همایش ولایت و فقاهت از نهضت تنباکو تا انقلاب اسلامی برگزار شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، همایش ولایت و فقاهت از نهضت تنباکو تا انقلاب اسلامی، صبح امروز به همت معاونت پژوهش مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی‌(ره) و با حضور جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه قم در سالن اجتماعات این مؤسسه برگزار شد.

در این مراسم، آیت‌الله محی‌الدین حائری شیرازی در سخنانی به جریان نهضت تنباکو اشاره کرد و با طرح این سؤال که چه اتفاقی افتاد فتوای میرزای شیرازی که استعمال دخانیت را در حکم مبارزه با امام زمان‌(عج) می‌دانست، اثر کرد و همه مردم تنباکو را ترک کردند، این تحریم را از نوع فتاوای سنتی ندانست.

این مدرس خارج فقه حوزه علمیه قم با بیان این‌که اگر میرزای شیرازی به جای این‌که بگوید استعمال دخانیات مبارزه با امام زمان‌(ع) است، می‌گفت استعمال دخانیات ممنوع یا حرام است، مردم اهمیتی به آن نمی‌دادند؛ اقتدار تحریم تنباکو را به سبب فرم آن دانست.

وی با تأکید بر این‌که مراجع مقام نیابت امام معصوم را دارند، افزود: میرزای شیرازی در حکم نماینده امام زمان‌(عج) مطرح می‌شود؛ از این‌رو حکم ایشان فرم فتوا به خود نمی‌گیرد و از دیدگاه مردم وقتی می‌گوید من شهادت می‌دهم که استعمال دخانیات در حکم محاربه با امام زمان‌(ع) است، واقعاً در حکم محاربه است.

در بخش دیگری از این مراسم، آیت‌الله عباس کعبی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به مواضع سیاسی اجتماعی فقها، نقش مؤثر آنان و نظریات فقهی در طول تاریخ اشاره کرد و گفت: از آنجا که حکومت، حق ائمه اطهار‌(ع) است، حکومت‌های دیگر جائر محسوب می‌شوند.

وی با بیان این‌که حکومت از لحاظ تئوری حق ائمه اطهار‌(ع) بود، اما در عمل این فعل محقق نشد و در زمان غیبت کبری هم این منوال ادامه داشت و فقها نتوانستند حکومتی تشکیل دهند، افزود: این‌که فقها حکومتی تشکیل ندادند به معنای عدم اعتقاد به تشکیل حکومت نبود.

این عضو خبرگان رهبری تصریح کرد: فقها از لحاظ تئوریک معتقد به تشکیل حکومت بودند و تئوری تشکیل حکومت و نظریه ولایت فقیه در متن فقه شیعه از زمان شیخ مفید تاکنون وجود داشته، اما شرایط تشکیل حکومت محقق نبوده است؛ بنابراین نظریه ولایت فقیه را امام‌(ره) ابداع نکرده‌اند؛ بلکه آن را تحقق بخشیده‌اند.

در ابتدای این مراسم، حجت‌الاسلام نرگسی از پژوهشگران حوزوی به ارائه مقاله نقش ولایت فقیه درحفظ جنبش مردم ایران در نهضت تنباکو پرداخت و با اشاره به مشترکات نهضت امام خمینی‌(ره) و نهضت میرزای شیرازی گفت: ذات این دو نهضت ضد غرب بود و روشنفکران در نهضت‌های ضد غرب حضور نخواهند داشت.

وی با اشاره به قرارداد ننگین رژی، آن را نابودکننده فرهنگ ایران اسلامی دانست و در ادامه با ارائه تعریفی از فرهنگ گفت: فرهنگ از نظر جامعه‌شناسی متشکل از ارزش‌ها، هنجارها، عقاید و باورهای یک ملت، که اگر این موارد از هر جامعه‌ای گرفته شود، هویت جامعه نابود شده است.

حجت‌الاسلام نرگسی با بیان این‌که در قرارداد رژی نخستین اتفاق تغییرات هنجاری بود به حضور مرجعیت عامه آن زمان، حضرت آیت‌الله میرزای شیرازی در حذف این قرارداد اشاره کرد و افزود: ولایت فقیه که مراد ولایت عامه مرجعیت است می‌تواند احکام حکومتی صادر کند.

گفتنی است، در پایان این مراسم میزگرد علمی با عنوان نقش ولایت و فقاهت در ارتقای ظرفیت اجتماعی ملت ایران با حضور حجت‌الاسلام ابوالحسنی، استاد حوزه علمیه قم، موسی نجفی و محمدعلی فتح‌اللهی از استادان دانشگاه برگزار شد. /920/پ202/ع