حجتالاسلام والمسلمین رضا برنجکار، رئیس پژوهشگاه قرآن و حدیث در این مراسم، اظهار داشت: این کار یکی از الگوهایی است که میتوان برای همکاری مراکز و تولیتهای مختلف ارائه شود، زیرا دغدغه همیشگی ما همکاری و همافزایی میان تولیتهای مخلتف در داخل و خارج کشور است و امروز شاهد یکی از این الگوهای مفید هستیم.
وی با بیان اینکه آستان قدس رضوی یکی از نهادهای بهرهبردار از این اثر است، گفت: این بهرهمندی نباید صرفا به این آستان ختم شود و نهادهای دیگر مانند صدا و سیما، دفتر تبلیغات و سازمان تبلیغات اسلامی و غیره هم لازم است از چنین پژوهشهایی استفاده کنند.
برنجکار افزود: هدف نهایی این است که اسلام و معارف آن به مردم برسد و در سبک زندگی آنان مؤثر باشد، لذا همه پژوهشها و اجتهادات و مقدمات قبل از درس در نهایت باید وارد زندگی مردم شود، به همین دلیل مقام معظم رهبری دائما تاکید دارند که پژوهش باید به عرصه تبلیغ ختم شود.
وی ادامه داد: از طرفی این شکایت وجود دارد که چرا مراکز پژوهشی کارهایی ندارند که مردم استفاده کنند و از طرف دیگر هم مراکز پژوهشی گلایه دارند که چرا از کارهای ما استفاده نمیشود، لذا وجود حلقه واسط برای رفع این خلأ لازم و ضروری است و چون این حلقه مفقود است باید به صورت خودجوش انجام شود که باز در این کار شاهد آن هستیم.
طراحی مدل بومی برای مربیگری و مشاوره
در ادامه حجتالاسلام و المسلمین عباس پسندیده، نویسنده این کتاب و رئیس پژوهشکده اخلاق و روانشناسی اسلامی در سخنانی، گفت: تجربه 10 ساله در مرکز مشاوره آستان قدس رضوی ما را با یک خلأ بزرگ مواجه کرد. از سویی برخی افراد تخصص روانشناسی ندارند، ولی دوست دارند کارهایی در عرصه تربیتی برای مردم انجام دهند و از سوی دیگر با مردم زیادی روبهرو هستیم که در زندگی با مشکلاتی مواجه هستند و نیازمند راهنمایی و مشاوره در زمینه زیست درست مبتنی بر معارف اسلامی هستند، لذا تالیف این کتاب در این عرصه کمک خوبی است.
وی با بیان اینکه آمار نشان میدهد که 30 درصد مردم نیازمند مشاوره هستند، افزود: روانشناسان متکفل این بخش 30 درصدی هستند، ولی باید برای 70 درصد بقیه برنامهریزی کنیم تا نیازمند مشاوره نشوند.
رئیس پژوهشکده اخلاق و روانشناسی اسلامی گفت: از آنجا که برنامه و الگویی برای راهنمایی تخصصی با رویکرد دینی وجود نداشت، این مدل را طراحی کردیم.
وی با بیان اینکه بنده وقتی با این حدیث مواجه شدم که امام رضا(ع) فرمودند «اکر مردم محاسن کلام ما را بدانند از ما تبعیت خواهند کرد»، این دغدغه اساسی بنده چگونگی انتقال این محاسن کلام به مردم بود.
پسندیده با اشاره به ویژگیهای این اثر، افزود: یکی از ویژگیهای این اثر آن است که راهنمایی تخصصی، باید مبنای نظری روشن داشته باشد. ویژگی دیگر آن است که در عین حال ساده و به دور از پیچیدگیهای روانشناسی باشد. سومین و مهمترین ویژگی این اثر مسئلهمحور بودن است، یعنی مربیان با این کتاب یاد میگیرند که مسائل دین را از زاویه نیازمندیهای مردم فرا بگیرند، نه اینکه صرفا معارف قرآن و اهل بیت(ع) را به دیگران بیاموزند. چهارمین ویژگی کارآمدی و مؤثربودن بودن است، یعنی مربی به صورت عینی و دقیق راه حل برای مردم ارائه کند. ویژگی پنجم این است که برای مری یک «نقشه راه» است، یعنی مربی میداند ابتدا و در میانه و انتها چه کارهایی کند. ویژگی دیگر این اثر هم قابل سنجش بودن آن است. در تبلیغ سنتی، وقتی تبلیغی صورت بگیرد ما راهی برای سنجش تاثیرگذاری آن روی مردم و سنجش درست عمل کردن مربی را نداریم، ولی در این جا این موضوع لحاظ شده است.
