هشت ماهواره جدید ایرانی در صف پرتاب

حسن سالاریه، سرپرست پژوهشگاه فضایی ایران در چهارمین جشنواره طرح‌های پژوهشی دانشگاهی که در پژوهشگاه فضایی با حضور پژوهشگران برتر برگزار شد، گفت: حوزه فضایی یکی از جبهه‌‌های مهم کشور به ویژه در عرصه فناوری‌های نوین و اقتدار آفرین محسوب می‌شود و محققینی که با جان و دل در بخش‌های مختلف این عرصه فعالیت می‌کنند همه در این جبهه به صورت مشترک فعالیت می کنیم و هر توفیقی در این عرصه به دست بیاید علاوه بر اینکه برای کشور ما یک ارزش افزوده علمی و اقتصادی ایجاد می‌کند، همچنین به رشد و تعالی جایگاه ایران در منطقه و سایر کشورهای هم‌پیمان و همکار با ایران در حوزه فضایی نیز کمک خواهد کرد.

وی افزود: صنعت فضایی کشور در یک سال گذشته شاهد اتفاقاتی خوبی بود، اولین موضوع بحث شتابگیری و تلاش برای اتمام پروژه‌ها و برنامه‌هایی بود که از سال‌های گذشته تعریف شده. سال گذشته بهمن ماه ۲ محصول مهم ماهواره‌ای طلوع ۳ و ماهواره کیفی ناهید۲ رونمایی شد و یک اتفاق مهم بود.

سرپرست پژوهشگاه فضایی ادامه داد: امسال بنا داریم به همت محققین و پژوهشگران در دانشگاه ها و پژوهشگاه نمونه پروازی ناهید ۲، نمونه پروازی بلوک انتقال مداری و ماهواره ظفر ۲ که نمونه ارتقا یافته ظفر ۲ قبل است، را رونمایی کنیم. ماهواره‌های دیگری هم هستند که شتابان در حال اتمام بوده و آماده می‌شوند برای پرتاب تست و عملیات در مدار.

ماهواره ناهید ۳ یک پروژه مهم فضایی است 

وی یادآور شد: در طول سال نیز پروژه هایی به اتمام رسید مثل ماهواره GTO و ماهواره‌های دیگری هم به زودی در شرف پرتاب و تثبیت در مدار هستند.

سالاریه تاکید کرد: در حوزه تعریف پروژه‌های جدید پروژه پارس۲،  پارس ۳، ناهید ۳ و بلوک انتقال مداری سامانه ۲ پروژه‌های بسیار مهمی هستند که توانمندی جمهوری اسلامی ایران و بخش فضایی در حوزه‌ی سنجش و مخابرات را ارتقای چشمگیری می‌دهند؛ ماهواره‌ی پارس ۱ که در شرف پرتاب است با دقت تفکیک مکانی ۱۵ متر شناسایی می‌شود، همچنین ماهواره طلوع ۳ با دقت ۱۰ متر و ۵ متر سیاه و سفید است.

وی افزود:  عملیات طراحی دو ماهواره پارس ۲ و ۳ نیز در حال اتمام است، ماهواره پارس ۲ با دقت تفکیک مکانی ۸ متر و ۴ متر رنگی و سیاه و سفید و پارس ۳ نیز با دقت تفکیک مکانی ۵متر و ۲ مترو سیاه و سفید هستند.

سالاریه ادامه داد: ماهواره ناهید۳ هم یکی از پلتفرم‌های مهم و مبنا بوده و نمونه ارتقا یافته ناهید ۲ است، امیدواریم این ماهواره بتواند مبنای تثبیت در ماهواره مخابراتی ارتفاع پایین باشد؛ در حوزه ماهواره سنجشی یکی از ماهواره مهمی که امسال کار طراحی آن آغاز  شده، ماهواره سار(SAR) است که مطالعات امکان سنجی آن سال‌های گذشته صورت گرفته و امسال در مرحله طراحی قرار دارد، همچنین در حوزه سنجش از راه دور در حال افزایش دقت و در حوزه ماهواره‌های مخابراتی هم در حال افزایش پهنای باند و قابلیت دریافت داده در پاندهای جدید هستیم.

وی تصریح کرد: در حوزه زیرساخت نیز اتفاقاتی خوبی رخ داده است و حرکت می‌کنیم به سمت رسیدن به قابلیت تجمیع تست و آزمون در کلاس هزار کیلوگرم، که کلنگ آزمایشگاه خورده و این قابلیت ویژه‌ای به کشور می‌دهد به ویژه در ساخت تعداد ماهواره‌های اوزان پایین، افزایش تعداد ماهواره و ماهواره‌هایی با اجرام سنگین که در ارتفاع بالاتر استفاده می‌شود.

رئیس سازمان فضایی کشور گفت: توسعه زیست بوم غیردولتی در رشد صنعت فضایی بسیار مهم است، دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی می توانند با ایجاد شرکت‌های دانش بنیان، انجام تحقیقات پایه در دانشگاه و رسیدن ایده به محصول که امکان استفاده در صنعت فضایی را داشته باشد به این عرصه ورود کنند، یکی از مهمترین این پروژه‌ها، پروژه شهید سلیمانی که منظومه‌ای از ماهواره‌های سبک وزن برای ارائه خدمات اینترنت اشیا است که در فاز طراحی قرار دارد.

سالاریه ادامه داد: پروژه تامین تصاویر از ماهواره‌های بومی که توسط بخش خصوصی هدایت  می‌شود و سازمان فضایی برای اولین بار با انعقاد قراردادی برای پیش خرید تصاویر اقدام کرده است که یکی از روش‌های جدید در دنیا برای شکل‌گیری و تامین مالی بخش خصوصی می‌باشد.

