تجلیل علمای حوزه از مراتب علمی و انقلابی مرحوم آیت الله یزدی

اشاره؛ دو سال از فراغ یکی از شاگردان کوشای امام خمینی(ره) و از یاران صمیمی حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای(مدظله العالی)، از فقیهان بصیر و انقلابی حوزه علمیه قم و از مسؤولان قدیمی، برجسته و طراز اول انقلاب اسلامی می‌گذرد. او که در دنیا همیشه آماج تهمت‌ها و گمنامی‌ها بود، بعد از وفات نیز تنها با سنگ قبر کوچکی نزدیک دوست صمیمی و یار قدیمی‌اش، حضرت علامه مصباح یزدی شناخته می‌شود.

برخی از علما و شخصیت های برجسته حوزه علمیه قم همزمان با دومین سالگرد رحلت مرحوم آیت الله یزدی در گفت‌وگو های جداگانه با خبرنگار سرویس سیاسی خبرگزاری رسا به تبیین ابعاد مختلف علمی، فقهی، اخلاقی و مراتب انقلابی آن فقیه بصیر پرداختند که تقدیم خوانندگان می شود.

همراه و همگام با نهاد مرجعیت

آیت الله سید هاشم حسینی بوشهری، رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به مبارزات سیاسی آیت الله یزدی گفت: آیت الله یزدی از شخصیت‌هایی بود که بعد سیاسی و مبارزاتی ایشان عملاً آن بعد علمی، فقهی و اجتهادی ایشان را تحت الشعاع خود قرار نداده بود.

وی ادامه داد: با اینکه آیت الله یزدی اجازه اجتهاد از حضرت امام داشتند و کرسی تدریس داشتند؛ اما الآن که نگاه می‌کنیم چه قبل از انقلاب و چه بعد از انقلاب ایشان دارای تألیفات گرانسنگی هستند؛ چه تألیفاتی که به زبان عربی نوشته‌اند و چه تألیفاتی که به زبان فارسی نگاشته‌اند.

آیت الله حسینی بوشهری درباره شیوه انتخاب اعضای شورای عالی حوزه توسط آیت الله یزدی توضیح داد: در زمانی که جامعه مدرسین به یک جمع بندی نسبت به اعضای شورای عالی حوزه می‌رسید، این را علاوه بر اینکه تقدیم محضر رهبر معظم انقلاب می‌کردند، تقدیم محضر مراجع معظم تقلید می‌کردند تا شورای عالی حوزه از پشتوانه حمایت و هدایت مراجع بزرگوار تقلید برخوردار و بهره مند باشند و این نشانه علاقه ایشان بود.

وی افزود: جالب است که من در همین دوره جدید شورای عالی شاهد بودم، ایشان دوبار نامه خدمت مراجع نوشتند؛ یک بار درخواست کردند این لیستی است که برای اعضای شورای عالی تهیه شده تأیید و حمایت از مراجع را داشته باشد و برای بار دوم از مراجع معظم تقلید به خاطر عنایتی که نسبت به جامعه مدرسین و نسبت به شورای عالی حوزه دارند تقدیر و تشکر کردند.

ولایت‌مداری زیر سایه اخلاص

آیت الله سید احمد خاتمی، عضو فقهای شورای نگهبان با اشاره به اخلاص آیت الله یزدی گفت: در یک ماهی که حال ایشان خوب نبود، به آیت الله جنتی پیغام دادند که دیگر برای من حقوق نفرستید؛ زیرا من در جلسه نیامدم و بنابراین استحقاق حقی را ندارم.

وی افزود: این‌ها گوشه‌ای است از یک روحیه و از یک منشی که یک عمر با آن منش و روحیه زندگی کردند.

آیت الله خاتمی، آیت الله یزدی را انقلابی به معنای دقیق کلمه دانست و خاطرنشان کرد: ایشان همواره بر انقلابی بودن حوزه و تحقق عملی فرمایشات رهبر معظم انقلاب تأکید داشتند.

وی ادامه داد: آیت الله یزدی همان حریمی را که برای امام راحل عظیم الشأن قائل بودند، همان حریم را برای رهبر معظم انقلاب قائل بودند.

فقیهی زاهد، مخلص و بصیر

آیت الله محسن اراکی، عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه با اشاره به ویژگی‌های اخلاقی و زیست آیت الله یزدی گفت: زهد، احتراز از دنیا، عدم تعلق به عناوین، عدم تعلق به وابستگی‌های دنیایی و صرف همه عمر در راه خیر از ویژگی‌های ایشان بود.

