از عمل گرایی در اسلام تا ایمانگرایی در مسیحیت

به گزارش سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، حجت الاسلام محمدرضا اسدی در دومین همایش بین‌المللی مطالعات تطبیقی اخلاق در اسلام و مسیحیت اظهار کرد: طمع به معنای چشم داشت به داشته های دیگران، از جمله رذایل اخلاقی است که به سبب تأثیر فراوان بر دیگر فضائل و رذائل اخلاقی، لازم است بیشتر مورد توجه قرار گیرد و تعدی به حقوق دیگران، تجاوز ‌ های جنسی، غارت اموال، جنگ، خونریزی و حتی محاق دین و ایمان می ‌ توانند از نتایج خطرناک عدم مهار این رذیله اخلاقی باشند.

معاون آموزش موسسه امام خمینی(ره) بیان کرد: بررسی مقایسه ‌ ای این موضوع در ادیان مختلف، علاوه بر نمایان ساختن اشتراکات و زمینه سازی برای هم افزایی و مشارکت عملی، امکان شناخت حقیقت و استفاده از آن در نظام تربیتی و اخلاقی در جوامع گوناگون را فراهم خواهد ساخت.

عضو هیئت علمی موسسه امام خمینی(ره) ابراز کرد: اسلام و مسیحیت به عنوان دو دین زنده و دارای پیروان فراوان در جهان معاصر، با مذمت نمودن طمع در متون مقدس دینی و بیان منشأ، آثار و ناسازگاری آن با روح دین، دارای ظرفیت ‌هایی قابل توجه برای تأثیرگذاری بر مؤمنان در اجتناب از این گناه بزرگ اخلاقی و مهار آن هستند.

وی ادامه داد: طمع به عنوان یکی از رذایل خبیثه و اخلاقیات ناپسند که حقیقت آن چشم داشتن به داشته ‌ های دیگران است ( در مقابل استغناء ) ، در متون مقدس اسلام و مسیحیت مطرح و از آن نهی شده است.

حجت الاسلام اسدی تصریح کرد: بر اساس تعالیم اسلام و مسیحیت، طمع در سطوح و جلوه ‌ های مختلفش از قبیل طمع به مال مردم، طمع به زنان نامحرم، طمع به مقام ها و حقوق خاص اجتماعى و مانند آن منفى و مورث بدبختى دنیا و آخرت است.

معاون آموزش موسسه امام خمینی(ره) عنوان کرد: ماهیت منفی طمع در اسلام از سه جنبه تشریح شده است : جنبة رذیلتی و ضد ارزش بودن طمع؛ جنبة بیماری بودن آن از نظر روحی و روانی و همچنین جنبة ناسازگاری آن با روح اسلام که همانا تسلیم و توکل است که این امر در مسیحیت به نحو دیگری تشریح گردیده است؛ جنبه رذیلتی و ضد ارزش بودن طمع و جنبه مخالفت آن با روح مسیحیت یعنی محبت . هر دو دین تشریح خوبی از ماهیت طمع ارائه کرده ‌ اند و در اسلام به جنبه اقناعی مذموم بودن آن نیز توجه شده است.

عضو هیئت علمی موسسه امام خمینی(ره) اذعان کرد: در خصوص منشأ طمع، از تعالیم اسلام مواردی همچون دنیاخواهی، در نظر نگرفتن شأن و جلالت نفس و ضعف شناخت و توکل بر خدا را می ‌ توان به ‌ عنوان ریشه ‌ های طمع معرفی نمود و مسیحیت نیز طمع را حاصل بی ‌ اعتمادی فرد به خدا و رویگردانی و غضب الهی معرفی کرده است.

