کاربردهای ترسناک و نظامی هوش مصنوعی
هوش مصنوعی حسابی جای خود را در زندگی انسانها باز کرده است و هر روز خبر جدیدی درباره آن میشنویم. هم اکنون صنایع مختلف از آموزش و پزشکی گرفته تا ارتباطات و مهندسی برای حداکثر استفاده از این فناوری جذاب تلاش میکنند. البته یک بخش مهم دیگر هم وجود دارد. تجربه نشان داده است که همیشه مقامات نظامی کشورها در استفاده از فناوریهای جدید پیشتاز هستند. بهطور کلی استفاده از هوش مصنوعی در صنایع نظامی با دیگر صنایع تفاوت دارد. خطای هوش مصنوعی در مهندسی، ارتباطات و آموزش چندان مرگبار نخواهد بود، اما در مباحث نظامی هر تصمیم با جان تعدادی انسان ارتباط دارد. هوش مصنوعی هرقدر هم پیشرفته باشد، قطعا نمیتواند همچون انسان برخی جزئیات و موارد اخلاقی را مدنظر قرار دهد. با همه اینها توسعه جنگ افزارهای مختلف مبتنی بر هوش مصنوعی با سرعت زیاد ادامه دارد و تاکنون هم اخبار مربوط به برخی از آنها به بیرون درز کرده است. بههمین بهانه میخواهیم به نقل از «گجت نیوز» نگاهی گذرا به ترسناکترین کاربردهای نظامی هوش مصنوعی بیندازیم.
موشکهای هدایت شونده با هوش مصنوعی
در همین ابتدا بگوییم که موشکهای هدایت شونده چیز جدیدی نیستند و طی چندین دهه توسط کشورهای مختلف استفاده شدهاند. آنها زمانی از فناوری فروسرخ و بعدها از لیزر برای دنبال کردن هدف استفاده میکردند. هرچند در تمام روشها باید ورودی مشخصی به موشک داده میشد تا بتواند با موفقیت بههدف برخورد کند. با همه اینها یکی از کاربردهای نظامی هوش مصنوعی، وضعیت را بهتر کرده است. نسل بعدی موشکهای هدایتشونده میتوانند بهصورت مستقل مسیر خود را اصلاح کنند و بهشرایط جدید در صحنه نبرد واکنش نشان دهند. این موشکها هماکنون توسط برخی کشورها درحال توسعه هستند و میتوانند از تصویربرداری اپتیکال، امواج فروسرخ، رادار و دیگر فناوریها برای قفلکردن روی هدف استفاده کنند. موشکهای اشاره شده میتوانند دشمن را از فاصله ۳۲۰ کیلومتری، هدف قرار دهند. جالب این جاست که اگر چند موشک شلیک شوند، امکان اشتراک اطلاعات و تغییرات ایجاد شده در میدان نبرد وجود خواهد داشت تا همگی به هدف بخورند.
پهپادهای پیشرفته
چین و آمریکا بهشدت روی کاربرد نظامی هوش مصنوعی سرمایهگذاری کردهاند. آنها میخواهند تعداد زیادی پهپاد را که هرکدام بهصورت مستقل عمل میکنند، بهسمت دشمن بفرستند. در این فناوری هیچ محدودیتی از بابت محل آغاز حمله (زمین، دریا یا هوا) وجود نخواهد داشت.
روباتهای سرباز
بدونشک یکی از کاربردهای نظامی هوش مصنوعی، توسعه روباتهای سرباز است. این روباتها شاید روزی بهشکل ارتشهایی بزرگ درآیند و با هم بجنگند، اما فعلا چنین چیزی محدود به فیلمهای تخیلی است. برخی شرکتها همچون بوستون داینامیکس تاکید کردهاند که اجازه استفاده نظامی از روباتهایشان را نخواهند داد، اما بسیاری از شرکتها در این زمینه سکوت کردهاند. هم اکنون انتظار میرود که روباتهای سرباز در مناطقی که برای انسان خطر دارد، استفاده شوند. این روباتها قادرند ماموریتهای گشتزنی، پاکسازی میادین مین، تخریب موانع ساختهشده توسط دشمن و شلیک از فاصله دور را انجام دهند. ترکیب دنیای روباتیک و هوش مصنوعی میتواند کاربردهای نظامی بیشماری داشته باشد و قطعا چهره جنگهای آینده را تغییر خواهد داد.
