گزارشی از نخستین اجلاسیه نهضت پایان نامه نویسی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، نخستین اجلاسیه نهضت پایان نامه نویسی به همت معاونت پژوهش و اداره کل پشتیبانی آموزش جامعه المصطفی در سالن قدس مجتمع عالی امام خمینی(ره) برگزار شد.

این نشست که با موضوع تبیین نقش پایان‌نامه نویسی در عرصه پژوهش جامعه المصطفی العالمیه برگزار شد، منعکس کننده نظرات، راهکارها و نقدهای اساتید و دانش پژوهان این مرکز علمی حوزوی بود.

ترجمه در قالب پایان نامه نهضت عظیم ترجمه را به راه خواهد انداخت

خانم ایما فلانکار، نماینده طلاب خواهر مدرسه بنت الهدی دراین اجلاسیه ضمن تقدیر از مسؤولان برای برگزاری این نشست به ارائه دیدگاه‌های دانش پژوهان پرداخت.

وی بیان داشت: شفاف نبودن خط و خطوط حمایت اساتید از طلاب در آیین نامه های مربوط ، نبود امکانات مناسب برای مشاوره به طلاب خواهر، عدم دسترسی به اینترنت در انجام تحقیقات، مشکلات مربوط به زمان تصویب همچون طولانی بودن زمان تایید موضوع و همچنین حذف ترجمه به عنوان پایان نامه از مهمترین مشکلات در بخش پایان‌نامه طلاب خواهر است.

وی بیان داشت: زمان طولانی تصویب موضوع که در برخی موارد به یکسال هم رسیده است و از سوی دیگر محدود بودن زمان جهت تدوین پایان نامه موجب شده است تا دقت کار پایین بیاید و در نقطه مقابل طلاب را با فشار روحی مواجه کند.

این دانش آموخته جامعه المصطفی العالمیه اظهار داشت: توجه به امر ترجمه در پایان نامه نویسی کمک می کند تا نهضت ترجمه به راه بیفتد و آثار چشمگیر آن به حوزه علوم اسلامی برگردانده شود.

وی ادامه داد: باید نسبت به موضوع پژوهش دیدگاه فراگیری و تنوع حاکم شود و مجال به رشته های گوناگون داده شود که در معرض پایان نامه نویسی قرار گیرند.

نماینده طلاب جامعه بنت الهدی بیان داشت: پایان نامه نویسی مرحله علمی قابل توجه ای است زیرا طلاب با تمرکز بر یک موضوع به جمع آوری اطلاعات لازم می پردازند و نکته سنجی اساتید نگاه علمی انها را تحول می کند و نقطه عطفی برای مسیر پژوهشی طلاب می شود.

پاسخ به نیازهای جامعه و رشد علمی و مهارتی طلاب از مزایای پایان نامه نویسی است

حجت الاسلام محامی، رئیس مجتمع آموزش عالی فقه دیگر سخنران این جلسه بود. وی بیان داشت: پژوهش یکی از امتیازهای حوزه شیعی در طول تاریخ بوده است که آثار مکتوب از علمی سلف موید آن است.

وی ادامه داد: جریان پژوهش در دورانی با رکود مواجه شد اما با پیروزی انقلاب اسلامی بار دیگر حوزه های علمیه به پژوهش رونق بخشیدند.

این استاد حوزه علمیه قم اظهار داشت: با نگاهی به کتب علمای گذشته خصوصیاتی همچون دقت و عمق معانی، تنوع و گستردگی در رشته های گوناگون، به روز بودن پژوهش و شمول نسبت به مخاطبین گوناگون به زبان‌های مختلف دیده می‌شود.

وی گفت: تحقیق در بین عالمان شیعی متمرکز بر مسائل روز بوده است و از همین رو در مقدمه بیان شده است که این کتاب در پاسخ به فلان سوال، حل شبهه این چنینی و یا درخواست مردم منطقه ای بوده است.

این محقق حوزه علمیه قم بیان داشت: در سال 78 در بحث پژوهش برای سطح سه به این نتیجه رسیدیم که هر فرد یک تحقیق پنجاه صفحه ای ارائه کند که در ادامه مسیر با برگزاری کارگاه های مختلف و به دست آوردن تجربه های ارزنده تر این فرایند به پایان نامه نویسی در دهه هشتاد منتهی شد.

