تأکید بر رونق گرفتن برنامه های آموزشی و پژوهشی قرآنی در مدارس علمیه

به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، دومین نشست مسئولان دارالقرآن های مدارس علمیه سطح یک استان قم در مدرسه علمیه قرآنی امام علی بن موسی الرضا علیه السلام قم با حضور سرپرست مدیریت قرآن و حدیث حوزه های علمیه، مدیر تهذیب و تربیت حوزه علمیه قم و مسئولان دارالقرآن های مدارس علمیه سطح یک استان قم و توابع برگزار شد.

روزانه دو ساعت فعالیت قرآنی زیر نظر استاد

حجت الاسلام محمد امین ابوالحسنی مدیر مدرسه علمیه امام علی بن موسی الرضا علیه السلام قم در این نشست اظهار داشت: حوزه علمیه برای تربیت طلبه دغدغه های متعددی دارد، از جمله دغدغه های آموزشی، پژوهشی و تهذیبی، بنابراین در برنامه ریزی قرانی اولین مسئله، مسئله وقت است. ما برای حل این مسئله از ظرفیت تابستان استفاده کردیم. ساعات تعطیلی تابستان را به ساعات آموزشی مدرسه اضافه نکردیم بلکه به برنامه های قرآنی اختصاص دادیم. برخی از دروس را به تابستان منتقل کردیم تا در طول سال جای درس های تخصصی قرآن باز شود.

وی ادامه داد: در این مدرسه ساعت ۷ تا ۸ و ۱۰ تا ۱۱ و یک ساعت بعد از ظهر در اختیار آموزش است و هر روز ساعت ۸ تا ۱۰ صبح اختصاص به برنامه های قرآنی دارد.

مدیر مدرسه علمیه امام علی بن موسی الرضا علیه السلام قم خاطرنشان کرد: در تمام دو ساعت استاد حضور دارد اما طلبه ها ۱۰ دقیقه با استاد تعامل دارند و یک ساعت و ۴۰ دقیقه در محضر و منظر استادکار قرآنی خود از قبیل حفظ، مفاهیم و دیگر فعالیت ها را انجام می دهند. مثل استاد مباحثه که طلبه در حضور استاد و با نظارت استاد مباحثه می کند. در کنار کار قرآنی، فعالیت حدیثی هم داریم. طلبه این مدرسه تا پایه ششم یک دوره کامل کتاب شریف کافی را تدرُّس می کند یعنی در محضر استاد درس می گیرد.  از نظر در س هم پرقوت است و علاقه مند به مکالمه عربی است. در نیمسال دوم هر هفته یک روز با طلبه‌های مؤسسه آل البیت علیهم السلام که همه عرب زبان هستند برنامه مشترک خواهیم داشت. در حفظ قرآن هم مسلط هستند. در مطالعه کم نمی گذارند.

وی افزود: از ۷ صبح تا ۱۰ شب برای برنامه ریزی دارند. البته دو ساعت و نیم زمان در اختیار خودشان است که برای خودشان برنامه‌ریزی می‌کنند.

حجت الاسلام ابوالحسنی تأکید کرد: علاوه بر برنامه دوساعته روزانه، هر هفته محفل انس با قران در محضر استاد فروغی برگزار می‌شود. همچنین اساتید قرآن خیلی خوبی داریم.

وی تصریح کرد: با همکاری موسسه بیت الاحزان یک فضای اختصاصی حفظ قرآن داریم که مستقل از مدرسه است. تفاهم نامه ای با جامعه المصطفی العالمیه داریم که هر جوانی در هر نقطه دنیا بخواهد برای حفظ قرآن به قم سفر کند و در این مدرسه به حفظ قرآن بپردازد، به او ویزای حفظ قرآن بدهند. الان در مدرسه نوجوانی از اندونزی داریم که به حفظ قرآن مشغول است.

مدیر مدرسه علمیه امام علی بن موسی الرضا علیه السلام قم ابراز کرد: برای گسترش برنامه های دارالقرآن، پیشنهاد می کنم مدیر مدرسه را با خود همراه کنید، چراکه سیاستگذاری کلان مجموعه با مدیر است. جلسات جدی‌تری با مدیران بگیرید.

