چرا هیچوقت آلمان درمورد جنایت حمله شیمیایی به ایران پاسخ‌گو نشد

این روزها آلمان برای کشورمان ژست حقوق بشری گرفته است، کشوری که سند جنایت حقوق بشری‌اش هنوز پابرجاست و دستش به خون هزاران شهروند ایرانی آلوده است. اما اصل ماجرا چیست؟ کافی است که به ۴۲ سال قبل بازگردیم. در اوایل جنگ، رژیم عراق برای نخستین بار در منطقه شلمچه به‌ طور محدود از سلاح شیمیایی استفاده کرد. برای دومین بار این اقدام در منطقه میمک تکرار شد. از آذر ماه ۱۳۶۱ ارتش بعثی به‌ طور پراکنده از سلاح‌های شیمیایی و به‌ ویژه از عوامل تاول‌زا برای درهم شکستن سازمان رزمی قوای ایران در تک‌های شبانه استفاده کرد. استفاده از سلاح‌های شیمیایی در سال ۱۳۶۵ و ۱۳۶۶ به اوج خود رسید. اما چه کسی صدام حسین را به سلاح شیمیایی تجهیز کرد؟ اسناد پس از جنگ فاش کردند که ۸۶ شرکت آلمانی و حدود ۶۰ شرکت انگلیسی و آمریکایی و فرانسوی به بعثی‌ها کمک کردند و یکی از بزرگ‌ترین فروشنده‌های مواد لازم بمب‌های شیمیایی عراق، شرکت آلمانی ایمهاوزن شیمی بود.

تابلوی یادآوری فروش افزار جنگی شیمیایی توسط آلمان به عراق، روبروی سفارت آلمان در تهران

به  همین خاطر بر آن شدیم برای بازگویی اقدامات ضدحقوق بشری آلمان از شاهدان عینی سلاح‌های شیمیایی که این روزها سلامتی جسمیشان همانند آن روزهای جوانیشان و مانند دیگر همسالانشان امروزیشان نیست، بپرسیم که سلاح‌‌های شیمیایی چه بر سر مردم ایران و بعضاً مردم عراق آورده است، در این گفت‌وگو «سیدکمال لوح‌موسوی» دبیرکل جمعیت حمایت از مصدومین شیمیایی (جانباز شیمیایی ۷۰ درصد)، «محمد احمدی‌نیا» مدیر کمیته حقوقی جمعیت (جانباز شیمیایی ۵۵ درصد) و «سردار محمدی جیرنده» مدیر کمیته سلامت جمعیت (آزاده و جانباز ۵۵ درصد) که بیش از چهار ساعت به طول انجامید به زوایای مختلف اثرات سلاح‌های شیمیایی بر زندگی شخصی و جانبازان شیمیایی پرداختند که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:

سه جانبازی که شاهد عینی جنایت آلمان هستند

جانباز شیمیایی که بیش از ۲۰ درصد ریه ندارد

ـ آقای لوح  موسوی چه زمانی شما جانباز شیمیایی شدید؟ تا امروز چه آسیب‌هایی را تحمل کردید؟

ـ لوح موسوی: در عملیات والفجر هشت به بانک خون بیمارستان حضرت زهرا (س) رسیدگی می‌کردم که رژیم بعث بیمارستان را بمباران شیمیایی کرد و من آنجا شیمیایی شدم.(حدود ۲۲ سال داشتم)، در روزهای ابتدایی نابینا شدم، وضعیت پوستی و گوارشی‌ام نامساعد شد، بلافاصله مشکل ریوی و حالت خفگی ایجاد شد و تا به امروز هم مشکل ریوی ادامه دارد. بیش از ۱۰۰ بار در بیمارستان بستری شدم، به اغما رفتم، هشت سالی است که با دستگاه اکسیژن زندگی می‌کنم. بخشی  از ریه‌ام را جراحی کردم و الان بیش از ۲۰ درصد ریه ندارم، به همین خاطر در لیست پیوند ریه قرار دارم. نزدیک ۴۰ سال است که اثرات سلاح شیمیایی آسیب فرعی و مستقیم پوست، چشم، ریه و اعصاب، همراه با خارش فراوان، ناراحتی پوستی، تاول‌‌های فراوان، تنگی نفس و عفونت‌‌های مکرر را برایم  ایجاد کرده که باعث شده تغییر سبک زندگی داشته باشم و در این زمینه مقاوم‌تر شوم.