وی پایان نامه نویسی را حرکتی ارزشمند در فرایند پژوهش محور شدن طلاب عنوان کرد و ادامه داد: تقویت بنیه علمی جامعه المصطفی ، تولید علم و دانش، پاسخ به نیازهای جامعه و رشد علمی و مهارتی طلاب از مزایی پایان نامه نویسی است.

وی ادامه داد: نقاط قوت پایان نامه های جامعه المصطفی را می توان در کثرت، تنوع موضوعی، تعدد زبانی، رویکرد بین المللی و توجه به نیازهای جهان، انجام تحقیقات میدانی، سطح علمی مناسب پژوهشگران، نگاه مقایسه ای و تطبییقی، بهرمندی از اساتید گوناگون و گروه های علمی متعدد، مقررات و سیستم فعال پایان نامه نویسی عنوان داشت.

نظام موضوعات پژوهشی تدوین شود

این استاد حوزه علمیه اظهار داشت: کمیت گرایی فاقد نگاه کیفیتی، موضوعات تکراری و غیر مهم، آشنایی کم طلاب با زبان فارسی، آشنایی کم با آیین نگارش و روش تحقیق از آسییب های پایان نامه های جامعه المصطفی است.

وی بیان داشت: برخی طلاب با اینکه مهارت های لازم را ندارند به پایان نامه نویسی اصرار دارند که اگر مسئولین تساهل به خرج دهند، پایان نامه هایی تولید می شود که فاقد اصول علمی مناسب است.

این استاد حوزه علمیه با تاکید بر حفظ بیت المال، گفت: تصویب موضوع هایی که دردی را دوا نمی کند و نمره قبولی دادن به پایان نامه هایی که از اسلوب علمی رایج خالی است، نوعی دست اندازی به بینت المال است.

این استاد جامعه المصطفی العالمیه، اظهار داشت: مدرک گرایی، عدم وقت گذاشتن برخی اساتید مشاور و راهنما، تساهل و تسامح برخی اساتید از دیگر آسیب ها است که باید مرتفع شود.

وی در ادامه به نکاتی در جهت تقویت پایان نامه نویسی اشاره کرد و گفت: تقویت نگاه بین المللی در اساتید و دانشجویان ایرانی، به دست آوردن نیازهای بین المللی، اولویت بندی موضوعات و مشخص شدن موضوع های اهم و توجه به تحقیقات میدانی در راستای بهینه ساختن پایان نامه های جامعه المصطفی مورد تاکید قرار گیرد.

وی با اشاره به اینکه باید نظام موضوعات در هر رشته ساماندهی شود، ادامه داد: مشخص بودن جایگاه موضوع های پژوهشی کمک می کند تا گروه های علمی دچار انفعال نشوند و روزمرگی از نظام آموزشی دور شود.

این محقق علوم اسلامی، گفت: با تصویب نظام موضوعات پژوهشی می توان نقاط خلاء را شناسایی کرد به علاوه در موضوع هایی که نیاز به چند تحقیق دارد، بخش های گوناگون به طلاب واگذار و در یک مجموعه گردآوری شود.

وی بیان داشت: جامعه المصطفی العالمیه در زمینه پایان نامه نویسی دارای قوانین روزآمدتری نسبت به سایر مراکز علمی و پژوهشی است اما باید تلاش کرد با بروز رسانی هرچه بیشتر این قوانین، نظام پژوهش را ارتقا دهیم.

پایان نامه نویسی مقدمه تولید علم است

غلامعلی حداد عادل، رییس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در این اجلاسیه بیان داشت: جامعه المصطفی دارای افقی روشن و آینده ای امیدوار کننده است و من روزی را تصور می کنم که هر یک از فارغ التحصیلان این مرکز به دیار خود برگشته اند و به چراغ روشن علم و معنویت مبدل شده اند.

وی ادامه داد: موسسات آموزش عالی دارای دو نقش آموزش و پژوهش هستند که پژوهش بیشتر در قالب پایان نامه محقق می شود.

مشاور عالی مقام معظم رهبری اذعان داشت: در مراحل آموزشی گوناگون اساتید با سفارش تحقیقات تحقیقی دانش پژوهان را آماده می کنند؛ اما پایان نامه نویسی اوج کار پژوهشی است.

وی با اشاره به اینکه پایان نامه مظهر بروز دانش ها و مهارت های کسب شده محقق است، ادامه داد: پایان نامه نویسی فرصتی برای بروز و ظهور دادن قدرت علمی محققین است.