سرپرست پژوهشگاه فضایی با معرفی سری ماهواره‌های پژوهش گفت: پژوهش ۱ و ۲ در شرف انعقاد قرارداد بوده و ماهواره‌های پژوهش ۳ و ۴ نیز در دستور کار قرار دارند، این ماهواره‌ها، ماهواره‌های کوچکی هستند که توسط بخش خصوصی به ویژه بخش خصوصی منبعث از دانشگاه که قابلیت ساخت دارند و هدف ما تست و توسعه تکنولوژی‌های جدید فضایی است.

وی افزود: پژوهش ۱ در حوزه ناوبری به نوعی اولین ماهواره تحقیقاتی است و قرارداد آن منعقد شده و هر کدام از این پروژه‌ها یک یا چند فناوری صنعت فضایی که پیش بینی شده توسط شرکت‌های دانش بنیان انجام شود را در دستور کار دارند.

سالاریه درباره ماهواره‌هیا سنجش از راه دور نیز گفت: شرکت‌های دانش بنیان با همکاری پژوهشگاه فضایی در چند سال گذشته اقدامات خوبی را انجام داده‌اند، امسال برای اولین بار برآورد سطح زیرکشت برنج در استان‌های شمالی با ۱۰ تا ۱۵ رصد با همکاری وزارت جهاد کشاورزی انجام شده است؛ همچنین چندین محصول استراتژیک همچون گندم، جو و .... با همکاری پژوهشگاه فضایی و بخش خصوصی با توسعه دانش سنجش از راه دور در حال انجام است.

سرپرست پژوهشگاه فضایی درخصوص توسعه فناوری‌های بومی نیز گفت: از سال‌های گذشته اتفاقات خوبی در حوزه تحقیق و توسعه ماهواره داخلی انجام شود، در همین راستا هم به دنبال بازارهای بین المللی برای محصولات فضایی هستیم.

سالاریه همچنین به سرریز فناوری‌های فضایی اشاره کرد و گفت: دانش فضایی یکی دانش پیشرو در دنیا است، بسیاری از حوزه‌های تحقیقات و فناوری وقتی در صنعت فضایی تثبیت می‌شوند به راحتی قابل استفاده در سایر صنایع هستند، در همین راستا از سال گذشته اتفاقات خوبی در این حوزه افتاده از جمله ارتقا باتری‌های فضایی، استفاده از تکنولوژی‌های جدید در بحث استفاده از بالن‌ها و سکوهای استراتوسفری، توسعه صنعت کنترل دما در لوله‌های حرارتی و سازه‌های خاص تولید و بازار خوبی هم دارند.

وی درباره لزوم مطالعات علوم و اکتشافات فضایی نیز تاکید کرد: متاسفانه در این حوزه شاهد یک رکود بودیم اما الحمدلله شاهدیم که در یک ماه گذشته کپسول زیستی با جرم 500 کیلوگرم با یک کاوشگر جدید و ارتقا یافته تست زیرمداری آن انجام شد، گرچه این یک تست بود اما در حقیقت پس از یک رکود طولانی مدت انجام این تست موفق یک دستاورد به حساب می‌آید. این حوزه بسیار مهم است زیرا خروجی آن مستقیم صنعت فضایی را بهره‌مند خواهد کرد همچنین می تواند در سایر صنایع هم تاثیرگذار باشد.

سرپرست پژوهشگاه فضایی به توسعه پرتابگرها هم اشاره کرد و گفت: پروژه سریر یکی از مهمترین پروژه‌های سازمان فضایی در صنعت فضایی است، کار طراحی این پروژه در حال اتمام بوده و در صنعت فضایی قابلیت رساندن اجرام بالا در مدارهای پایین و اجرام پایین‌تر در مدارهای ارتفاع بالای ۳۶هزار کیلومتر را برای ما فراهم کند.

سالاریه تاکید کرد: با بخش‌های مختلف از جمله وزارت دفاع همکاری‌های خوبی داریم و تا پایان سال شاهد پرتاب‌های دیگری خواهیم بود، امسال برای ما سال تثبیت است و امیدواریم در سال ۱۴۰۲ به تثبیت اجرام تا مدل ۲۰۰ کیلوگرم در مدار لئو برسیم.

وی با اشاره به اینکه اقدامات خوبی در حوزه تامین ماهواره مخابراتی صورت گرفته است، تاکید کرد: امسال همکاری‌های خوبی با کشورهای دیگر از جمله روسیه در حوزه پرتاب ماهواره‌های تحقیقاتی داشته‌ایم، در حال حاضر نیز تعداد زیادی ماهواره در صف پرتاب داریم که از ظرفیت کشور همسایه استفاده خواهیم کرد تا سریعتر در حوزه ماهواره مراحل تست و تحقیقات را سپری کنیم.

سرپرست پژوهشگاه فضایی به موضوع دفاع از صیانت حقوق ایران در حوزه حقوق فضایی نیز اشاره و تصریح کرد:  چالش های بسیاری در این حوزه داشتیم که یکی پس از دیگری در حال رفع است.

سالاریه در پایان به موضوع مهم تربیت نیروی انسانی نیز اشاره کرد و گفت: در راستای تربیت نیروی انسانی متخصص از پایان نامه‌ها و تحقیقات دانشگاهی استفاده می ‎شد، امسال مسیرهای جدیدی را آغاز کردیم به طور مثال قراردادی با دانشگاه صنعتی شریف منعقد شده برای برگزاری مسابقات دانشجویی در حوزه ماهواره، که می‌تواند شور و اشتیاقی را در دانشگاه‌ها ایجاد کند و خروجی آن می‌تواند باعث رفع کمبود نیروی انسانی نخبه در حوزه فضایی شود.