وی یادآور شد: اگر در  مدرسه فضا یا شرایط کافی برای فعالیت های قرآنی ندارید، مدرسه ما با تمام ظرفیت و امکانات، آماده همکاری و تعامل با مدارس علمیه است. هدف گسترش فعالیت های قرآنی است. هر کاری از دستمان بر بیاید دریغ نخواهیم کرد.

محافل قرآنی در مساجد موجب وحدت اجتماعی و دلگرمی مردم است

همچنین حجت الاسلام فضائلی معاون تهذیب مدرسه امام خمینی(ره) گلپایگان در ادامه این جلسه مطرح کرد: مدرسه امام خمینی(ره) گلپایگان در سال ۱۳۹۱ با تولیت و اشراف آیت الله محمدی گلپایگانی ریاست محترم دفتر مقام معظم رهبری حفظه الله تاسیس شد و از سال ۱۳۹۸ فعالیتهای قرآنی را به صورت جدی آغاز نمود.

وی ابراز کرد: از ویژگی های این مدرسه همجواری با مسجد جامع گلپایگان است. ما از فضای معنوی و معماری بی نظیر این مسجد قدیمی که نزدیک به هزار سال قدمت دارد، در برنامه‌های قرآنی استفاده می کنیم.

معاون تهذیب مدرسه امام خمینی(ره) خاطرنشان کرد: شرط ثبت نام در مدرسه امام خمینی رحمه الله علیه شرکت جدی طلبه و اهتمام او به برنامه‌های قرآنی است. شرکت در این برنامه ها برای طلاب امتیازاتی دارد مثل امتیاز تدریس که به طلاب قرآنی سپرده می‌شود.

به گفته وی فعالیت‌های دارالقرآن مدرسه امام خمینی ره دو بخش دارد که عبارتند از:

۱-  فعالیت های درون مدرسه که عبارت است از جلسه مشورتی اعضای دارالقرآن که هر هفته در هر شرایطی برگزار می شود و برنامه های قرآنی هفته آینده بررسی و تعیین می شود. همچنین فعالیت های قرآنی در وقت نماز، حدیث خوانی  بین دو نماز، برنامه حفظ، ترجمه و مفاهیم به صورت روزانه برقرار است، به گونه ای که اگر طلبه استعداد داشته باشد و کوشا باشد در کنار درس های حوزوی در طول سه سال می تواند حافظ کل قرآن شود؛ همچنین آیه های برگزیده از قرآن را با ترجمه و صفحه آرایی زیبا در تابلوها و محیط مدرسه نصب می کنیم. روزهای چهارشنبه هر هفته آزمون تفسیر موضوعی قرآن در مدرسه برگزار می شود.

۲- فعالیت های خارج از مدرسه که عبارت است از برگزاری محافل انس قرآن کریم هر دو هفته یک بار در یکی از  مساجد شهر. در این محافل معنوی حوزه علمیه را به صورت کوتاه معرفی می کنیم، سپس طلاب مدرسه به اجرای برنامه قرآنی می پردازند که در جذب جوانان به حوزه بسیار موثر بوده است. برگزاری این محافل هزینه زیادی ندارد جز هماهنگی با هیئت امنای مساجد که بسیار استقبال می کنند. در ایام پر التهاب اغتشاشات این برنامه ها تعطیل نشد بلکه موجب دلگرمی و وحدت اجتماعی شد. گاهی با مدرسه آیت الله گلپایگانی ره برنامه قرآنی مشترک اجرا می کنیم که از شکوه و جذابیت بیشتری برخوردار است.

