دوری مردم از عالمان دینی و روحانیت آگاه سبب تحریف عاشورا می‌شود
حجت‌الاسلام محمدعلی اسدی نسب، مدیرگروه قرآن‌پژوهی و عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا با اشاره به عوامل ایجاد و گسترش تحریف عاشورا، گفت: حادثه کربلا حادثه بسیار بزرگ و تأثیرگذاری برای جهان شیعه قلمداد می‌شود؛ از این‌رو افراد مختلفی سعی می‌کنند خود را با این جریان درگیر کنند.
وی با بیان این‌که برخی افراد با فکر و اندیشه، برخی دیگر با عمل و برپا کردن محافل و مجالس عزاداری سعی در زنده نگه‌داشتن این حادثه بزرگ و نهضت عظیم دارند، تصریح کرد: حادثه عاشورا مانند بسیاری از حوادث بزرگ دیگر، بدون تحریف باقی نمانده است.
حجت‌الاسلام اسدی‌نسب، افزود: تحریف‌های گوناگونی از نظر لفظی و معنوی در حادثه عاشورا رخ داده است که متأسفانه در عصر ما نیز ادامه دارد؛ از این‌رو انسان‌های هوشیار و حسینیان عاشق باید همیشه با گوشه چشم خود به مسأله تحریف نگاه کنند تا این حادثه عظیم تأثیر خود را در روح و افکار انسان‌ها باقی گذارد.
وی با بیان این‌که تا عامل تحریف شناخته نشود، شیوه‌های کارآمدی برای مبارزه با تحریف نمی‌توان ارائه کرد، اظهار داشت: دوری مردم از عالمان دینی و روحانیت آگاه و حکیم مهم‌ترین عامل تحریف عاشورا است؛ چرا که عدم ارتباط مردم با روحانیان باسواد، حکیم و دلسوز، انحراف آنان را از منظر فکری و عملی رقم می‌زند.
این استاد حوزه و دانشگاه، خاطرنشان کرد: زمانی دیده شده است که در حادثه عاشورا مردم مولد عالمان آگاه نیستند و تنها از روحانیانی بهره می‌برند که جزو افراد سطح پایین هستند و این خود به تدریج ضربه هولناکی به حادثه عاشورا وارد می‌کند.
وی عدم وجود کتاب‌های معتبر در دست مردم و استفاده از کتاب‌های مخدوش، بی‌سند و بی‌هویت را یکی دیگر از عوامل تحریف عاشورا برشمرد و اذعان داشت: بسیاری از افرادی که ارتباطی با عالمان دینی ندارند به کتاب‌های بازاری اکتفا کرده و آنچه در این کتاب‌ها نوشته شده را برای مردم بازگو می‌کنند.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی یکی دیگر از عوامل تحریف عاشورا را توجیه ابزار برای نیل به هدف دانست و گفت: برخی از افراد فکر می‌کنند چون هدف عزاداری و گریه بر امام حسین(ع) و رونق دادن مکتب حسینی است پس تدبّر چندانی در گفته‌ها و نوشته‌ها لازم نیست که این امر تدریجاً منجر به تحریف می‌شود.
وی از گناه انسان‌ها به عنوان یکی دیگر از عوامل تحریف نام برد و ابراز داشت: انسان‌های گناهکار همواره سعی در توجیه گناه خود دارند و برای توجیه گناه خود خواسته یا ناخواسته دست به تحریف می‌زنند و درست شبیه انسانی که غیبت کسی را می‌کند و برای این‌که خود فاسق تلقی نشود، غیبت‌شونده را فاسق قلمداد می‌کند تا وجدان خود را آرام کند، رفتار می‌کنند.
حجت‌الاسلام اسدی‌نسب با بیان این‌که ورود فرهنگ غربی در میان فرهیختگان و خواص جامعه نیز از دیگر عوامل تحریف عاشورا است، ادامه داد: فرهنگ غربی با تمام لوازم آن مانند اومانیسم، سکولاریسم و هرمنوتیک وقتی در اندیشه فردی وارد شود، تمام پدیده‌ها را در راستای مبانی خود توجیه می‌کند.