جمعآوری اطلاعات با کمک هوش مصنوعی
یک نقشه نظامی زمانی ارزش دارد که بر پایه اطلاعات کافی از مواضع دشمن شکل گرفته باشد. بشر از قرنها پیش، از اهمیت اطلاعات در جنگها آگاه بود و از تمام روشهای ممکن برای دستیابی به آن بهره میبرد. با آغاز عصر رایانهها، این روند سرعت بیشتری گرفت، اما حالا با آمدن هوش مصنوعی شرایط کاملا تغییر کرده است. یکی از کاربردهای نظامی هوش مصنوعی در جمعآوری اطلاعات، پردازش حجم بسیار زیادی از دادههای دریافتی برای پیدا کردن موردی خاص است. همچنین هوش مصنوعی میتواند موانع زبانی را پشتسر بگذارد و افراد را بر اساس صدا یا چهره شناسایی کند. البته این تنها ابتدای راه است.
هواپیماهای بدون خلبان
شاید استفاده از اسم پهپاد برای پروژههای جدید درست نباشد، زیرا کاملا به آینده تعلق دارد. پهپادهای امروزی از راه دور کنترل میشوند و محدودیتهای زیادی از نظر ارتفاع پروازی، سرعت و محدوده عملیاتی دارند. هرچند نیروی هوایی استرالیا در پروژهای جاهطلبانه در حال توسعه «گوست بت» است. این پهپاد متفاوت قادر است بهسرعت مافوق صوت برسد و با یک بار سوختگیری تا ۱۶ ساعت پرواز کند. همچنین محدوده عملیاتی گوست بت، ۳۷۰۰ کیلومتر است. پهپاد اشاره شده به یک سیستم هوش مصنوعی پیشرفته مجهز شده است که میتواند کنترل کامل را در دست بگیرد. این پهپاد همیشه در کنار یک جنگنده پرواز خواهد کرد تا هم در زمینه شناسایی به آن کمک کند و هم در صورت بروز درگیری، مفید واقع شود.
زیردریاییهای مستقل
همچون پهپادها، زیردریاییها را هم میتوان از راه دور کنترل کرد، اما کشورهای مختلف در تلاش برای اضافه کردن هوش مصنوعی به آنها هستند. زیردریاییهای نهایی قادر خواهند بود ۴۸۰۰ کیلومتر دورتر از خانه به ماموریت بپردازند و تا سه ماه به بازگشت نیاز ندارند. علاوه بر این ها، زیردریایی کاملا توسط هوش مصنوعی کنترل میشود و هیچ ارتباطی با مرکز نمیگیرد. در واقع سکوت رادیویی کاملا رعایت میشود.
جانوران روباتیک
در کنار اینها شاهد روباتهای حمال هستیم. در ارتشهای پیشرفته هر سرباز به جز اسلحه باید ۱۴ کیلوگرم تجهیزات مختلف را با خود حمل کند. در مواقع خاص این میزان حتی میتواند به ۷۰ کیلوگرم هم برسد. طبیعتا حمل تجهیزات باعث خستگی سرباز میشود و چابکی، توان و قدرت تصمیمگیری وی را کاهش میدهد. بههمین منظور دارپا (سازمان پروژههای پژوهشی پیشرفته دفاعی آمریکا) در حال توسعه یک روبات هشتچرخ برای کمک بهسربازان است. این روبات میتواند در مناطقی که حتی خودروهای نظامی قادر به عبور نیستند، حضور داشته باشد و تجهیزات سربازان را حمل کند.
روباتهای دوزیست
این مورد از کاربری نظامی هوش مصنوعی واقعا به فیلمهای جاسوسی شباهت دارد. یک روبات کوچک که میتواند بهصورت مستقل حرکت و با حسگرهای مختلف خود اطلاعات جمعآوری کند. GuardBot قادر به فعالیت در آب و خشکی است و میتواند ابعاد مختلفی داشته باشد. این روبات با هر بار شارژ تا ۲۵ ساعت مشغول شناسایی دشمن خواهد شد و با دوربین ۳۶۰ درجه خود شرایط را تحتنظر خواهد گرفت. بهنظر شما هوش مصنوعی میتواند جایگزین انسان در میدان نبرد شود؟