چگونه نتانیاهو رژیم صهیونیستی را به یک بزرخ سیاسی کشانده است؟

در حالی که اسرائیل با چالش‌های داخلی و خارجی متعددی دست و پنجه نرم می‌کند، انتخابات پارلمانی پیش‌رو به یکی از نقاط عطف سیاسی این رژیم تبدیل شده است. بر اساس قانون اساسی اسرائیل، انتخابات کنست (پارلمان) باید تا ۲۷ اکتبر ۲۰۲۶ برگزار شود، اما بحث‌های داغی درباره امکان برگزاری زودرس یا حتی تعویق آن به دلیل مسائل امنیتی و سیاسی در جریان است. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر فعلی، که از نوامبر ۲۰۲۲ قدرت را در دست دارد، در مرکز این تحولات قرار گرفته است.

او متهم به تلاش برای دستکاری زمان‌بندی انتخابات شده؛ گاهی با هدف جلو انداختن آن برای بهره‌برداری از حمایت‌های موقت، و گاهی با بهانه‌های جنگی برای تعویق. این گزارش، بر اساس داده‌های به‌روز تا دسامبر ۲۰۲۵، به بررسی زمینه‌های این انتخابات، استراتژی‌های نتانیاهو، نظرسنجی‌ها و واکنش‌های داخلی و بین‌المللی می‌پردازد. 

زمینه تاریخی و سیاسی انتخابات

انتخابات پارلمانی اسرائیل بر پایه سیستم تناسبی بسته با آستانه ۳.۲۵ درصدی برگزار می‌شود و ۱۲۰ کرسی کنست را تعیین می‌کند. یعنی افراد فقط به لیست می‌توانند رای دهند، نه شخص و اگر یک حزب کمتر از ۳.۲۵٪ کل رأی‌های معتبر در سرزمین‌های اشغالی را بیاورد، حتی یک کرسی هم نمی‌گیرد و رأی‌هایش می‌سوزد.

آخرین انتخابات در نوامبر ۲۰۲۲ برگزار شد و جریان راست‌گرای نتانیاهو با ۶۴ کرسی اکثریت را به دست آورد. این بلاک شامل حزب لیکود (۳۲ کرسی)، احزاب مذهبی افراطی مانند شاس (۱۱ کرسی) و اتحاد تورات یهود (۷ کرسی)، و فهرست صهیونیست‌های مذهبی (۱۴ کرسی) بود.

نتانیاهو با حمایت از احزاب راست افراطی، دولتی تشکیل داد که به عنوان "راست‌ترین دولت تاریخ اسرائیل" توصیف شده است. از آن زمان، دولت نتانیاهو با بحران‌های متعددی روبرو بوده: جنگ غزه پس از شکست ۷ اکتبر ۲۰۲۳، تجاوز به لبنان و درگیری با حزب الله، جنگ با ایران، اعتراضات داخلی علیه اصلاحات قضایی، و پرونده‌های فساد نتانیاهو در ساختار قضائی.

این عوامل، ثبات دولت ائتلاف نتانیاهو را تهدید کرده و بحث انحلال کنست و انتخابات زودرس را برانگیخته است. طبق قانون، انحلال کنست نیاز به رأی اکثریت دارد و انتخابات باید ظرف ۹۰ روز برگزار شود. در مقابل، تعویق انتخابات تنها با تصویب دوسوم کنست (۸۰ کرسی) ممکن است، که در شرایط فعلی بعید به نظر می‌رسد.

در سال ۲۰۲۵، با بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، روابط رژیم صهیونیستی-آمریکا گرم‌تر شده و ترامپ حتی درخواست عفو نتانیاهو از رئیس‌جمهور این رژیم را مطرح کرده است. این دخالت خارجی، به عنوان اهرمی برای حمایت از نتانیاهو در برابر فشارهای داخلی تفسیر می‌شود. اما آیا نتانیاهو به دنبال جلو انداختن انتخابات برای پیروزی سریع است یا تعویق آن برای تثبیت قدرت؟ پاسخ در استراتژی‌های دوگانه او نهفته است.

تلاش نتانیاهو برای جلو انداختن انتخابات: استراتژی پیروزی موقت

یکی از برجسته‌ترین جنبه‌های استراتژی نتانیاهو، تلاش برای برگزاری زودرس انتخابات در ژوئن ۲۰۲۶ است. طبق گزارش‌های رسانه‌های اسرائیلی، نتانیاهو در اکتبر ۲۰۲۵، جلسات حزب لیکود را برای تصویب این طرح فراخواند. هدف، بهره‌برداری از حمایت‌های اخیر ناشی از توافق‌های احتمالی با عربستان و اندونزی، و همچنین حمایت ترامپ است.

سازمان رادیو و تلویزیون اسرائیل (کان) گزارش داد که نتانیاهو امیدوار است پیش از ژوئن ۲۰۲۶، توافق‌های عادی‌سازی روابط با کشورهای عربی را نهایی کند، که این امر می‌تواند پایگاه رأی‌دهندگان راست‌گرا را تقویت کند.این استراتژی، ریشه در نظرسنجی‌های اخیر دارد.

