به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، ساعت نوزده چهارم اردیبهشت‌ماه 82 سال پیش اولین فرستنده عمومی رادیو به ایران آمد. اولین‌باری که رادیو در ایران شنیده شد به دلیل فقدان دسترسی و ابزارهای ارتباطی آن زمان، با نام "رادیو تهران" شناخته شد. در بدو تأسیس، رادیو تهران که دارای دو فرستنده یکی برای موج متوسط و دیگری برای موج‌کوتاه بود، برای پخش برنامه‌های خود از یک استودیو در محل اداره بی‌سیم استفاده می‌کرد.
در سال 1327 یک فرستنده در اختیار رادیو قرار گرفت و یک استودیوی کوچک در میدان ارگ برای پخش اخبار ساخته شد. در سال 1336 نام «رادیو تهران» به «رادیو ایران» تبدیل و بعدها در جنب رادیو ایران فرستنده دومی بنام رادیو تهران نیز مشغول به کار شد که در آغاز امر تنها موسیقی از آن پخش می‌شد. حالا که 83 سال از اولین حضور رادیو در ایران می‌گذرد رادیو از 16 شبکه رادیویی بهره می‌برد.
دستمزد پایین یا تبعیض؟!
بارها پیشکسوتان رادیو در گفت‌وگوهایشان به دستمزد پایین و البته تبعیض‌هایی اشاره می‌کنند که معمولاً نسبت به حقوق و دستمزد رادیویی‌ها و تلویزیونی‌ها وجود دارد. اخیراً منوچهر آذری در گفت‌وگویی به خبرنگار تسنیم گفت: من فکر می‌کنم بیشتر باید هوایِ پیشکسوتان را داشته باشند. آنها سال‌ها در عرصه کارهای فرهنگی و هنری استخوان خُرد کردند و از هیچ کوششی دریغ نداشتند. تبعیض که همیشه وجود داشته است می‌توان در تولید آثار رادیویی و تلویزیونی دنبال آنها گشت.این درخواست را داریم که پیشکسوتان و کاربلدهای حوزه رادیو و تلویزیون را دریابند.
این نکته را پیشکسوتان و اهالی رادیو در دیدار با رئیس صداوسیما هم مطرح کردند. پیمان جبلی در واکنش به مشکلات ناترازی در پرداخت‌ها میان هنرمندان رادیو و تلویزیون و شهرستان‌ها تأکید کرد که " عزم‌مان را جزم کردیم که به رادیو توجه جدّی داشته باشیم. در دوره جدید رسانه ملی اصلاً این‌گونه نیست که رادیو در حاشیه باشد. به قول حافظ؛ از صدای سخن عشق ندیدم خوش‌تر / یادگاری که در در این گنبد دوّار بماند؛ این نشان می‌دهد صداست که از هر یادگاری در این گنبد دوار ماندگارتر است."
توصیه روانشناس‌ها به رادیو گوش کردن
قائم‌مقام معاونت صدا در گفت‌وگویی با خبرنگار تسنیم به نکته قابل توجهی اشاره کرد. او گفت: جالب است بدانید خیلی از روانشناس‌ها برای بچه‌هایی که ذهن‌شان متمرکز نیست به والدین‌شان توصیه می‌کنند این بچه‌ها رادیو گوش بدهند؛ گوش دادن به رادیو باعث می‌شود قدرت فکری و تصویرسازی فرد ارتقاء پیدا کند. یکی دیگر از کارکردهای رادیو این است که مخاطب به واسطه استفاده از رادیو، قدرتِ تصویرسازی و انگاره‌سازی‌اش ارتقاء پیدا می‌کند. هنرمندان رادیو هم آن‌قدر باید توانمند باشند که بتوانند با ابزارِ گویندگی، به دیالوگ‌ها و مفاهیم، معنا ببخشند و کاملاً با تفکر افراد سر و کار دارند.
استعدادها و جلوگیری از کلاهبرداری
بسیاری از استعدادها که علاقه بسیاری به گویندگی دارند در بسیاری از مواقع گلایه می‌کنند پشتِ درهای سازمان صداوسیما می‌مانند و نمی‌توانند استعدادشان را در موج‌های رادیو به منصه ظهور برسانند. پیگیری از معاونت صدا نشان می‌دهد شوراهای تخصصی راه‌اندازی شدند و باشگاه‌هایی زیرمجموعه این‌ها فعالیت می‌کنند که استعدادها را شناسایی، پرورش و تربیت می‌کند. یعنی در واقع صداهای خوب و کسانی که استعداد دارند در این باشگاه‌ها عضو می‌شوند.
به تعبیرِ قائم‌مقام معاونت صدا، فرهنگ یاران را در سطح کشور داریم تعداد زیادی شاعر، نویسنده، ادیب و سایر افراد عضو فرهنگ یاران ما به عنوان باشگاه فرهنگی‌اند. همان‌طور ما در شبکه ایران‌مان ایرانیاران داریم که در در سراسر کشور حضور دارند و به شبکه رادیویی ایران کمک می‌کنند. یا شبکه رادیویی ورزش ما ورزش‌یاران یا شبکه اقتصاد، اقتصادیاران خواهند داشت.