وی با بیان اینکه مباحث این کتاب صرفا نظری نیست، گفت: در هر مرحله این فرایند، در کنار بحث نظری، دو نمونه از مباحث خانواده و رضایت از زندگی آورده شده و همه مراحل روی آنها اجرا شده است.
در ادامه رضا آذریان، رئیس مرکز جامع مشاوره آستان قدس رضوی در سخنانی با اشاره به فعالیت مرکز جامع مشاوره، گفت: این مرکز در سال 1397 به صورت تشکیلات ساختاری تاسیس شد، البته سابقه فعالیت مشاوره در آستان قدس به اواخر دهه 70 برمیگردد.
وی افزود: هم اکنون 4 کلینیک حضوری در شهر مشهد با حدود 150 نیروی مشاور و ستاد 30 نفره را در این مرکز داریم و در سراسر کشور هم حدود هزار و 198 مشاور داریم که به صورت خادمیاری در شهرهای مختلف کشور در مراکز مشاوره مشغول خدمت هستند و حداقل تحصیلات روانشناسی و بالاتر را دارند و شرایط تخصصی برای جذب آنان رعایت شده است.
آذریان با بیان اینکه همچنین توفیق داشتیم تا الگوهای مشاوره را عملیاتی کنیم، گفت: یکی از مواردی که به شدت در کشور هم رواج دارد مشاورههای بیمبنا و غیرعلمی است، ولی در این مرکز، از سالیان قبل مدلی را برای آموزش پیش از ازدواج طراحی کردهایم و کارگروه ویژه داریم، همچنین مدل مداخلهای نفوذناپذیر برای زوجهایی که با دخالت اطرافیان مواجه هستند طراحی شده است؛ مدل توجه به ایمنی جنسی که مشکل بسیاری از خانوادهها است و در آینده هم مدل مهرقدرت را تدوین خواهیم کرد.
وی افزود: مدلهای مقایسه اثربخشی هم در مرکز انجام شده است از جمله همین مدل پیش از ازدواج که فاصله معناداری با مدلهای دیگر دارد و طرحهای دیگری هم در دست اقدام است. افتتاح کلینیک مجازی هم از دیگر کارهایی است که در آینده برای مخاطبان ما در سراسر کشور راهاندازی خواهد شد و باور ما هم این است که وقتی با عنوان حضرت امام رضا(ع) وارد این عرصه میشویم خیلی از کارها بدون اینکه بداینم پیشرفت کرده است.
همچنین استادآقا، مسئول بنیاد کرامت آستان قدس رضوی هم در سخنانی با تقدیر از تلاشهای صورت گرفته، گفت: این کار، اثری کاربردی است و ما در ارائه خدمات اجتماعی به آن نیازمندیم و آستان قدس هم از ارائه کارهای علمی مبتنی بر معارف دینی حمایت میکند.
وی بیان کرد: در این مدلی که کار شد هم مختصر و هم کاربردی و عملیاتی است؛ اضافهگویی ندارد و افراد به راحتی میتوانند از آن استفاده کنند.
مسئول بنیاد کرامت آستان قدس رضوی تأکید کرد در زمینه محتوای آموزش برای این روش، باور بنده این است که میتوان سالی یک اثر را به این مجموعه ارزشمند اضافه کنیم و ما هم به سهم خودمان حمایت خواهیم کرد.
استادآقا افزود: در آستان قدس 4 سازمان شکل گرفته است؛ مدیریت حرم مطهر که بزرگترین بخش است؛ سازمان دوم هم سازمان علمی و فرهنگی و مجموعههای وابسته به آن مانند موزه و کتابخانه و غیره است، سازمان سوم بنیاد بهرهوری موقوفات و چهارمین سازمان هم بنیاد کرامت رضوی است که این بخش هم خودش شش زیرمجموعه دارد.
مسئول بنیاد کرامت رضوی آستان قدس ادامه داد: این سازمان شامل بخشهایی چون مرکز جامع مشاوره، مؤسسه موقوفه زائر دارای دو شهرک زائرپذیر با ظرفیت 6 هزار تخت شب و 21 مجتمع بین راهی همچنین معاونت خدمات اجتماعی است که به محرومین خدماتی ارائه میدهد ضمن اینکه مرکز خادمیاری هم از دیگر بخشها است.