حجت الاسلام فضائلی یادآور شد: فعالیت دیگر، برگزاری محفل انس با قرآن در مدارس آموزش و پرورش است که با هماهنگی مسئول دارالقرآن آموزش و پرورش و مربیان پرورشی و مدیران، برنامه های قرآنی را در مدارس اجرا می کنیم. در پایان محافل از دانش آموزان علاقه مند به شرکت در برنامه‌های قرآنی مدرسه ثبت نام به عمل می آید که تاکنون بیش از ۱۲۰ دانش آموز جذب فعالیت های قرآنی شده‌اند. پیشنهاد می کنم که فعالان قرآنی مدرسه را به اردو های تشویقی قرآنی ببرید. ما این اقدام را انجام دادیم، بسیار موثر بود.

در ایام برگزاری مسابقات قرآن و حدیث حوزه، توقع داریم طلبه‌ها بیایند در صحنه مسابقات و قهرمانان قرآنی خود را ببینند

حجت الاسلام علی مقنی نصرآبادی، مدیر قرآن و حدیث معاونت تهذیب و تربیت حوزه های علمیه نیز در این نشست بیان کرد: هدف ما در مدیریت قرآن و حدیث حوزه این است که برنامه ها از کف میدان بجوشد. ما باید یک تیم باشیم. هدف همه ما یک چیز است؛ تمام دغدغه ما این است که تحولی در حوزه قرآن ایجاد شود و این تحول منجر به تجلی قرآن در اخلاق و سبک زندگی طلبه ها باشد. قرآن و حدیث در همه امور حاکم است.

وی تأکید کرد: بحمدالله کارهای خوبی انجام شده است اما سؤال این است که آیا ما باید به همین مقدار اکتفا کنیم؟ این کارهای ترویجی فعالیت‌های خوبی است ولی برای حوزه علمیه حداقلی است. ما باید به سوی برنامه های فهم و تدبّر قرآن پیش برویم. حفظ قرآن ما طلبه ها باید تخصصی باشد. نگاه مان باید تمدنی باشد. ما باید مبلغ قرآنی تربیت کنیم.

حجت الاسلام مقنی نصرآبادی عنوان کرد: حضرت آیت الله جوادی آملی حفظه الله در اختتامیه اولین دوره مسابقات قرآن و حدیث حوزه های علمیه در سال ۸۸ فرمودند: تا حوزه قرآنی نشود دانشگاه قرآنی نخواهد شد و تا حوزه و دانشگاه قرانی نشود جامعه قرآنی نمی‌شود.

وی مطرح کرد: کارگروه تخصصی قرآن تشکیل شده است. کارگروه تخصصی حدیث را به زودی تشکیل می دهیم و کارگروه تخصصی دعا و مناجات خوانی را که قبلاً داشتیم، باید دوباره تشکیل شود. هدف این است که امر دعا و مناجات خوانی کشور با مدیریت حوزه های علمیه انجام شود.

مدیر قرآن و حدیث معاونت تهذیب و تربیت حوزه های علمیه ابراز داشت: دوستان عزیز از ظرفیت امامزاده ها و بقاع متبرکه بیشتر استفاده کنید. از ظرفیت مدارس علمیه استفاده کنید. رفت و آمد طلبه ها در سایر مدارس و دارالقرآن ها و تعامل طلاب دو یا چند مدرسه با هم بسیار مفید و بابرکت است. دوازدهمین دوره مسابقات قرآن و حدیث حوزه‌های علمیه از دهم تا دوازدهم بهمن ماه در قم برگزار می‌شود. این محافل را جدی بگیرید. با برنامه ریزی و هماهنگی طلبه ها را به محل برگزاری مسابقات بیاورید. در ایام برگزاری مسابقات قرآن و حدیث حوزه، توقع داریم طلبه‌ها بیایند در صحنه مسابقات و قهرمانان قرآنی خود را ببینند. هدف مسابقات ترویج گفتمان قرآنی است. این رسالت اجتماعی ماست که فضائل قرآن را توسعه بدهیم.

از هم اکنون به فکر برنامه ریزی دقیق برای بهره بردن حد اکثری از بهار قرآن، ماه مبارک رمضان باشید

در پایان نیز حجت الاسلام سید محسن آزادی مدیر تهذیب و تربیت معاونت امور مدارس سطح یک قم با بیان اینکه امسال سال تاسیس و تقویت دارالقرآن و العتره علیهم السلام در مدارس علمیه سطح یک استان قم است، تصریح کرد: در این نیمسال که این اتفاق فرخنده در مدارس رقم خورده است، شاهد شکوفایی و درخشش های قرآنی خوبی هستیم. البته در آغاز راهیم و امید است که این فعالیت ها روز به روز گسترده تر و عمیق تر شود.

