چرا به امام حسن مجتبی (ع) کریم می‌گویند؟

حجت‌الاسلام مهدی یعقوبی گیلانی در مورد شخصیت امام حسن مجتبی (ع) و دلیل نامگذاری این امام به عنوان کریم اهل‌بیت (ع) گفت: هر کدام از ۱۴ معصوم به عنوان انسان کامل دارای ویژگی‌هایی بودند که بیان هر کدام از آن صفات نیاز به هزاران ساعت تحقیق و پژوهش مفصل دارد؛ از جمله وجود نازنین حضرت امام حسن مجتبی (ع).

وی ادامه داد: اگر الان از شما عزیزان بپرسم که اولین و مهمترین ویژگی که در وجود این امام همام تبلور داشت و دارد و همه امام مجتبی را به این صفت می‌شناسند، همه با هم یک صدا خواهید گفت «کریم اهل بیت (ع)».

مدیر موسسه منبر آسمانی تصریح کرد: آیا تا به حال از خود سوال کرده‌اید که چرا با اینکه همه اهل بیت (ع) دارای صفت کرامت بودند، ولی به امام مجتبی (ع) کریم اهل البیت می‌گویند؟ اولا باید این نکته را تذکر بدهیم که امام مجتبی (ع) توسط هیچ کدام از اهل‌بیت (ع) به این صفت ملقب نشده‌اند و یا به قول اصولییون این نامگذاری تعیینی نیست. پس این سوال پیش می‌آید این لقب برای امام مجتبی (ع) از کجا آمده است؟

حجت‌الاسلام یعقوبی گیلانی تاکید کرد: برای اینکه متوجه این جواب بشویم برایتان یک مثال بزنم. در همه محله‌های ما مغازه بقالی یا سوپر مارکت وجود دارد، اما وقتی ما میخواهیم خرید کنیم به هر مغازه‌ای نمی‌رویم بلکه به مغازه‌ای می‌رویم که با انصاف‌تر از دیگران است و هوای مشتری خود را دارد. خوب این آقای بقال چگونه به انصاف معروف شد؟

وی افزود: اول چندنفر مشتری او شدند و از او خرید کردند و دیدند و فهمیدند که زیاد روی جنس سود نمی‌گیرد. مثلا در وزن کردن جنسی کمی بخشش هم می‌کند. این عمل او همه جا پخش می‌شود لذا او در محل به کاسب با انصاف معروف شده و به مرور زمان همه او را به انصاف می‌شناسند. در اینجا کسی برای او نامی انتخاب نکرده بلکه به قول آقایان اصولی این وضع تعینی است یعنی کثرت استعمال مردم و خواندن مردم او را به این نام شهره کرد.

 صفت کرامت و کریم بودن امام حسن مجتبی (ع) هم این‌گونه است. یعنی ائمّه‌ی قبلی نفرمودند او کریم است، بلکه آن‌قدر این کرامت در مدینه توسّط مردم تجربه شد، آن‌قدر تجربه شد، آن‌قدر کرامت دیدند، به او کریم اهل البیت گفتند.

معنای کریم

حجت‌الاسلام یعقوبی گیلانی خاطرنشان کرد: آنانی که ادبیات عرب خوانده‌اند خوب می‌دانند که کریم بر وزن فعیل و صفت مشبهه است و دلالت بر ثبوت دارد؛ یعنی یک لحظه حضرت دست از کرم و بخشش بر نمی‌داشتند که هیچ، الان هم یک لحظه دست از کرم و بخشش بر نمی‌دارند، چون ما امام را حی می‌دانیم و قائل به ممات امام نیستیم.

وی ادامه داد: تا اینجا کریم بودن حضرت اثبات شد، اما آنچه کریم بودن حضرت را به اوج خود می‌رساند این است که بفهمیم حضرت در کدام منطقه جغرافیایی و در میان چه مردمی معروف به این لقب شد.