آماری از استفاده سلاح‌های شیمیایی در جنگ هشت ساله

ـ آقای احمدی‌‌نیا در کدام عملیات جانباز شیمیایی اعصاب و روان شدید؟ سلاح‌های شیمیایی چه تأثیری بر شما داشت؟

ـ احمدی‌نیا: در عملیات بیت المقدس هفت در ارتفاعات ماوت غرب کشور، در شبی که قرار بود عملیات انجام شود، عراق ۴۰ تا کاتیوشا بمب شیمیایی زد و یک گردان از فرمانده تا نیروها به شهادت رسیدند. ما نتوانستیم گردانی را جایگزین گردانی که خط‌شکن بود کنیم، قرار بود فردا صبح گردان جدید جایگزین شود، در آن روزهای برفی و هوای سرد در نبرد رودرو، تنها ۲ نفر از نیروهایمان مجروح و شهید شدند، اما وقتی رژیم بعث به سلاح شیمیایی متوسل شد، آمار تلفات ما بالا رفت، به گونه‌ای که یک گردان ما در پشت خط در حال استراحت بود با بمباران شیمیایی همه آن‌ها شهید شدند.

تعداد حملات شیمیایی در جنگ هشت ساله دفاع مقدس، ۵۷۲ است که رژیم بعث از سلاح شیمیایی استفاده کرده است که ۱۶۵ مورد آن با توپخانه، ۷۹ مورد خمپاره، ۱۴ مورد هلیکوپتر و سه واحد کاتیوشا و غیره بوده است که اسناد و مدارک آن موجود است. اولین بار عراق در اواخر مهرماه سال ۱۳۵۹ یعنی یک ماه اول جنگ، علیه ما از سلاح شیمیایی استفاده کرد که متعاقب آن۱۰ نفر از نیروهای داوطلب ما به  شهادت رسیدند. البته این علاقه صدام حسین به  سلاح‌های شیمیایی به سال ۱۳۵۵ بر می‌گردد. در اواخر سال ۱۳۶۶ صدام حسین حتی به شهروندهای خودش هم رحم نکرد و به شکل وسیع حلبچه را بمباران شیمیایی کرد که من در آنجا همراه با تعدادی از دوستان برای امدادرسانی حضور داشتم که مقر ما مورد هدف بمب‌های شیمیایی قرار گرفت و شیمیایی شدم.

عصر همان روز چشمانم بسته شد و نابینا شدم، به علت تورم زیاد گلو نمی‌توانستم آب بخورم. بعد از ۷۲ ساعت که چکمه پلاستیکی را از پایم درآوردند، پوست پایم همراه با جوراب‌ها بلند شد. مدتی را برای مداوا در بانه، تبریز و در بیمارستان لقمان حکیم تهران بودم.جدا از عوارض پوستی، مشکلات ریه و اعصاب هم مزید بر علت شد. اکنون هم چشم چپ بنده پیوند قرینه خورده است. تاول‌های پوستی هم همچنان ادامه دارد و در فصل گرما به شدت ما را اذیت می‌کند، البته پمادهایی هست تا این عوارض را التیام دهد، اما باز هم مشکل پابرجاست. گاهی خلط‌هایم همراه با خون است و تنگی نفس هم همیشه مهمانم است.

