جنگ رسانه ای؛ از حفظ امنیت اطلاعات تا هوشیاری نسبت به عملیات روانی دشمن

علیرضا زجاجی، کارشناس سواد رسانه‌ای و مدیر روابط عمومی مجتمع بین الملل حوزه علمیه فارس در یادادشتی اختصاصی برای خبرگزاری رسا در شیراز، به مولفه های جنگ رسانه ای و راه های مقابله با افشای اطلاعات و حفظ هوشیاری نسبت به عملیات روانی دشمن پرداخت.

در دوران جنگ، رسانه‌ها نه تنها ابزار اطلاع‌رسانی بلکه سلاحی قدرتمند در جنگ روانی محسوب می‌شوند. دشمنان با استفاده از رسانه‌ها تلاش می‌کنند تا افکار عمومی را تحت تأثیر قرار دهند، اعتماد مردم را نسبت به نهادهای رسمی کاهش دهند و اطلاعات حساس را به دست آورند و در چنین شرایطی، هوشیاری رسانه‌ای و رعایت اصول امنیت اطلاعات توسط مردم، امری حیاتی است. 

چگونه از افشای اطلاعات حساس جلوگیری کنیم؟ 

۱. عدم انتشار اطلاعات نظامی و امنیتی: هرگونه اطلاعات درباره تحرکات نیروهای نظامی، تجهیزات دفاعی و برنامه‌های استراتژیک باید محرمانه بماند. انتشار این اطلاعات در فضای مجازی می‌تواند به دشمن کمک کند. 

۲. هوشیاری در برابر اخبار جعلی: دشمن با انتشار اخبار نادرست و شایعات، تلاش می‌کند روحیه مردم شریف ایران را تضعیف کند. قبل از بازنشر هر خبری، صحت آن را از منابع معتبر بررسی کنید. 

۳. مدیریت محتوا در شبکه‌های اجتماعی: مردم شریف ایران از ارسال تصاویر و ویدئوهایی که ممکن است اطلاعات حساس را فاش کند، خودداری کنید. 

۴. حفظ انسجام ملی: در برابر تلاش‌های دشمن برای ایجاد تفرقه و اختلاف، اتحاد و همبستگی خود را حفظ کنید. 

۵. تقویت سواد رسانه‌ای: آگاهی از روش‌های جنگ رسانه‌ای و شناخت تکنیک‌های عملیات روانی دشمن، به مردم کمک می‌کند تا در برابر حملات اطلاعاتی مقاوم باشند. 

نقش مردم در جنگ رسانه‌ای 

مردم باید بدانند که هر پیام، تصویر یا ویدئو که در فضای مجازی منتشر می‌کنند، می‌تواند مورد سوءاستفاده دشمن قرار گیرد.

بنابراین، رعایت نکات زیر ضروری است:

- عدم انتشار اطلاعات شخصی و موقعیت مکانی در شرایط حساس. 

- عدم تعامل با منابع ناشناس که ممکن است وابسته به دشمن باشند. 

- گزارش اخبار جعلی و مشکوک به مراجع رسمی. 

ابعاد جنگ رسانه‌ای و تأثیر آن بر جامعه 

جنگ رسانه‌ای تنها به انتشار اخبار جعلی محدود نمی‌شود، بلکه شامل تحریف واقعیت‌ها، ایجاد ترس و ناامیدی، و هدایت افکار عمومی به سمت اهداف دشمن نیز هست.

 برخی از روش‌های جنگ رسانه‌ای عبارتند از: 

- ایجاد اختلاف و تفرقه: دشمن تلاش می‌کند با انتشار اخبار جهت‌دار، مردم را نسبت به یکدیگر و نهادهای رسمی بی‌اعتماد کند. 

- بهره‌گیری از احساسات: انتشار تصاویر و ویدئوهای احساسی که ممکن است واقعیت را تحریف کند، یکی از ابزارهای مهم جنگ رسانه‌ای است. 

- استفاده از شبکه‌های اجتماعی: دشمن از بسترهای مجازی برای انتشار اطلاعات نادرست و هدایت افکار عمومی استفاده می‌کند. 

چگونه در برابر جنگ رسانه‌ای مقاومت کنیم؟

۱. تحلیل انتقادی اخبار: هر خبری را بدون بررسی صحت آن نپذیرید. منابع معتبر را شناسایی کنید و از انتشار اخبار مشکوک خودداری کنید. 

۲. تقویت آگاهی عمومی: آموزش سواد رسانه‌ای به خانواده و دوستان می‌تواند تأثیر زیادی در مقابله با جنگ رسانه‌ای داشته باشد. 

۳. همکاری با رسانه‌های داخلی: حمایت از رسانه‌های معتبر داخلی و انتشار اطلاعات صحیح، نقش مهمی در مقابله با جنگ رسانه‌ای دارد. 

۴. ایجاد شبکه‌های اطلاع‌رسانی امن: گروه‌های خبری معتبر و رسمی را دنبال کنید و از منابع غیرمطمئن دوری کنید. 

در این شرایط حساس، همکاری مردم و رسانه‌های جمهوری اسلامی ایران در حفظ امنیت اطلاعات و مقابله با تهدیدات رسانه‌ای دشمن، امری ضروری است و هر شهروند ایرانی باید خود را یک سرباز رسانه‌ای بداند و با رعایت اصول امنیت اطلاعات، در دفاع از کشور نقش‌آفرینی کند.