در دسامبر ۲۰۲۵، جریان نتانیاهو با ۵۱-۵۲ کرسی، شانس کمی برای تشکیل دولت را دارد، درحالیکه اپوزیسیون (به رهبری یائیر لاپید و بنی گانتس) با ۵۸-۶۰ کرسی جلوتر است. نتانیاهو باور دارد که با جلو انداختن انتخابات، می‌تواند از موج حمایت پس از عملیات نظامی اخیر در غزه، لبنان و جنگ با ایران استفاده کند.

برای مثال، در نوامبر ۲۰۲۵، پس از آزادی اسرا، حمایت از لیکود ۵ درصد افزایش یافت. علاوه بر این، نتانیاهو از ابزارهای فشار داخلی استفاده می‌کند. او تهدید به ممنوعیت حزب رعم (عرب-اسلامی) کرده، که می‌تواند آرای اپوزیسیون را کاهش دهد. این تاکتیک، بخشی از برنامه برای "دزدیدن انتخابات" از طریق سرکوب رأی‌دهندگان عرب است، که حدود ۲۰ درصد جمعیت رژیم صهیونیستی را تشکیل می‌دهند. (اعراب اسرائیلی)

سناریوی تعویق انتخابات: استفاده از جنگ به عنوان سپر

در مقابل، بخش دیگری از منتقدان نتانیاهو او را متهم به تلاش برای تعویق انتخابات با بهانه‌های امنیتی می‌کنند. نفتالی بنت، نخست‌وزیر سابق این رژیم، در سپتامبر ۲۰۲۵ فاش کرد که نتانیاهو نهادهای امنیتی را تحت فشار قرار داده تا با ادعای "حالت اضطراری"، انتخابات را به تعویق بیندازد. همچنین یائیر لاپید نیز در نوامبر ۲۰۲۵ اعلام کرد: "نتانیاهو می‌داند در انتخابات شکست می‌خورد و سعی دارد آن را به تأخیر بیندازد."

جنگ غزه و تنش با ایران و حزب‌الله، ابزار اصلی این استراتژی است. تحلیلگران معتقدند نتانیاهو با طولانی کردن درگیری‌ها و تنش‌های نظامی با مقاومت از جمله حزب‌الله و احتمالا ایران، از برگزاری کمیسیون تحقیق درباره شکست ۷ اکتبر جلوگیری می‌کند و حمایت راست‌گرایان را حفظ می‌نماید. چرا که برگزاری این کمیسیون به معنی معرفی شدن نتانیاهو به عنوان مقصر تمامی حوادث دو سال گذشته و شکست قطعی در انتخابات است.

از این رو، بسیاری از مخالفان و منتقدان نخست وزیر این رژیم به این مسئله اشاره می‌کنند که نتانیاهو از جنگ و وضعیت بحران امنیتی مستمر به عنوان "بهانه کامل" برای تعویق استفاده می‌کند. حتی بیل کلینتون، رئیس‌جمهور سابق آمریکا، نتانیاهو را متهم به "ایجاد دعوا با ایران برای ماندن در قدرت" کرده است.

می‌توان گفت که انتخابات پیش‌روی رژیم صهیونیستی که از هم‌اکنون زمزمه‌های شنیده می‌شود، بیش از یک رویداد سیاسی، آزمون بقای نتانیاهو است. استراتژی دوگانه او – جلو انداختن برای پیروزی سریع یا تعویق با درگیری‌ها – نشان‌دهنده استیصال یک بازیگر زیر فشار است.

با نظرسنجی‌های نامساعد و اعتراضات رو به رشد، شانس پیروزی نتانیاهو کم است، مگر اینکه کمک‌های دخالت جویانه‌ترامپ، توافق‌های منطقه‌ای و یا به گمان برخی نبردهای احتمالی پیش‌رو، برای وی معجزه کنند. در نهایت، این انتخابات می‌تواند به تغییر پارادایم در سیاست رژیم صهیونیستی منجر شود: از جریان راست افراطی به جریان ائتلاف میانه‌رو.

ساکنان سرزمین‌های اشغالی که از جنگ‌افروزی و فساد نتانیاهو و اطرافیان آن به ستوه آمده‌اند، منتظر صندوق رأی هستند. به عقیده تحلیلگران صهیونیست، اتفاقات سه سال گذشته در این رژیم، صهیونیست‌ها را به قدری نسبت به جریان راست و دولت نتانیاهو خشمگین، ناراضی و ناامید کرده است که با ادامه وضع فعلی، در هرزمانی که انتخابات پارلمانی این رژیم برگزار شود، هیچ‌شانسی برای پیروزی نتانیاهو و اطرافیان وی وجود ندارد و نتانیاهو بی‌جهت برای تنش‌زایی سیاسی داخلی در این رژیم و یا جنگ افروزی جدید با محور مقاومت و ایران تلاش می‌کند.