وی ادامه داد: در هر دو دین، عنصر عدم شناخت و توجه صحیح به خدا به عنوان ریشه طمع معرفی شده و اسلام عدم توجه صحیح به دنیا و جلالت نفس آدمی را نیز به عنوان ریشه طمع برجسته می ‌ کند و هر دو دین هشدارهای قابل توجهی درباره آثار سوء طمع را در تعالیم خود جای داده اند . که در دو دسته آثار دنیوی و آثار اخروی قرار می ‌ گیرند.

حجت الاسلام اسدی گفت: موارد چون ذلت نفس و خودباختگی و خواری نزد مردم؛ خودفروشی؛ مسامحه در برخوردها، سازشکاری و ضایع نمودن حق و اهل و از دست دادن حکمت از آثار دنیوی طمع و مواردی چون افزایش گناه و خطا؛ محو حسنات؛ دین فروشی؛ از دست دادن ایمان و در نهایت نگون بختی از آثار اخروی ‌ اش هستند.

معاون آموزش موسسه امام خمینی(ره) یادآور شد: مسیحیت نیز نسبت به آثار سوء طمع هشدار می ‌ دهد که همه آنها در دو دسته آثار مربوط به دنیای فرد و آثار مربوط به دین، ایمان و عاقبت او قرار می ‌ گیرند.

وی افزود: آثار دنیوی مذکور در متون مقدس مسیحی شامل خارج شدن برکت از مال فرد و انباشته نشدن سرمایه و ترک معاشرات مؤمنان با او ( به توصیة دین ) و آثار مربوط به دین و عاقبت انسان شامل گرفتار شدن در دام انواع شهوات و غرق شدن در تباهی و هلاکت؛ مستوجب خشم، انتقام و مجازات الهی شدن؛ مشمول لعنت خدا شدن و محرومیت از حیات حقیقی در فرجام عالم و وارث ملکوت خدا نشدن می ‌شود.

حجت الاسلام اسدی بیان کرد: همچنین جالب است که هر دو دین این هشدار مهم را داده ‌ اند که طمع می ‌ تواند منشأ همه بدی ‌ها باشد و درباره جنبه شرعی طمع توجه به شریعت اعمال و ایمان لازم است.

عضو هیئت علمی موسسه امام خمینی(ره) بیان کرد: اسلام دارای شریعت اعمال و مسیحیت دارای شریعت ایمان ( نفی شریعت اعمال ) است ، اما از آنجا که طمع به خودی خود فعل جوارحی نیست و از امور درونی و باطنی است، برخی فقیهان اسلامی معتقد به گناه بودن آن بوده و از نظر برخی دیگر، افعال جوانحی اینچنینی، به خودی خود حرمت شرعی نداشته و تنها حاصل آنها اگر از جهت حق الله یا حق الناس، گناه تعریف شده ‌ ای در مجموعه احکام شریعت اسلام باشد، حرام خواهند بود.

معاون آموزش موسسه امام خمینی(ره) تصریح کرد: در مسیحیت نیز اگرچه شریعت اعمال به شریعت ایمان مبدل شده است، اما دست کم در تفسیر کاتولیکی، عمل نشانه ایمان بوده و به همراه آن در عاقبت فرد و رسیدن به ملکوت خدا تأثیرگذار است ، بنابراین طمع در هر دو دین دست کم حرمت اخلاقی دارد و در هر دو دین با عبارات اکید و هشدارهای جدی، نسبت به رذالت ماهیت آن و آثار سوءش روشنگری شده است.

حجت الاسلام اسدی خاطرنشان کرد: بنابراین متون مقدس هر دو دین، ظرفیت ‌های قابل توجهی در تبیین ماهیت پلید طمع، تحلیل و تبیین منشأ آن، آثار و فرجام سوء آن و در نهایت نهی ‌ های شدید و اکید اخلاقی و شرعی با توضیحات داده شده، دارند که با قرار گفتن در نظام تربیتی و اخلاقی این دو دین، می ‌ توانند تأثیر به ‌سزایی در اجتناب مؤمنان از این رذیله اخلاقی و حالت نفسانی خطرناک داشته باشند.