وی، خاطرنشان کرد: فرهنگی غربی تفسیری که از عاشورا ارائه می‌دهد، تفسیری کاملاً اشتباه است؛ چراکه برداشت معاویه را با برداشت امام علی(ع) و برداشت یزید را با برداشت امام حسین(ع) مقایسه می‌کند و نمی‌تواند بگوید که برداشت کدام درست‌تر بوده است.
این استاد حوزه و دانشگاه، آمیخته شدن فرهنگ‌های قومی و سرزمینی را با عزاداری سبب‌ساز تحریف عاشورا دانست و گفت: برخی از آداب و رسوم رایج در اقوام، رفته رفته وارد عزاداری می‌شود و به تدریج مردم آن را جزو دین قلمداد می‌کنند و اگر کسی در مقابل آنان بایستد او را تکفیر خواهند کرد.
وی تبدیل عزاداری به عادت را یکی دیگر از عوامل تحریف برشمرد و اذعان داشت: گاهی عزاداری برای امام حسین(ع) به شکل عادت درمی‌آید که در آن انگیزه، معرفت و نیت الهی وجود ندارد؛ بلکه عادتی است پسندیده و برحسب عادت آن را انجام می‌دهند که این امر نوعی تحریف همگانی عاشورا است.
حجت‌الاسلام اسدی‌نسبت، ترس نخبگان از عوام را از دیگر عوامل تحریف عنوان کرد و اظهار داشت: برخی نخبگان ترس خاصی از مردم دارند و در مقابل مردم نمی‌توانند قد علم کنند؛ بنابراین مردم آنان را گوشه‌نشین کرده و مورد تهمت، آزار و اذیت برخی از مردم قرار می‌گیرند؛ از این‌رو در طول تاریخ افرادی که در مقابل این جریانات ایستاده‌اند، متهم شده‌اند.
وی با اشاره به بحث‌های روانشناختی مطرح شده در بین مردم درباره حادثه عاشورا، آن را یکی دیگر از عوامل تحریف برشمرد و گفت: مردم از جنس روانی تمایل به اسطوره‌سازی و افسانه‌پردازی دارند؛ در این راستا داستان‌ها و خرافه‌های بسیار زیادی مطرح است که برخی از این خرافه‌ها به اندازه‌ای سخیف و بی‌بنیان است که هر انسان اندیشمندی را متأثر می‌کند.
این استاد حوزه علمیه قم در ادامه برخورد عاطفی محض با عاشورا را صحیح ندانست و افزود: افرادی تمام هم و غم‌شان آن است که اشکی بریزند و دعایی کنند؛ از این‌رو به خود زحمت معرفت حقیقی حادثه عاشورا را نمی‌دهند و متأسفانه هیچ شناختی از اهل بیت(ع) ندارند.
وی، نقش حکومت‌ها و تاریخ‌نگاران درباری را در تحریف عاشورا بی‌اثر ندانست و گفت: برخی تاریخ‌نگاران در طول تاریخ برای رضای حکومت‌ها، آثاری را نشر می‌دهند که در راستای خواسته‌های آنان هست؛ بنابراین سعی می‌کنند از انتشار آثاری که به زیان خودشان است جلوگیری کنند.
حجت‌الاسلام اسدی‌نسب با بیان این‌که تعصب‌های بی‌جا و جمود فکری هم عاملی برای تحریف عاشورا است، ابراز داشت: برخی افراد اهل اندیشه و فکر، دقت و نظر نیستند؛ آنچنان در جمود فکری به سر می‌برند که هر فکر تازه، تحلیل و نقد و هر معرفت و رمزگشایی را در حادثه عاشورا برنمی‌تابند؛ اینان به سبب جمود فکری که دارند به ظاهر احادیث می‌چسبند و از عمق آنها محروم‌اند.
وی در پایان به کار بردن روایات تسامح را که اصل آن درباب احکام است، از دیگر عوامل تحریف عاشورا برشمرد و با بیان این‌که برخی از افراد این روایات را به احادیث عاشورا کشانده‌اند، از نبود منابع معتبر و اسناد تاریخی کافی و مراجعه مردم به اسناد غیرمعتبر و یا خرافه، ابراز نگرانی کرد. /920/ت302/ص