وی افزود: همانطور که اشاره شد، خانه ایشان تنها خانه‌ای است که از دنیا در اختیار ایشان قرار داشت که این را هم ایشان وقف برای همین فعالیت‌های علمی و دینی مکتب اهل بیت، نمودند خود ایشان یک موجودی بود که باید از ایشان تعبیر کرد که خود را به تمام معنا  وقف دین کرده بودند.

آیت الله اراکی با اشاره به هجمه‌هایی که دشمنان درباره آیت الله یزدی اعمال می‌کردند، یادآور شد: هر چند دفاع از حق برای ایشان هزینه‌های بسیار سنگینی داشت، ایشان را آماج بسیاری از حمله‌ها قرار دادند که موجب آن شد بسیاری ایشان را متهم کنند و عبارات رکیکی در حق ایشان به کار ببرند.

وی ادامه داد: ولی این تهاجم و این عکس العمل نیروهای منحرف، هیچ‌گاه ایشان را در دفاع از حق، در دفاع از مرزهای حقیقت و در دفاع از مرز‌های علوم الهی و علوم آل محمد سست نکرد.

عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه با اشاره به تألیف کتاب فقه القرآن از سوی آیت الله یزدی عنوان کرد: ایشان تألیفات علمی خوبی در عرصه‌های علمی دارند که کتاب فقه القرآن از برجسته‌ترین مکتوبات فقهی ایشان در عرصه فقه القرآن است.

وی ادامه داد: حضور ایشان در شورای محترم نگهبان طی ده‌ها سال حضور پربرکت و اثر گذار بود، همچنین حضور ایشان در قوه قضاییه در دوره‌ای که ایشان ریاست قوه قضاییه را برعهده داشتند بسیار اثر گذار و قاطع بود.

آیت الله اراکی با عنوان ویژگی‌های آیت الله یزدی خاطرنشان کرد: ما از زمانی که ایشان را شناختیم، ایشان فقیهی بینا، عالم، فاضل، آشنای با مبانی دین، آشنای با مبانی اجتهاد، محیط به منابع دینی، بصیر در دین، حسن استنباط از منابع دینی که فهم درستی از منابع دینی دارد، احاطه خوبی به منابع دینی دارد.

وی ادامه داد: از همه اینها شاید مهم‌تر، آن جرئت و شجاعت و صلابتی است که در قرآن کریم از آن به «لَا يَخَافُونَ لَوْمَةَ لَائِمٍ» یاد می‌شود.

ساده زیستی و فروتنی در بحث‌های حوزوی

آیت الله محمود رجبی، رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در بیان ویژگی‌های شخصیتی آیت الله یزدی گفت: ایشان بسیار پیراسته و ساده زیست بودند.

وی افزود: همواره من این تواضع ایشان در هر محفلی که بودند شاهد بودم، شاید ما که در حد شاگردان ایشان تلقی می‌شدیم؛ اما ایشان در مباحث بسیار با توجه به نظرات ما گوش می‌دادند.

رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با اشاره به نقش آیت الله یزدی در حوزه‌های علمیه یادآور شد: نقش ایشان در حوزه یک شخصیتی هستند که هم در زمینه مباحث علمی، سال‌ها درس خارج فقه را داشتند، بحث فقه القرآن را که در چندین جلد چاپ شد، نشان اهتمام ایشان به مباحث حوزوی است.

تماماً فدای امام و انقلاب بود

آیت الله محمود محمدی عراقی، مسؤول دفتر رهبر معظم انقلاب در قم با اشاره به خاطره‌ای از آیت الله یزدی گفت: بنده چند ماه قبل خدمت ایشان رفتم، حدود یک ساعت ایشان صحبت کردند، من بعد خدمت خود ایشان عرض کردم که ای کاش این صحبت‌های شما ضبط شده بود.

آیت الله محمدی عراقی در توضیح اخلاص مرحوم آیت الله یزدی ابراز داشت: او همه چیزش را در طبق اخلاص فدای امام و انقلاب کرد.

وی افزود: من می‌توانم بگویم آیت الله یزدی از کسانی بود که جز انجام وظیفه و جز اجراء خواسته‌ها، مطالبات و اوامر ولی فقیه به عنوان نائب امام زمان، به هیچ چیز دیگر فکر نمی‌کرد.