آلمان در صدر کشورهای تجهیزکننده عراق به سلاح‌های شیمیایی

نقش آلمان در این جنایت ضدحقوق بشری چقدر است؟

ـ احمدی‌نیا: جنگ هشت سال دفاع مقدس، جنگی نابرابر از لحاظ تجهیزات و سلاح نامتعارف بود. جنگ نابرابری که ۲۳ کشور به صورت مستقیم به کشور عراق سلاح و تجهیزات فروختند و ۱۲ کشور به صدام سلاح شیمیایی دادند از جمله آلمان، برزیل، فرانسه، لوکزامبورگ، هلند، اتریش، سنگاپور، اسپانیا و غیره. البته جمعاً ۷۵ کشور مستمر به صدام کمک کردند. ۳۲ کشور پول دادند، حمایت‌‌های لجستیکی کردند، تجهیزات دادند، حتی نیرو دادند، از جمله آلمان، کشوری که بیشترین درصد فروش سلاح شیمیایی به عراق با ۵۲ درصد دارد که در اسناد و مدارکشان هم اعتراف کردند. همین آلمانی که به صدام سلاح شیمیایی داد، از آن طرف جانبازهای شیمیایی ما را به عنوان درمان به کشورش برد تا اثرات سلاح شیمیایی‌اش را بسنجد، آلمان می‌خواست بداند این سلاح چقدر روی اعضا تأثیر دارد. 

عوارض شیمیایی تا پایان عمر جانباز با آن است

- آقای محمدی با توجه به شغلتان که با جانبازان شیمیایی سرکار دارید، این سلاح‌های شیمیایی چه تأثیراتی بر روی جانبازان داشته است؟

ـ محمدی جیرنده: در ابتدای حملات شیمیایی که این افراد شیمیایی شده بودند، علائم شیمیایی مشخص نبود و بیشتر به صورت تاول، زخم و غیره بود که به صورت ظاهری دیده می‌شد. البته چون پیشینه خوبی در رابطه با درمان این نوع بیماری‌ها نداشتیم و اصلاً فکر نمی‌کردیم کشورمان مورد حمله با سلاح‌های شیمیایی قرار بگیرد، تصور اینکه درمان به این سمت و سو برود، نداشتیم.

به مرور زمان کم‌کم ناراحتی‌های پوستی تبدیل به ناراحتی‌های حنجره، سوزش چشم و سوختن پرده‌های چشم شد، حتی این موضوع را می‌خواهم بگویم که اگر در آمار نگاه کنید مصدومیت‌های شیمیایی ناقل و انتقال‌دهنده این بیماری در جنین بوده است، حتی بچه‌‌هایی که دنیا آمدند شیمیایی شدند و این ثبت شده و از لحاظ بالینی هم مشخص است. موضوعی که شبکه‌‌های بهداشت جهانی دنیا روی آن اذعان دارند. این را هم در نظر بگیرید با توجه به اینکه این افراد وقتی از منطقه می‌آمدند باید لباس‌‌هایشان شستشو می‌شد، برخی همسران این جانبازها با این لباس‌ها تماس داشتند، دچار ناراحتی و مشکل شیمیایی شدند.

البته با گذشت ۴۰ سال هنوز شاهد عوارض پوستی جانبازان شیمیایی هستیم. سرطان‌های پروستات، معده، حجره و غیره از علائمی است که بعد از حدود سی و اندی سال جانبازهای شیمیایی‌مان درگیر این قضیه هستند، آن چیزی که مشهود است و قابل دیدن است سرفه‌های طولانی همراه با خلط خونی، سوزش چشم، آبریزش آب بینی، آبریزش آب چشم است که جانبازهای شیمیایی ما با آن درگیر هستند.

امروز در مرکز تحقیق و پژوهش بیمارستان بقیه الله بحث درمان جانبازان شیمیایی با همت جناب آقای دکتر باقری و جناب آقای دکتر قانعی که ید طولی در این قضیه دارند و استنادهای متقن و علمی آن هم موجود است، به جاهای خوبی رسیده است. البته باید گفت عوارض شیمیایی تا زمانی که این جانبازان زنده هستند با آن‌ها هست.

تجمع جانبازان شیمیایی مخلل گفت‌وگوهایی برجامی!

