشد. این مساله را مطرح کردم تا بگویم باید به سینمای دفاع مقدس اعتماد کنیم.

صیدخانی خاطرنشان کرد: متاسفانه نسل امروز آشنایی‌ای با دفاع مقدس ندارد در حالی که ما باید به دنبال معرفی اصالت خود باشیم. خوشبختانه برای این اثر پروانه دانش‌آموزی نیز صادر شده و امیدوارم دانش‌آموزان نیز این اثر را تماشا کنند.  

حسین صیدخانی دیگر کارگردان «مستطیل قرمز» هم توضیح داد: از زمانی که ویروس کرونا در ایران شیوع یافت، ما در روستاهای دوردست شهرهای اصفهان، شیراز، بوشهر، مشهد و... فیلم را اکران کردیم، در جمع‌های مختلف آن را به نمایش گذاشتیم و با دوستان درباره آن صحبت کردیم. ما به این نتیجه رسیده‌ایم که سینمای دفاع مقدس در انحصار قرار دارد و هر کس نمی‌تواند در این زمینه کار کند. سینمای دفاع مقدس در اختیار چند نفر خاص است؛ در حالی که جوانان فیلمسازی هستند که سوژه‌های نابی در این زمینه دارند و باید به آنها اعتماد شود تا کار کنند.