عوامل و موانع تربیت اخلاقی طلاب

به گزارش سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، سرکار خانم ملیحه لباف در هشتمین جلسه درس اخلاق اساتید جامعه الزهرا سلام‌الله‌علیها که با موضوع «شناخت اساتید نسبت به عوامل و موانع تربیت اخلاقی طلاب» در سالن جلسات ساختمان شهید بهشتی(ره) برگزار شد، بر لزوم خودسازی تأکید کرد و اظهار داشت: امام علی علیه‌السلام در روایتی می فرمایند: «مَن نَصَبَ نَفسَهُ للنّاسِ إماما فليَبدأ بتَعليمِ نَفسِهِ قَبلَ تَعليمِ غَيرِهِ؛ هر كه خود را در مقام پيشوايى مردم قرار دهد بايد پيش از تعليم ديگران، به تعليم خود بپردازد».

لزوم تعقل و تفکر مربی

استاد اخلاق جامعه الزهرا سلام‌الله‌علیها بیان کرد: اگر می‌خواهیم مربی دیگری باشیم، اول باید مربی خودمان باشیم و اگر مربی اهل عمل نباشد اثر چندانی ندارد.

لباف با اشاره به لزوم تعقل و تفکر مربی، عنوان کرد: عوامل و موانع تربیت شامل موارد زیادی است، اما فقط به چند مورد آن، از دیدگاه قرآن و روایات اشاره می‌شود.

وی با ذکر آیاتی نظیر «اِنَّ فی ذلکَ لَایاتٍ لِقوم یعقلون » و «لِقوم یتَفکَّرون»، افزود: قوه تعقل تدبر باید احیا شود، یعنی اول خودمان اهل تعقل باشیم و بعد به جای امر و نهی کردن، شاگرد را به تفکر و تعقل وادار کنیم.

استاد اخلاق جامعه الزهرا سلام‌الله‌علیها اظهار داشت: با توجه به این آیات شریفه و روایاتی چون «تَفَکُّرُ ساعَةٍ خیرٌ مِنْ عِبادَةِ سَبْعَینَ سَنَةً»، یکی از عوامل مهم تربیتی، تفکر و تعقل است و قوه عاقله نباید تعطیل باشد.

لباف در ادامه این حدیث خاطر نشان کرد: حضرت امام رحمه‌الله‌علیه علت ارزش تفکر را این می‌دانند که گاهی از تفکر یک لحظه چیزی شامل حال انسان می‌شود که از عبادت هفتاد سال نخواهد شد.

وی اضافه کرد: فردی که اهل نماز و روزه است، اما در مسائل اجتماعی نظری ندارد، قوه عاقله‌اش تعطیل است.

استاد اخلاق جامعه الزهرا سلام‌الله‌علیها ضمن گرامیداشت هفته بسیج، بیان داشت: اگر بسیجیان به وظیفه بسیجی خود عمل می کردند، بسیاری از شبهات در میان جوانان ایجاد نمی شد؛ همانطور که رهبر معظم انقلاب مدظله العالی فرمودند، اساتید حوزه باید در جهاد تبیین فعال باشند و دستاوردهای انقلاب اسلامی و سبک زندگی شهدا را در جامعه تبیین کنند.

لباف با اشاره به سخنان رهبر معظم انقلاب مدظله‌العالی در میان بسیجیان، افزود: رهبر فرزانه انقلاب مدظله العالی در این سخنرانی بر دشمن‌شناسی و پرهیز از دروغ بین تأکید کردند.

وی با بیان اینکه جهاد تبیین، جهاد با دشمن است، گفت: لازمه جهاد تبیین، دشمن‌شناسی و شناخت نقاط ضعف دشمن و خودمان است، چرا که دشمن بر نقاط ضعف ما زوم می‌کند و حیا و عفت ما را از بین می‌برد.

انفعال و تسلیم پذیری در برابر حق/ لزوم فروتنی و تواضع مربی

استاد اخلاق جامعه الزهرا سلام‌الله‌علیها، سومین عامل از عوامل تعلیم و تربیت را انفعال‌پذیری و تسلیم در برابر حق دانست و بیان داشت: تسلیم در مسائل فردی و خانوادگی، مقدمه‌ای برای تسلیم در امر کلان می‌شود.

لباف با اشاره به آیات ۸۲ تا ۸۵ سوره مائده، گفت: خداوند متعال در قرآن کریم، دو جبهه مردم را معرفی می‌کند؛ کسانی که با مومنان دشمنی دارند و عده‌ای که «مومنان» را بسیار دوست دارند.

وی با اشاره به کلمه «لایستکبرون» در این آیه، ادامه داد: تکبر مانع تربیت است و مربی برای تربیت شاگرد باید از تکبر به دور باشد، استاد باید صبور باشد و به شاگرد خود انگیزه بدهد.

استاد اخلاق جامعه الزهرا سلام‌الله‌علیها با اشاره به حدیث «اَلافراطُ فی الملامه یشُبُّ نیرانَ اللَّجاجه» از امام علی علیه‌السلام، تأکید کرد: استاد باید از سرزنش کردن، دوری کند، چرا که باعث لجاجت می شود و امکان دارد آینده بدی برای شاگرد رقم بخورد.

لباف در پایان به جمله ای از شهید آیت‌الله صدوقی(ره) اشاره کرد که فرمودند: «متربی باید گرمای آغوش مربی را احساس کند این یعنی محبت کردن».