احیای سنت «گعده‌های علمی» در درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم
درس خارج فقه و اصول آیت‌الله فاضل لنکرانی با احیای سنت «نشستهای گعده علمی» میان دو درس فقه و اصول، زمینه‌ای تازه برای شکوفایی علمی و پرورش استعدادهای حوزوی فراهم آمده است.
به گزارش سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، درس خارج فقه و اصول آیت‌الله شیخ محمدجواد فاضل لنکرانی ـ استاد برجسته حوزه علمیه قم و رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم‌السلام ـ در طی سال‌های متمادی با استقبال گسترده طلاب جوان همراه شده و با احیای سنت «نشستهای گعده علمی» میان دو درس فقه و اصول، زمینه‌ای تازه برای شکوفایی علمی و پرورش استعدادهای حوزوی فراهم آمده است.
سنت گعده‌های علمی، که در ادوار گذشته از مهم‌ترین بسترهای رشد و تعالی شاگردان و پیوند عالمان با طلاب به شمار می‌رفت، در سال‌های اخیر رو به فراموشی نهاده بود. با این حال، آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی با درک اهمیت این سنت حسنه و ضرورت احیای آن، در کنار تدریس درس خارج فقه و اصول، فضایی نو ایجاد کرده که بازتابی از روش سلف صالح و حکمت دیرینه حوزه است.
اتاقی در محل تدریس در طول سال تحصیلی بین درس اصول و فقه برای استراحت آیت الله فاضل لنکرانی درنظر گرفته شد. اما نوع ارتباط علمی و صمیمی این استاد حوزه باعث شد جمعی از شاگردان درس خارج فقه و اصول وی زمینه ای فراهم کرد تا هر روز جمعی از شاگردان وی برای رفع اشکال درس در مدت 20 دقیقه بجای استراحت تبدیل به نشست گعده صمیمی و با نشاط علمی شده است. این فضا در نوع خود بی نظیر است.
این نشست‌ها که هر روز میان دو جلسه‌ی فقه و اصول در مسجد مرکز فقهی ائمه اطهار برگزار می‌شود، به جای استراحت میان‌درس، به محفل صمیمانه‌ای علمی تبدیل شده است. اساتید و طلاب حاضر در این جلسات می‌توانند آزادانه پرسش‌های خود را مطرح کنند و حتی در پاسخ به دیگران نیز مشارکت کنند. بدین‌سان «شاگردمحوری»، که جوهره آموزش اصیل حوزوی است، بار دیگر در این محفل زنده می‌شود.
از برکات این گعده‌ها می‌توان به چند محور اساسی اشاره کرد:
• توجه به زوایای مغفول در درس و طرح لایه‌های عمیق‌تر هر مسئله؛
• امکان ارائه نظریه‌ها و شنیدن آراء متفاوت از سوی طلاب؛
• شناسایی استعدادهای علمی برای حمایت‌های پژوهشی بعدی؛
• تقویت انتخاب هم‌مباحثه و شکل‌گیری گروه‌های علمیِ پویا؛
• دستیابی به شفافیت و اتقان بیشتر در مبانی علمی استاد و کشف ادله‌ی جدید برای مدعیات مطرح‌شده در کلاس؛
• پیشنهاد موضوعات پژوهشی و زمینه‌سازی برای طلاب علاقه‌مند به تحقیق.
از ویژگی‌های برجسته این جلسات، حضور پررنگ و پرشور اساتید خارج، سطوح عالی و طلاب جوان است که با انگیزه فراوان در مباحث شرکت کرده و به عمق علمی درس می‌افزایند. مشارکت فعال آنان نه‌تنها سطح علمی جلسه را ارتقا داده، بلکه روحیه نشاط و هم‌افزایی میان حوزویان جوان را نیز احیا کرده است.
آیت الله فاضل لنکرانی، علاوه بر تدریس روزانه درس خارج فقه و اصول، هر هفته در روزهای چهارشنبه به مبحث فقه سیاسی و فقه تربیتی نیز می‌پردازد. این دروس افزون بر بهره‌مندی مستقیم شاگردان، به صورت زنده از طریق فضای مجازی برای طلاب علاقه‌مند شهرستان‌ها و نقاط دورتر پخش می‌شود و زمینه‌ای مناسب برای گسترش معارف فقهی و اصولی در سراسر کشور فراهم می‌آورد.
شاگرد پروری و اخلاق مداری این استاد حوزه که زبان زد طلاب محترم و دوستان است، می توان به عنوان دو بال برای پیشرفت در مسیر علم یاد نمود و اینکه در کلاس درس نشستهای علمی رفع اشکالات درسی توجه به حضور دوستان مینمایند و پیگیر عدم حضور آنها هستند را میتواند یکی از نمونه های شاگرد پروری وی به شمار آورد.
در مجموع، بر اساس آنچه شاگردان و ناظران اذعان دارند، درس خارج آیت‌الله فاضل لنکرانی نمونه‌ای از پیوند سنت اصیل حوزوی با نیازهای علمی امروز حوزه‌های علمیه است؛ پیوندی که توانسته است فضای آموزشی رسمی را به محیطی پویا، تعاملی و سرشار از رشد علمی و اخلاقی بدل سازد.
ارسال نظرات