کم کاری سینما و تلویزیون برای فلسطین

سینمای ایران سالهاست که به موضوع فلسطین پرداخته، اما کاهش تولیدات در این حوزه، کمکاری آشکاری را نشان میدهد، فیلمهایی مانند بازمانده، شکارچی شنبه و هیام تنها بخشی از تلاشهایی هستند که نیاز به ادامه و گسترش دارند.
به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، مسئله فلسطین، یکی از پیچیدهترین و دردناکترین بحرانهای معاصر جهان است که بیش از هفتاد سال است ادامه دارد. مردم فلسطین در این مدت تحت اشغال، جنگ، محاصره اقتصادی و تبعیض سیستماتیک قرار گرفتهاند. درحالیکه رسانههای جهانی عمدتاً تحت نفوذ گفتمان غربی، این بحران را یا سانسور کردهاند یا به شکل تحریفشدهای نمایش دادهاند، سینما و تلویزیون میتوانستند نقش کلیدی در آشکار کردن حقیقت این ستم ایفا کنند، با اینحال، کمکاری آشکار در این زمینه باعث شده است که بسیاری از داستانهای مرتبط با فلسطین ناگفته باقی بمانند.
سینمای ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی همواره به موضوع مقاومت و مبارزات مردم فلسطین توجه داشته است و برخی از آثار شاخصی در این زمینه تولید کرده است. اما در سالهای اخیر، تولید آثار سینمایی و تلویزیونی با محوریت فلسطین کاهش چشمگیری داشته است. هنوز هم بهترین و شناختهشدهترین اثر در این حوزه فیلم بازمانده ساخته سیفالله داد است که برای سالها قبلهی سینمای فلسطین در ایران محسوب میشود. اینکه پس از سه دهه، هنوز جایگزین شایستهای برای این فیلم ساخته نشده، نشاندهنده کمکاری گستردهای در حوزه سینما و تلویزیون است.
درحالیکه هالیوود و سینمای غرب بهطور مداوم فیلمهایی در حمایت از اسرائیل و توجیه اقدامات صهیونیستها تولید میکنند، سینمای ایران که داعیهدار حمایت از فلسطین است، در زمینه تولید فیلمهای باکیفیت و تأثیرگذار در این موضوع دچار رکود شده است. بسیاری از فیلمهایی که درباره فلسطین ساخته شدهاند، علیرغم نیت خیرشان، به دلیل ضعف در ساختار روایی، محدودیتهای بودجهای یا عدم پخش بینالمللی، نتوانستهاند تأثیر مطلوبی در سطح جهانی داشته باشند.
اکنونکه در عصر رسانههای دیجیتال، اخبار و تصاویر فلسطین بهسرعت در فضای مجازی منتشر میشود، لازم است که سینمای ایران نیز بهروز شود و با استفاده از امکانات مدرن، روایتهای فلسطینیان را با قدرت بیشتری به تصویر بکشد. در ادامه، مهمترین فیلمهای ساختهشده با محوریت فلسطین معرفی و تحلیل میشوند.
بازمانده؛ همچنان در صدر فیلم بازمانده (۱۳۷۳) به کارگردانی سیفالله داد، یکی از ماندگارترین آثار سینمایی درباره فلسطین است. این فیلم بر اساس رمان "بازمانده" نوشته غسان کنفانی ساخته شده و داستان دکتر سعید و همسرش لطیفه را روایت میکند که در سال ۱۹۴۸ در حیفا زندگی میکنند. با حمله صهیونیستها، این زوج کشته شده و تنها فرزندشان، فرهان، به دست یک خانواده یهودی سپرده میشود. مادربزرگ فرهان، صفیه، برای بازپسگیری نوهاش تلاش میکند. این فیلم علاوه بر روایت تأثیرگذار، به دلیل فضاسازی دقیق، بازیهای قوی و پرداخت درست به تاریخ فلسطین، هنوز هم یکی از شاخصترین آثار سینمایی مرتبط با فلسطین محسوب میشود. فیلم بازمانده با موسیقی احساسی و فضاسازی دقیق، بهعنوان یک شاهکار سینمایی ماندگار شد که هنوز هم میتوان آن را بهترین اثر درباره فلسطین در سینمای ایران دانست.
