بررسی و تحلیل معاملات و فعالیت های سفهی از نظر فقه و اقتصاد

به گزارش گروه اقتصاد خبرگزاری رسا، رستمی در نشست تقنینی «بررسی و تحلیل معاملات و فعالیتهای سفهی از نظر فقه و اقتصاد» که با ارائه دکتر محمد زمان رستمی عضو هیئت علمی دانشگاه قم و به همت گروه اقتصاد و زیربنایی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس برگزار شد گفت: تشکیل نهادی مرکب از فعالان اقتصادی خوشنام و مدیران اجرایی متبحِّر، برای تشخیص و مقابله با فعالیتهای سفهی در عرصههای کلان و تعیین قیم برای ادارهِ داراییهای سفها و آموزش و آزمون آنان، ضرورت دارد.
وی ادامه داد: معاملات سفهی، معاملاتی است که از سفیه صادر و یا شأنیت آن را دارد که از سفیه صادر شود، ولی معاملهکننده، سفیه نیست، مصادیق و فروعات معاملات سفیهانه در هر زمان، تفاوت میپذیرد و آنچه در گذشته رشیدانه بود امروزه ممکن است سفیهانه تلقی شود.
رستمی با بیان اینکه سفاهت در همه انواع عقود، شروط و فعالیتهای اقتصادی قابل مشاهده است، گفت: برای تشخیص سفاهت در قراردادها و فعالیتهای اقتصادی کلان، باید به عرف مراجعه کرد.
او ادامه داد: یک معیار براي تشخیص سفاهت در این امور، فاصله کارایی یک اقدام حقوقی از کارایی حداکثری آن یا فاصله بهرهوری یک فعالیت اقتصادی از بهرهوری حداکثری آن است، هر قدر، این فاصله بیشتر باشد، میزان سفاهت بیشتر و به بطلان، نزدیکتر است.
وی گفت: احتکار دلار به قصد سود مولد نبوده و اشبه به معاملات سفهی است.
عضو شورای علمی گروه اقتصاد و زیربنایی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس همچنین به مفهوم سفاهت و سفیه، بررسی آیات و دلایل شرعی سفاهت در معاملات کلان، مفهوم کارایی بهعنوان معیاری برای عدم سفاهت، مفهوم قرارداد سفهی از دیدگاه اندیشمندان اسلامی، معیار سفهیبودن قرارداد، وضعیت فقهی قراردادها و فعالیتهای سفیه و... پرداخت.
حجت الاسلام والمسلمین دکتر سید عبدالمطلب احمد زاده عضو شورای فقهی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس نیز به عنوان ناقد در این نشست گفت: در فقه اسلامی معاملات سفیه باطل اعلام شده است اما در مورد معاملات سفهی دلیلی بر مشکل دار بودن معاملات سفهی نداریم.
وی ادامه داد: ارائه دهنده محترم در ارائه خود به خوبی به عینیت بخشی معاملات سفیه پرداخته اند، رشد که مقابل سفاهت است امر نسبی است به همین مناسبت سفاهت نیز امر نسبی تلقی میشود.
دکتر سعید کریمی مسئول کارگروه اقتصاد گروه اقتصاد و زیربنایی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس دبیر علمی این نشست را برعهده داشت.