آقای لوح موسوی شما برای احقاق حقوق جانبازان شیمیایی بارها به مجامع بین‌المللی از جمله دادگاه لاهه رفتید، واکنش غربی‌ها با بازتاب این جنایت‌های ضدحقوق بشری‌شان چگونه بود؟ 

ـ لوح‌موسوی: به عنوان یک عضو جامعه مدنی در سازمان منع گسترش سلاح شیمیایی در کنفرانس‌های سالیانه همراه با دیگر جانبازان شیمیایی شرکت می‌کنیم، در ۲ سالی که کرونا بود به صورت آنلاین حضور داشتیم. در سال ۱۳۹۸ در آنجا بیانیه‌ای به زبان انگلیسی قرائت کردم که مورد تشویق ۱۹۲ کشور قرار گرفتم. در حاشیه آن نیز برای معرفی وضعیت قربانیان سلاح شیمیایی ایران نمایشگاهی ترتیب دادیم. نمایشگاهی که غربی‌ها به دیدن آن نیامدند. بیش‌ترین ارتباط ما با کشورهای آسیایی، آفریقایی و آمریکای لاتین بود که دفتر یادبود ما را امضا کردند.

زمانی که آمریکایی‌‌ها سعی کردند ما را به دروغ به خاطر مسائل شیمیایی در سوریه محکوم کنند، نماینده جمهوری اسلام اعلام کرد: «آمریکایی‌‌ها و غربی‌ها بدانند که سند جنایت شما در پشت همین درها که قربانی‌ها هستند، حضور دارند، برای اینکه همیشه شما بدانید چه جنایت‌‌هایی را ایجاد کردید». یک روز می‌خواستیم جلوی دادگاه لاهه برویم و آنجا تجمع جانباز شیمیایی داشته باشیم، ولی سفارت جمهوری اسلامی ایران در هلند اجازه نداد، چون این تجمع را مخلل گفت‌وگوهای برجام و ارتباط با غرب می‌دانست!  

غرامتی که حق جانبازان شیمیایی است

عمده خواستار جانبازان شیمیایی چیست؟

ـ لوح موسوی: اولین درخواست ما پیگیری دادگاه صالحه برای دریافت غرامت جنگی از کشورهای فروشنده سلاح‌های شیمیایی به خصوص کشور آلمان است که بیش‌ترین درصد سلاح‌های شیمیایی و تجهیزات مربوطه را به عراق فروخته است. آلمان در هشت سال جنگ تحمیلی در سامرا کارخانه سلاح شیمیایی احداث و در فلوجه انبار مهمات شیمیایی ایجاد کرد که بیش از ۸۶ شرکت آلمانی حضوری فعال داشتند. آلمان همان کشوری است که در جنگ جهانی اول به شدت از سلاح شیمیایی استفاده کرد، حدود ۱۵ هزار نفر مردم بلژیک را و سربازان بلژیک را با گاز کلر کشت و در جنگ‌های دیگر از سلاح های شیمیایی استفاده کرد. آلمانی‌ها این گاز خردل (گاز سوزاننده، فلج‌کننده و ناتوان‌‌کننده) را ابداع کردند، از گاز سارین و تابون هم استفاده کردند که گازهای اعصاب و کشنده است. 

سه سال پیش با پیگیری‌‌های ما صندوقی برای حمایت از خانواده قربانیان سلاح شیمیایی ایجاد شد، ولی هیچ کشور اروپایی‌‌ها پولی به این صندوق واریز نکرد، ولی همین غربی‌هابرای قربانیان جنگ جهانی دوم از دادگاه لاهه غرامت گرفتند. بنابراین ما  تقاضا داریم مسؤولان کشورمان اسناد لازم را آماده کنند تا این جانبازان زنده هستند، این کار انجام شود و غرامت جنگی آن‌ها اخذ شود. مزاری را هم برای قربانیان سلاح شیمیایی در نظر بگیرند تا آیندگان بدانند چه جنایتی علیه مردم ایران صورت گرفته است، چون معتقدیم این اسناد نباید پاک شود و همیشه باید ماندگار باشد. 

پایان پیام/