امام در چه شهری معروف به کریم شدند؟

 امام مجتبی (ع) دقیقا در جایی به لقب کریم معروف شدند که مردم آن دیار یعنی مدینه متأسّفانه از محبّین اهل بیت (ع) نبودند و آزمایش‌شان را در حب اهل‌بیت (ع) پس داده و مردود شده بودند. گاهی انسان جایی انفاق و بخشش می‌کند که اکثر مردم آن شهر و دیار او را دوست دارند و روی حرف‌هایش حرفی نمی‌زنند و به حمایت از او بر می‌خیزند و فریاد تشکرشان رو به افلاک است. اما امام حسن (ع) در شهری و محلی ملقب به کریم شد که طرح کودتای غصب خلافت و هتک حرمت خاندان وحی در آن ریخته شده بود و مردمش اهل‌بیت (ع) را به هر نحوی آزار داده بودند.

اعتراف مروان در مورد امام حسن (ع)

حجت‌الاسلام یعقوبی گیلانی تصریح کرد: از همه این‌ها عجیب‌تر این است که در احوالات و اعترافات مروان بن حکم دشمن قسم خورده و درجه یک اهل‌بیت (ع) و کسی که یک لحظه با امیرالمومنین (ع) بیعت نکرده و حتی در جنگ صفین مقابل حضرت امیر قرار گرفته، آورده‌اند که او درباره کریم بودن امام حسن (ع) می‌گفت «هذا أسخی العرب» حسن با سخاوتمندترین مرد عرب است.

وی اظهار کرد: بعضی از فراز‌های زندگی امام حسن (ع) عقل و هوش را از سر هر انسانی چه مسلمان و چه کافر می‌برد، به خصوص آنجا که در تاریخ داریم که ایشان در طول عمر شریف و با برکت‌شان دو بار تمام اموال و دارایی خود را در راه خدا خرج کرده و سه بار ثروت‌شان را به دو نیم تقسیم کرده، نصف آن را برای خود نگه داشته و نصف دیگر را در راه خدا بخشیدند.

فکر کردن روی این قضیه هم سخت است، چه برسد به انجام دادنش. دو بار همه‌ی اموالش را میان مردم چنین شهری تقسیم و بخشش کردند.

ما سِوی شد سائلِ دستِ کریم

هستی ما هست از هستِ کریم

نیمه‌ی ماه خدا حس می‌کنم

بر سر خود گرمی دست کریم

درسی که امام حسن (ع) به ما آموخت

حجت‌الاسلام یعقوبی گیلانی در ادامه با بیان اسنکه امام با این بخشش خودشان می‌خواهند به شیعیان خود درس بزرگی بدهند، افزود: بدین معنا که‌ای شیعیان و پیروانم، اگر می‌خواهید در راه من قدم بگذارید این را بدانید که بخشش و کرم به کسی که به تو خوبی و از تو اطاعت می‌کند کار بزرگی نیست، اما آنچه که بزرگ و از مکارم اخلاق است، این است که دل کسانی را تسخیر کنی که علیه تو هستند.

پیروی از امام حسن (ع)

وی یادآور شد: امروز اگر کسی می‌خواهد دل کریم اهل‌بیت (ع) را به دست بیاورد و در این ماه رحمت کار کریمانه‌ای انجام دهد، می‌تواند چند کار مهم باید مدنظر داشته باشد، از جمله اینکه اگر با یکی از اقوامش قهر است و سال‌ها با او معاشرت ندارد به عشق کریم اهل‌بیت (ع) با او آشتی و آن نزدیکان خود را به سفره افطاری در منزلش دعوت کند تا نشان دهد که پیرو واقعی کریم اهل‌بیت (ع) است.

وی در پایان گفت: اقدام دیگر سر زدن به خانه اقوامی است که دارای فرزند یتیم هستند و برای ایشان هدیه‌ای و یا مقداری از مایحتاج زندگی را فراهم کنید. ان شالله با تکرار این امور کم‌کم وجود ماهم رنگ و بوی کرامت خواهد گرفت.