بیانیه مهم بانوان حوزوی در نقد و بررسی عالمانهی پیشنویس نهایی سند سلامت زنان
به گزارش خبرنگار گروه جمعیت و تعالی خانواده خبرگزاری رسا، متن بیانیه به شرح ذیل است:
با تقدیر و تشکر از تمامی صاحبنظران، کارشناسان و نهادهایی که با دغدغهمندی و تلاش علمی در تدوین پیشنویس سند سلامت زنان مشارکت داشتهاند، و با اذعان به اهمیت پرداختن به موضوع سلامت زنان در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران، این بیانیه بهمنظور تبیین نقاط ضعف و ارائه پیشنهادات اصلاحی، پیش از تصویب نهایی سند، خدمت اعضای محترم شورای عالی انقلاب فرهنگی و جامعه نخبگانی کشور عزیزمان ایران به شرح زیر تقدیم میگردد:
۱. نقدهای محتوایی و مفهومی
پیشنویس سند، علیرغم تلاشهای صورتگرفته، دارای اشکالات جدی در سطح مفاهیم و رویکردهاست:
- استفاده گسترده از اصطلاحات برگرفته از متون بینالمللی، بدون پالایش مفهومی، زمینهساز نفوذ فرهنگی و تعارض با سیاستهای رسمی کشور است.
- ورود به حوزههای اجتماعی و معنوی نظیر اشتغال، آموزش، ازدواج و مشارکت اجتماعی، با وجود متولیان قانونی مشخص در کشور، موجب موازیکاری و تعارض نهادی با اسناد بالادستی میشود.
- پرداختن به موضوع سلامت معنوی در این سند فاقد پشتوانه علمی و دینی معتبر بوده و زمینهساز رویکردهای سلیقهای و غیرمعتبر است.
- القای ظلم ساختاری به زنان، شائبه تأیید ادعاهای نهادهای بینالمللی علیه جمهوری اسلامی را تقویت میکند و با روش علمی تدوین یک سند ملی و راهبردی مغایر است.
۲. نقدهای ساختاری و مدیریتی
در ساختار اجرایی و مدیریتی سند نیز ایرادات اساسی مشاهده میشود:
- تولیگری علی الاطلاق وزارت بهداشت و قیمومیت فرهنگستان علوم پزشکی، موجب نادیدهگرفتن نقش نهادهای تخصصی فرهنگی و دینی شده و ایجاد تعارض در وظایف دستگاهها را به دنبال خواهد داشت.
- طبق بررسی دقیق انجام شده ،تدوینکنندگان سند فاقد تخصص کافی در حوزههای اجتماعی و معنوی بودهاند، و ورود غیرمتخصصان به این عرصه، غیرمنطقی و غیرعقلایی تلقی میشود و با رویه علمی سند نویسی منافات روشنی دارد.
- استفاده ابزاری از جایگاه شورای عالی انقلاب فرهنگی برای جلوگیری از نقد و بررسی عالمانه، در حالی که سند هنوز در دستور کار رسمی شورا قرار نگرفته، ناپسند و غیرشفاف ارزیابی گردیده است.
- علیرغم مصوبه شورای خانواده و زنان در فروردین ۱۴۰۴ مبنی بر حذف بخشهای اجتماعی و معنوی و اصلاح ساختار اجرایی، مفاهیم قبلی طی فرآیندی مجدداً به متن سند بازگردانده شده است.
۳. تأکید بر اصلاح پیشنویس پیش از تصویب
با توجه به اینکه سند سلامت زنان هنوز به تصویب نهایی نرسیده است، نقدهای مطرحشده را میتوان فرصتی برای پالایش مفهومی و اصلاح ساختاری پیشنویس سند دانست؛ اقدامی ضروری برای جلوگیری از تعارض نهادی، نفوذ فرهنگی، و حفظ انسجام سیاستهای کلان کشور.
۴. پیشنهادات اصلاحی
- تمرکز سند صرفاً بر ابعاد جسمی و روحی سلامت زنان، با پرهیز از ورود غیرتخصصی به حوزههای اجتماعی و معنوی.
- تعویق تصویب و پرهیز از استعجال بی مورد و تدوین سند در چارچوب سیاستهای کلی نظام، با مشارکت متوازن نهادهای ذیربط، بهویژه مراکز علمی اسلامی.
- پالایش کامل اصطلاحات برگرفته از متون بینالمللی و حذف مفاهیم مغایر با ارزشهای دینی و انقلابی.
۵. تذکر محترمانه به شورای خانواده و زنان
ضمن احترام به جایگاه قانونی و تلاشهای ارزشمند شورای خانواده و زنان در پیگیری مسائل مرتبط با سلامت و کرامت زنان، لازم به یادآوری است که نقدهای مطرحشده از سوی نهادهای علمی و دینی، نه از سر تقابل یا عوامفریبی، بلکه در راستای ارتقاء کیفیت سند سلامت زنان و صیانت از انسجام سیاستگذاری در کشور صورت گرفته است.
این نقدها با استناد به مفاد سند، سوابق کارشناسی، و دغدغههای فرهنگی و اجتماعی، ناظر بر اصلاح مفاهیم، ساختار اجرایی، و حدود ورود سند به حوزههای غیرتخصصی بودهاند. از آنجا که سند هنوز به تصویب نهایی نرسیده است، طرح اشکالات و پیشنهادات اصلاحی، نهتنها حق کارشناسی نهادهای ذیربط است، بلکه فرصتی مغتنم برای تعالی و تکامل سند پیش از تثبیت نهایی آن محسوب میشود.
انتظار میرود فضای گفتوگو و نقد سازنده، با حفظ احترام متقابل و پرهیز از ادبیات غیرکارشناسی و عاری از استدلال، زمینهساز همافزایی نهادهای علمی، فرهنگی و اجرایی در مسیر ارتقاء سلامت زنان در جامعه اسلامی باشد.
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته
جمعی از اساتید و مسئولین تشکلهای مستقل حوزوی فعال در امور خانواده و زنان