دیگر آثار سینمایی و تلویزیونی با موضوع فلسطین
هیام؛ روایتی عاشقانه از ظلم صهیونیستهافیلم هیام ساخته محمد درمنش، داستان زوجی فلسطینی را روایت میکند که قصد مهاجرت دارند اما در مسیر با حمله اسرائیلیها روبهرو میشوند. این فیلم عشق و مبارزه را در هم میآمیزد و تأثیرات اشغالگری را بر زندگی مردم عادی فلسطین نمایش میدهد. قناری؛ جانفشانی کودکان فلسطینیفیلم قناری به کارگردانی جواد اردکانی درباره پسری فلسطینی است که لکنت زبان دارد. این فیلم نشان میدهد که چگونه کودکان فلسطینی از امنیت و آزادی محروماند. داستان با محوریت نمادین قناری، مفهوم آزادی و مقاومت را به تصویر میکشد.
شکارچی شنبه؛ نقدی بر ایدئولوژی صهیونیسمفیلم شکارچی شنبه به کارگردانی پرویز شیخطادی داستان پسربچهای را روایت میکند که پس از مرگ مادرش توسط پدربزرگ صهیونیست خود به اسرائیل برده میشود. او تحت آموزشهای سخت و شستشوی مغزی، به یک فرد خشن و بیرحم تبدیل میشود. فیلم با ارائه روایتی نمادین، تربیت افراطی در میان گروههای صهیونیستی را مورد بررسی قرار داده و پیامدهای آن را نشان میدهد.
زخم زیتون؛ جدال میان مبارزه و زندگی شخصیفیلم زخم زیتون ساخته محمدرضا آهنج داستان مردی است که قصد پیوستن به نیروهای مقاومت را دارد اما همسرش مخالف است. این فیلم به بررسی چالشهای روانی و خانوادگی یک مبارز فلسطینی میپردازد.
هفت سنگ؛ تصویری از مقاومت فلسطینفیلم هفت سنگ به کارگردانی عبدالرضا نوابصفوی بخشهایی از مبارزات مردم فلسطین را نمایش میدهد و روحیه انقلابی فلسطینیان را بازتاب میدهد. این فیلم با پرداختن به نبردهای خیابانی و تأثیر آن بر نسل جوان فلسطینی، مبارزات مردمی را برجسته میکند.
بیگانگان؛ روایت دردناک جدایی عاشقانه در سایه جنگاثر عباس رافعی داستان جوانی فلسطینی به نام حسام را روایت میکند که در جریان حملات صهیونیستها از عشق خود جدا میشود. فیلم با روایتی احساسی، تلخی جنگ و تأثیر آن بر روابط انسانی را به تصویر میکشد.
وفا؛ سریالی جاسوسی با محوریت فلسطینمجموعه تلویزیونی وفا به کارگردانی محمدحسین لطیفی داستان ژوبین پناهی را روایت میکند که به جرم جاسوسی برای اسرائیل در لبنان زندانی شده است. این سریال بهعنوان یکی از معدود آثار جاسوسی تلویزیون ایران، نگاهی به فعالیتهای موساد در منطقه دارد.
برگی برای زیتون؛ روایت فلسطین از دریچه نگاه کودکان ایرانیفیلم تلویزیونی برگی برای زیتون ساخته وحید درخششفر درباره مسابقهای در یک مدرسه در قم است که دانشآموزان باید نامههایی برای کودکان فلسطینی بنویسند. این فیلم با بهرهگیری از زاویه دید کودکانه، مسئله فلسطین را به زبانی ساده بیان میکند.
سی و سه روز؛ مقاومت لبنان در برابر اسرائیلاثر جمال شورجه به مقاومت ۳۳ روزه مردم لبنان در برابر تجاوزات اسرائیل میپردازد و تلاش دارد ایستادگی مردم را نمایش دهد. این فیلم بازسازی حوادث واقعی جنگ ۳۳ روزه است.
ریسمانی نزدیکتر از رگ؛ عشق و مبارزه در هم تنیدهفیلم ریسمانی نزدیکتر از رگ ساخته مسعود اطیابی داستان عشق یک جوان ایرانی به دختری فلسطینی را در بستر مبارزات فلسطینیان روایت میکند. این فیلم با ترکیب درام عاشقانه و روایتی تاریخی، نشاندهنده تأثیر مقاومت بر زندگی فردی شخصیتها است.
انیمیشن سینمایی «بچههای محله الرشید»انیمیشن سینمایی «بچههای محله الرشید» به کارگردانی تورج علوی است که در این فیلم، حسام کودک کر و لال فلسطینی است که بعد از شهادت پدر و مادرش توسط صهیونیستها با عمو و مادربزرگش زندگی میکند، او به همراه دوستش محمد به اسرائیلیها حمله میکند و خساراتی به آنها وارد میکنند. تا اینکه محمد هم شهید میشود.
ارسال نظرات