«مهیار عیار» و «سوجان» و چند نکته

به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، این روزها چند سریال روی آنتن تلویزیون است؛ در کنار دو سریال تاریخی و درام، یک طنز هم به شبکه دو سیما آمده تا تنوع ژانر را در تلویزیون شاهد باشیم. اما هنوز آن روزهای گرم و داغِ پرهیاهوی مخاطبان تلویزیون برنگشته است.

همان دورانی که مخاطب هر سریالی در هر مدیومِ دیگری را به تلویزیون ترجیح می‌داد. اما چرا این روزها این اتفاق نمی‌افتد. البته در بسیاری از اوقات آن اتفاقِ جذاب در سریال‌های تلویزیونی رقم نمی‌خورد. اگرچه تلویزیون سعی کرده با تنوع ژانر، فیلمنامه‌های جذاب‌تر و حضور چهره‌ها یک بار دیگر دوران طلایی سریال‌سازی را در صداوسیما احیاء کند.

سیدجمال سیدحاتمی با «مهیار عیار» توانسته توجه بسیاری از مخاطبان را به خودش جلب کند. در «آقای قاضی» و حتی «کیمیا» که این روزها دوباره در آی‌فیلم تکرار آن پخش می‌شود بیننده دارند. بنابراین در همین وهله اول مشخص است ترکیبِ بازیگران، نوع انتخاب قصه و ژانر می‌تواند در جذبِ مخاطب مؤثر باشد.

سریال «مهیار عیار» دوران صفویه را روایت می‌کند؛ از لباس‌ها تا اتفاقات و ترکیب بازیگران حتماً برای مخاطبان جذابیت داشته است. شاید ادبیات دیالوگی بازیگران که از فضای مرسوم ساخت سریال‌های تاریخی خودش را خارج کرد و دیالوگ‌ها امروزی‌تر بیان شدند در نوع خودش قابل توجه بود.

وجه اشتراک دو سریالی که این شب‌ها روی آنتن شبکه یک و سه سیما هستند، در یک چیز است؛ تاریخ معاصر را روایت می‌کند؛ اما «سوجان» کمتر و «مهیار عیار» توجه بینندگان را به خودشان جلب کرده‌اند. البته در عین حال مخاطب بیش از این‌ها هم از تلویزیونی‌ها انتظار دارد، چرا که در گذشته سریال‌های تاریخی زیادی ساخته شده که توانسته مخاطبان را میخکوب شبکه‌های تلویزیون کنند.

سریال‌های مانند پس از باران، سربداران در زمان پخش خود توانسته‌اند مخاطبان را با خود همراه کنند و در همه‌جا صحبت از آنها باشد. حتی «سرزمین مادری» که چندی پیش روی آنتن بود. اما کمتر این روزها درباره سریال‌های تلویزیون صحبت می‌شود یا مخاطب منتظرِ قسمت بعدی آن می‌ماند.

البته سریال‌هایی این روزها در حال ساخت است که نوعی توجه به کیفی‌سازی و پرهیز از عجله‌سازی را در دستور کار خود قرار داده است. این اتفاق خودش می‌تواند به ساخت آثار جذاب‌تر کمک کند. بازگرداندن چهره‌ها و استفاده از کارگردانان و فیلمنامه‌نویسان کاربلد و حرفه‌ای به نوعی خودش نشان دهنده آن است تلویزیون نمی‌خواهد بازنده میدان رقابت با شبکه نمایش‌خانگی باشد.

اما در این میان توجه به این نکته هم در نوع خودش قابل تأمل است. همزمان با سریال سوجان و مهیار عیار، سریال جذاب «خواب و بیدار» و سریال «کیمیا» و سریال «من مستاجرم» از شبکه آی‌فیلم تکرار می‌شوند و بررسی‌ها نشان می‌دهد بعضاً مخاطبان این سریال‌های تکراری را به سریال‌های جدید ترجیح می‌دهند.

جالب است که رضا فیاضی بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون هم این نکته را مطرح می‌کرد که تلویزیون باید طوری عمل کند که مردم برای تأمین نیاز فرهنگی‌شان به سراغ مدیوم‌های دیگر نروند. یا برخی از منتقدان که به این نکته اشاره می‌کردند اگر برخی از سریال‌های امروز تلویزیون نمی‌توانند آن مخاطبِ سابق را داشته باشند به این دلیل است که به دغدغه‌های مردم نزدیک نیستند.

اگر این بازنمایی همچون گذشته درست انجام شود حتماً مردم بیشتر جذب سریال‌های تلویزیون خواهند شد که متأسفانه در سال‌های اخیر این چنین نبوده است.  همان‌طور که گزارش‌های میدانی هم نشان می‌دهد در حقیقت بسیاری از جوانان و نوجوانان ترجیح می‌دهند به جای تماشای سریال‌های تلویزیون، به پای تماشای سریال‌های شبکه خانگی و اینترنت بنشینند.

مدیران تلویزیون باید در کنار برنامه‌ریزی درست برای مناسبت‌های خود که چندی است در دستور کارش قرار داده و به کنداکتور ایام محرم و صفر و نوروز و ماه رمضان توجه دارد، به شاخصه‌های جذابیت و بازنمایی واقعیت‌ها و توجه به خواسته‌ها و انتظارات مردم در ساخت سریال‌های تلویزیونی را در دستور کار جدّی خودش قرار دهد.