فقیهی با مواضع قاطع، شجاعانه و صریح

آیت الله عباس کعبی، عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری درباره ویژگی‌های شخصیتی آیت الله یزدی گفت: ایشان مواضع قاطع خود را درباره ابعاد گوناگونی که بر اساس وظیفه شرعی است بدون ملاحظه کسی و صرفاً برای رضای خداوند تبارک و تعالی اعلام می‌کردند.

وی افزود: او جداً مصداق این فرمایش خداوند متعال است که فرمود: « لَا يَخَافُونَ لَوْمَةَ لَائِمٍ».

آیت الله کعبی، مرحوم آیت الله یزدی را دژ اسلام و مکتب اهل بیت و نظام اسلامی دانست و یادآور شد: ایشان نسبت به برخی افرادی که صلاحیت ندارند، بدون هیچ تعارف اعلام می‌کرد.

وی ادامه داد: این مصوبات خود کمیسیون صیانت از مرجعیت بود که ایشان اعلام کرد، ایشان هیچ ملاحظه‌ای هم نداشتند که هر کسی بخواهد هر فکری کند، فکر کند و می‌گفت من به وظیفه شرعی عمل کردم.

آیت الله کعبی در بیان خصوصیت‌های نگاه فقهی آیت الله یزدی توضیح داد: خصوصیت اول اعتقاد به حاکمیت دین و لزوم اقامه دین و اجرای فقه در صحنه است.

وی افزود: ویژگی دوم مکتب فقهی آیت الله یزدی اعتقاد به نقش رهبری الهی در اقامه دین است.

جدیت در درس او را به مقام رفیع اجتهاد رساند

آیت الله مرتضی مقتدایی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به اخلاص آیت الله یزدی گفت: اگر ایشان در جایی مسؤولیتی را می‌پذیرفتند، خوشحال نمی‌شدند که اعلام بشود که ایشان دارای این مسؤولیت است.

وی افزود: ایشان از باب وظیفه قبول می‌کرد، بدون اینکه خوشحال شود که دارند اعلام می‌کنند که حضرت آیت الله یزدی مسؤول فلانجا قرار گرفت.

آیت الله مقتدایی با اشاره به توفیق آیت الله یزدی در درس، بحث و تدریس ابراز داشت: ایشان بسیار در دروس خود جدی بودند، خدمت اساتید مهمی و مراجع بزرگوار تقلید و اساتید بزرگ حوزه علمیه درس خواندند و ادامه دادند، تدریس کردند و تا اینکه به درجه رفیع اجتهاد رسیدند.

بیشترین کمک و کمترین هزینه

آیت الله سید محمد غروی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در بیان ویژگی‌های آیت الله یزدی گفت: یکی از سمت‌هایی که ایشان بعد از انقلاب دارا شدند، ریاست قوه قضاییه بود. این گفتن ندارد؛ ولی بد نیست بماند اینها اگر در مقاطعی مصلحت بود، انتشارش بد نیست.

وی ادامه داد: من خبر دارم که ایشان در کل دوره با این که طبیعتاً یک حقوقی برای افراد مشخص می‌کنند؛ اما ایشان هیچ حقوقی از دستگاه قضایی دریافت نکرد.

آیت الله غروی با اشاره به ثبات قدم آیت الله یزدی خاطرنشان کرد: به حق ایشان یکی از علمای مجاهد و مبارز و انقلابی بود که شاید کمتر ما یک فردی داشته باشیم که چنین ثبات قدم و اینکه از چیزی ترس و هراس نداشته باشد.

وی افزود: بعد از اینکه امام به نجف هجرت کرد و بعد از فوت مرحوم آیت الله داماد یادم است که یک مباحثه کمپانی داشتند، یعنی مباحثه خارجی که برخی از اساتید دارند، در آن حلقه آیت الله مظاهری، مرحوم آیت الله محمدی گیلانی، آیت الله موسوی مفروعی، آیت الله مصباح بودند و بالأخره ایشان حضور داشتند که فراموش نمی‌کنم این مباحثات را در مقطعی در مسجد آبشار برگزار می‌کردند.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به خدمات آیت الله یزدی عنوان کرد: ایشان بسیار توانستند به فرهنگ اسلامی، نظام اسلامی و به نهضت اسلامی و انقلاب اسلامی کمک کنند، همچنین ایشان در پیروزی ایران در جنگ تحمیلی بسیار کمک کردند و در عین حال با این کمک‌ها بسیار کم هزینه بودند.