همچنین رادیوهای اینترنتی و رادیوهای محلی هم ظرفیت دیگری هستند که می‌تواند بستر مناسبی برای نشان دادن این استعدادها باشد. حتی با انتشار اخبار متعدد از آموزشگاه‌ها و آگهی‌های جذب استعداد در رادیو و رسانه‌های صداپایه، مدیر روابط عمومی رادیو هم این موضوع را اعلام کرد این‌ها بستر فریبکاری و کلاهبرداری است و ظرفیت‌های مختلفی ایجاد شدند و تنظیم‌گری حوزه صدا زیرنظر معاونت صدا پیش برود، حتماً پیش‌روی نهادهای غیررسمی و غیرقابل اطمینان در این زمینه گرفته خواهد شد.
پیشکسوتانی که حتی نمی‌خواستند دیده شوند؛ فقط شنیده شوند
در رادیو فارغ از دیگر رسانه‌ها، پیشکسوتان جایگاه مهمی دارند. اما معمولاً هنرمندان و گویندگان قدیمی رادیو به حقوق و دستمزد و حتی عدم ثبات‌شان گلایه می‌کنند. پیگیری‌ها نشان می‌دهد پیشکسوتان بسیاری شناسایی شدند بخش‌هایی در سالِ گذشته ریلِ جدیدی برای به کارگیری و بهره‌مندی از توانمندی پیشکسوتان و اصطلاحاً افراد برند ایجاد شده است. یعنی در واقع پیشکسوتانی که رابطه استخدامی با صداوسیما ندارند یا جاهای دیگر بوده‌اند و بازنشسته شده‌اند یا در صداوسیما بودند هیچ‌گاه دنبال مسیرِ کارمندی نرفتند و مسیر استخدامی طی نکردند، به تعبیرِ مدیران در رادیو، خارج از مسیر عادی به آنها رسیدگی می‌شود.
شاید با این پیگیری‌ها و توجه به حقوق و دستمزد پیشکسوتان، بخشی از مشکلات این اقشار برطرف شود. هنرمندانی که همیشه به تعبیرِ خودشان با عشق و علاقه پایِ کار رادیو بوده‌اند. همان‌گونه که پیشکسوتی همچون بهروز رضوی می‌گفت اگر این پیشکسوتان در رادیو تأمین شوند هیچ‌وقت در رسانه دیگری فعالیت نخواهند داشت. حتی جالب است بسیاری از آنها هیچ‌وقت نمی‌خواستند دیده شوند. مردم فقط صدای آنها را بشنوند.
گفت‌وگو با مدیر رادیو جوان/ تحول در رادیو به کجا رسید؟
علیرضا مقصودی مدیر رادیو جوان به مناسبت روز رادیو گفت: رادیو رسانه‌ای گرم و صمیمی است که بر مبنای فطرت انسان و یکی از مؤلفه‌های اصلی حسی که گفت و شنود است بنا شده؛ امروزه هم در حوزه برودکست و هم در حوزه برودبند با انواع مختلفی از رسانه‌های صداپایه رو به رو هستیم. رادیو این مسیر را در زندگی بشری بازکرده است که حرف‌ها و گفتارها، بیان، شنیده و نقد شود و براساس آن ذهن مخاطب شکل بگیرد.
وی با بیان اینکه صدای جمهوری اسلامی ایران در طول این سال‌ها به تکامل خوبی رسیده بیان کرد: رادیو در ایران توانست کار خود را از یک موج آغاز کند و امروز به بیش از 13 شبکه با موضوعات مختلف رسیده که یکی از شبکه‌های پرمخاطب آن شبکه رادیویی جوان است. در این میان رادیو جوان یک رسانه مخاطب محور با محوریت جوانان است. یکی از مهمترین ویژگی‌های رادیو این است که توانسته در تعامل با مخاطبین خود شکل، فرم، نوع بیان و محتوای خود را تغییر دهد. رادیو جوان نیز توانسته در تمامی دوران‌ها با ارتباطش با نسل‌های مختلف خودش را به روزرسانی کند.
مدیر رادیو جوان با اشاره به پیشتازی تغییر و تحول در رادیو خاطرنشان کرد: در دوران تحول، رادیو توانسته موضوعات محتوایی 12 گانه را به خوبی هدایت و راهبری کند تا به مخاطب برسد. امروز رسانه ملی می‌تواند بگوید بخش عمده‌ای از نگاه مقام معظم رهبری که در سند تحول ابلاغ شده است را انجام می‌دهد. رادیو جوان از ابتدای تحول و مدیریت جدید رسانه ملی، با عملیاتی کردن شاخص‌های تحولی توانسته برنامه‌ها را به سمت امیدبخشی، عدالت خواهی، توجه به عموم مردم از روستا تا شهر و یا حتی فراتر از آن یعنی نگاه امتی به موضوعات مختلف، حرکت دهد.
او در پایان افزود: رادیو جوان با بهره‌مندی از خبرگان و نخبگان و با توجه به نگاه مخاطبین توانسته این سال‌ها رشد قابل توجهی پیدا کند و مخاطب خود را نیز حفظ کند. این شبکه در دوره‌های متعدد پرمخاطب‌ترین شبکه رادیویی کشور بوده و نشان داده که می‌توان با برنامه‌های متنوعی که برای سلایق مختلف جامعه می‌سازد، ضمن حفظ آرمان‌های انقلاب اسلامی و با تأکید بر مبانی دینی و معرفتی، مخاطب خود را با سلایق مختلف حفظ کند و با کمک برنامه‌سازان توانمند رادیو جوان این مهم را ارتقاء دهد.