وی خاطرنشان کرد: دارالقرآن ناظر بر فعالیت های قرآنی این نهاد مقدس است. فعالیت هایی که در سه بخش ترویجی، مانند: مسابقات قرآن، تابلوهای قرآنی، محافل قرآنی، کرسی های تلاوت کوتاه، آموزشی، مانند: آموزش روخوانی و روانخوانی، آموزش تجوید، آموزش فنون قرائت، آموزش تجویدالصلوه، آموزش ترجمه و مفاهیم، آموزش تفسیر و پژوهشی، مانند: پژوش های قرآنی، تألیف های قرآنی، نشریات قرآنی، قابل تقسیم بندی است.

حجت الاسلام آزادی ادامه داد: برنامه های ترویجی زمینه ساز برنامه های آموزشی و برنامه های آموزشی زمینه ساز برنامه ای پژوهشی است. اکنون فعالیت های ترویجی خوبی در مدارس جریان دارد. امید است که برنامه های آموزشی و پژوهشی قرآن و عترت علیهم السلام نیز در مدارس رونق بگیرد.

وی مطرح کرد: واژه عترت ناظر به فعالیت هایی است که شامل معارف حدیث و سیره اهل بیت علیهم السلام می شود. امید است که دارالقرآن و العتره مدرسه در آینده کانون پویایی و تحول در برنامه های قرآنی و عترتی باشد. حتی برنامه هیئت هفتگی مدرسه نیز در جلسات دارالقرآن برنامه ریزی شود. همانطور که قرآن و عترت علیهم السلام هرگز از هم جدا نیستند، برنام های قرآنی و عترتی و فعالان این دو عرصه باید مظهر وحدت و یگانگی باشد؛ ما فرصت های خوبی پیش رو داریم که جا دارد از هم اکنون به فکر استفاده حد اکثری از این فرصت ها باشیم.

مدیر تهذیب و تربیت معاونت امور مدارس سطح یک قم یادآور شد: برگزاری دوازدهمین دوره مسابقات قرآن و حدیث حوزه های علمیه در قم یک فرصت کم نظیر است. به منظور موج آفرینی و آماده سازی فضای مسابقات، از اول تا دهم بهمن ماه کرسی های تلاوت کوتاه و محافل قرآنی در مدارس علمیه برگزار می گردد و در ۳ روز برگزاری مرحله نهایی مسابقات (۱۰ تا ۱۲ بهمن) زمینه حضور طلاب مدارس در سالن مسابقات فراهم است. از آنجا که در این مسابقات برترین نفرات در رشته قرائت، حفظ، مفاهیم و دعاو مناجات به تسابق می پردازند، حضور طلاب در این مسابقات نقش بسیار خوبی در انگیزه سازی طلاب دارد.

وی عنوان کرد: همچنین ماه های مبارکی در پیش رو داریم؛ ماه رجب، ماه شعبان و ماه مبارک رمضان که بهار قرآن است. اگر بخواهیم از فضای معنوی بهار قرآن بهترین بهره ها را ببریم، باید از هم اکنون برنامه ریزی و فضا سازی کنیم.

گفتنی است، در بخشی از این همایش، شرکت کنندگان در نشست نقطه نظرات و درخواست های خود را مطرح نمودند.

همچنین به حاضران محترم یک جلد از تازه ترین اثر حدیثی مدرسه علمیه حقانی اهدا شد.

در پایان نیز حجت الاسلام محمد علی رفیعی از مؤلفین این کتاب ارزشمند که گامی نو در تبیین و ترویج معارف صحیفه سجادیه می باشد و با همکاری مرکز تخصصی صحیفه سجادیه به چاپ رسیده است، در خصوص این کتاب توضیحاتی ارائه کرد.