اعجاز قرآن متوقف بر فهم زبان عربی است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام احمد عابدی از اساتید حوزه علمیه قم، پیش از ظهر امروز در نشست علمی نقش ادبیات در فهم قرآن و حدیث با بیان این‌که قرآن و حدیث عربی است و کسی که با زبان عربی آشنا نباشد، قرآن و حدیث را نمی‌فهمد، اعجاز قرآن را متوقف بر فهم زبان عربی دانست.

وی با بیان این‌که متأسفانه برخی مجتهدان یک سطر و عبارت عربی را نمی‌توانند درست بخوانند و بفهمند به تأسیس فرهنگستان علوم از سوی جمال عبدالناصر در مصر اشاره کرد و گفت: در این فرهنگستان 120 جلد ادبیات عربی نوشته شد، اما با تألیف یک اثر شیعه، کل فرهنگستان علوم منحل شد.

این استاد حوزه علمیه قم با اشاره به نقش ادبیات در فهم قرآن و حدیث، به بیان نکاتی پیرامون حدیث و قرآن پرداخت و با بیان این‌که فارسی‌زبان‌ها کتب ده‌گانه شیعه و سنی را نوشته‌اند، گفت: زمانی که این کتب نوشته شد، زبان رایج مسلمانان زبان فارسی بود.

وی با اشاره به سخنی از شهید مطهری که فرمودند علمای مسلمان کتاب‌هایشان را بیشتر به زبان عربی نوشته‌اند؛ چراکه زبان عربی زبان علمی دنیا است»، این سخن را اشتباه دانست و گفت: کتاب «صیدنه» ابوریحان که درباره مواد شیمیایی، خواص و طرز تهیه آنها نوشته شده، به زبان فارسی است؛ چراکه وی معتقد بود زبان علمی جهان فارسی است.

حجت‌الاسلام عابدی با بیان این‌که حدیث در زمانی نوشته شد که زبان فارسی بر زبان عربی غلبه کرد و زبان عربی اصالت خود را از دست داد، ابراز داشت: این‌که احادیث عین کلمات معصوم است یا نقل به معنا شده، زیاد نمی‌توان به این موضوع توجه کرد.

وی با بیان این‌که بدون تفکیک بین خبر و انشا امکان ندارد فصاحت، بلاغت، معانی و بیان حدیثی به درستی دانسته شود، تصریح کرد: مکتب‌هایی اعتقادی، تربیتی و فقهی که امروزه در دنیا درست شده به سبب اشتباه در فهم یک جمله است.

این استاد حوزه علمیه قم مباحث اخلاقی و اعتقادی مطرح شده از سوی کسانی که ادبیاتشان خوب نیست، را اشتباه دانست و با اشاره به آیات 15، 16 و 17 سوره تکویر، افزود: هرچند قرآن عین کلام خداوند متعال است و نقل به معنای ابهام در آن نیست، اما اکنون عالمان بزرگی داریم که قرآن را ترجمه کرده‌اند و بی‌مبالغه هر صفحه‌ آن 25 غلط دارد.

وی با بیان این‌که ادبیات اعم از لغت، اشتقاق، صرف و نحو، معانی و بیان است، گفت: شهید ثانی کتابی دارد به نام «رساله بسمله» که به نوشتن احکام فقهی درباره بسم‌الله الرحمن الرحیم روی آورده است در حالی که آن را هم اشتباه نگاشته و در چندین مورد غلط عربی دارد.

حجت‌الاسلام عابدی ادامه داد: در بسم الله الرحمن الرحیم، اسم و الله مطرح می‌شود؛ در اینجا سؤال این است که الله خود خدا است یا اسم خدا؛ اگر الله اسم خدا است، پس می‌گوییم به اسم خدا، که این صحیح نیست.

وی بر تدریس مجمع‌البیان در حوزه‌های علمیه تأکید کرد و افزود:‌ مجمع‌البیان کتاب با ارزش و بسیار دقیقی است که هرچند دو سه ترجمه به فارسی بیشتر ندارد و تنها بحث معنای آن را ترجمه کرده‌اند و لغات و اعراب آن که مشکل بوده ترجمه نشده است، اما فایده‌های بسیاری برای طلاب علوم دینی دارد.

این استاد حوزه علمیه قم با اشاره به تفسیر المیزان نیز گفت: در المیزان آمده که الرحمن و الرحیم توصیف مشبهه برای الله است و تفسیر نمونه هم به آن اشاره کرده است در حالی که در مغنی ابن هشام گفته رحمن صفت خدا نیست و اسم خدا است؛ بنابراین پس از اسم هیچ‌گاه صفت واقع نمی‌شود و اسم بعد از اسم حتماً حتماً باید بدل باشد.

وی با بیان این‌که تاکنون ترجمه صحیح بسم الله الرحمن الرحیم را کسی نشنیده است، اظهار داشت: اگر کسی با ادبیاتی درست و قوی به بسم الله الرحمن الرحیم نگاه کند می‌بیند که به درستی ترجمه نشده است.

حجت‌الاسلام عابدی با اشاره به این‌که اصول دین براساس بسم الله الرحمن الرحیم نوشته شده و چون اشتباه نوشته شده، اشتباه هم نتیجه‌گیری شده است، گفت: از قدیم معروف بوده که اصول دین شیعه توحید، نبوت، امامت و معاد یا توحید، عدل، نبوت و امامت است و هیچ‌گاه عدل و معاد با هم نمی‌آید.

این استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: کسانی که اصول الدین را براساس بسم الله نوشته‌اند، بسم الله را غلط ترجمه کرده‌اند، در نتیجه اصول دین را بد بیان کرده‌اند و کسانی که احکام فقهی را براساس بسم الله نوشتند نیز اشتباه کرده‌اند.

وی تدریس کنونی ادبیات در حوزه‌های علمیه را مناسب یک طلبه علوم دینی ندانست و با بیان این‌که این‌گونه که ادبیات می‌خوانیم واقع آن ادبیات نیست، بیان داشت: کسی که قرآن را حفظ می‌کند تنها حفظش می‌کند، اما کسی که الفیه حفظ می‌کند قرآن را می‌فهمد و فهم قرآن از حفظ آن بهتر است.

حجت‌الاسلام عابدی با بیان این‌که حضرت آیت‌الله بروجردی، الفیه ابن مالک را از آخر به اول می‌خوانده است و بعید می‌دانم کسانی که در این جلسه حضور دارند بتوانند سوره حمد را از آخر به اول بخوانند، افزود: افراد بسیاری هستند که این‌گونه با قرآن رفتار کرده‌اند.

وی در پایان تنها راه خدمت به قرآن و اسلام را فهم صحیح ادبیات عرب دانست و با بیان این‌که تنها نباید به صرف و نحو اکتفا کرد، از طلاب خواست تا به فراگیری ادبیات عرب اهتمام بورزند و اظهار داشت: اگر می‌خواهید عمرتان تلف نشود در ادبیات عمر زیاد تلف کنید؛ چراکه صرفه‌جویی در عمر طلبه به عدم صرفه‌جویی عمر در ادبیات بستگی دارد. /920/پ201/ص