هیچ جامعه‌شناسی درباره مسأله عرفی‌شدن از شناخت دین بی‌نیاز نیست
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام محمدتقی سبحانی‌نیا، استاد حوزه و دانشگاه، در نشست علمی حلقه مطالعاتی عرفی شدن دین و دنیا که پیش از ظهر 31 تیرماه در سالن کنفرانس مرکز همایش‌های دفتر تبلیغات اسلامی قم برگزار شد، مقوله دین و دنیا و تعریف آن دو را یکی از ملزومات مسلم مسأله عرفی شدن دانست
وی افزود: با بررسی مسأله عرفی شدن دین و دنیا، خواهیم دید که هیچ جامعه‌شناسی درباره مسأله عرفی شدن، بی‌نیاز از تعریف دین و دنیا و تبیین اولیه از این نسبت نیست.
این استاد حوزه و دانشگاه خاطرنشان کرد: نقص بزرگ بسیاری از نظریات درباره عرفی شدن این است که تعریف روشنی از مقوله دین و دنیا، قدسی یا قدسی‌زدایی بیان نشده است و به همین دلیل یعنی فقدان تعاریف دقیق و روشن نبودن مقیاس این دو، سرنوشت نظریه به تغییر دچار شده است.
وی با بیان این‌که مقوله دین و دنیا و تعریف این دو و نسبت سنجی آنها نه تنها یک منظومه عینی برای بحث عرفی شدن است بلکه یک منظومه معناشناختی است، گفت: نمی‌توان درباره مقوله عرفی شدن سخن گفت مگر این‌که مبانی مقدماتی آن به درستی روشن و اتخاذ موضع شود.
حجت‌الاسلام سبحانی‌نیا با اشاره به تعریف دین و دنیا از منظر یک جامعه‌شناس دینی، اظهار داشت: یک جامعه‌شناس دینی برای ارائه تعریف مناسبی از دین و دنیا باید به بررسی عرفی شدن موضوع در دو سطح بازیگران صحنه مناسبات دینی و جامعه و دیگری در صحنه تماشاگران جامعه بپردازد.
وی با بیان این‌که مقوله عرفی شدن تحلیلی است از مناسبات اجتماعی مرتبط با یک دین که برای بررسی آن نیازمند تعریف بیرونی از منظر کسی که این نظریه را بیان می‌کند، هستیم، ادامه داد: جامعه‌شناس و نظریه‌پرداز باید موضع خود را نسبت به تاریخ مشخص و نظریه خود را از منظر دینداران هم بیان کند.
عضو هیأت امنای دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم در ادامه مقوله عرفی شدن تحلیلی را از منظر الهیاتی درون دینی کنش‌گرا در مناسبات اجتماعی و از منظر یک جامعه‌شناس که به کل این صحنه نگاه دارد و مؤلفه‌های دینی و دنیایی را مقایسه می‌کند، قابل بررسی دانست.
وی تصریح کرد: نخستین نقطه‌ای که در این مقوله خود را به خوبی نشان می‌دهد، این است که با چه روش‌شناسی می‌توان به تعریف دین و دنیا و نسبت بین آن دو پرداخت که امروزه در الهیات و فلسفه دین، به تفصیل در این باره سخن گفته شده است، اما هنوز به نتایج روشنی درباره تعریف دین در الهیات و فلسفه دین نرسیده‌ایم. /920/پ202/س