حداد عادل با اشاره به نظام های گوناگون آموزشی در جهان، ادامه داد: به نظر می رسد که نظام به هم آمیخته آموزش و پژوهش مناسب ترین الگو باشد که البته باید سهم این دو به صورت عادلانه باشد.

وی ادامه داد: هر پایان نامه باید به یک نیاز بپردازد و نباید موضوعاتی انتخاب شود که با اتمام مرحله دفاع، به گوشه کتابخانه ها فرو خزد.

نماینده مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه تولید علم از تاکیدات مقام معظم رهبری است، ادامه داد: پایان نامه نویسی از زمینه های تولید علم و تحقق جنبش نرم افزاری است.

پایان نامه های حوزوی به مسائل مستحدثه نظام اسلامی پاسخ دهند

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه، انقلاب اسلامی ایران دین را به صحنه اجتماع آورد، ادامه داد: بالاترین شان اجتماعی، حکومت است که امروز دین یکی از مدعیان جدی آن است.

وی اظهار داشت: در دورانی که دین می خواهد اداره جامعه را به عهده گیرد موضوع های گوناگونی در تزاحم با دین مطرح می شود که باید به صورت عالمانه مورد تحقیق و پژوهش قرار گیرد.

رییس کمیسیون فرهنگی مجلس اظهار داشت: امروز حکومت دینی مسائل مستحدثه فراوانی ایجاد کرده است که باید درانتخاب موضوع پایان نامه به این مسائل توجه داشت.

جامعه المصطفی با سه هزار پایان نامه در جامعه علمی حوزوی می درخشد

حجت الاسلام محمدجواد زارعان، معاون آموزش جامعه المصطفی العالمیه قبل از ظهر پنج‌شنبه در اولین اجلاسیه نهضت پایان نامه نویسی جامعه المصطفی که با عنوان تبیین نقش پایان نامه‌ها در عرصه پژوهش المصطفی(ص) برگزار شد اضافه کرد: جامعه المصطفی العالمیه با تصویب و دفاع بیش از سه هزار پایان نامه، نقطه عطفی در بحث پژوهش در حوزه های علمیه است.


وی با اشاره به اینکه پایان نامه نویسی، تمرین عملی پژوهش گری استف ادامه داد: امدت زمانی که طلاب به پایان نامه نویسی مشغول هستند در واقع یک دوره کارورزی را طی می کنند و همراه با تتبع علمی و تولید دانش، نقاط کور در فرایند پژوهش را شناسایی و چاره سازی می کنند.

این استاد حوزه علمیه قم با تاکید بر جایگاه اساتید راهنما و مشاور در فرایند پایان نامه نویسی، ادامه داد: نقش بی بدلی اساتید علمی در هدایت علمی و کاروزی طلاب قابل انکار نیست و این نقش باید به خوبی توسط اساتید اجرایی شود که لازم است اساتید با همت و جهد علمی به مطالعه کامل پایان نامه ها بپردازند.


وی ایجاد مهارت هایی همچون پردازش اطلاعات، دسته بندی و جمع بندی آراء و نظریات و نقد گفتارهای نادرست و ناقص را از خصوصیاتی عنوان کرد که به واسطه جامعیت علمی در یک موضوع به
دلیل پایان نامه نویسی محقق می گردد.

نقد و نظر

از دیگر برنامه های این اجلاسیه، انعکاس نظرات علمی اساتید و اعضای هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه بود.

حجت الاسلام کیاشمشکی، عضو هیئت علمی مجتمع عالی امام خمینی(ره) بیان داشت: باید دشواری های نظام عالی را در جریان پایان نامه نویس مطالع کرد و الگویی بومی برای حوزه های علمیه نوشته شود.

وی بیان داشت: برای نوشته شدن یک پایان نامه موفق، طلاب باید اطلاعات کافی درباره آن موضوع داشته باشند و دارای مهارت های نگارشی باشند.

وی با تاکید بر آموزش پایان نامه نویسی بیان داشت: آموزش روش تحقیق و اسلوب های آموزشی از بایسته های پایان نامه نویسی است.

این محقق حوزه علمیه بیان داشت: جامعه المصطفی رسالت های گوناگونی دارد که در کار علمی صرف خلاصه نمی شود.

وی ادامه داد: طلاب باید در این مرکز علاوه بر تقویت بنیه علمی در راستای تخلق به اخلاق الهی بکوشند.

دکتر صفری، عضو هیئت علمی گروه علمی تاریخ مدرسه عالی امام خمینی، در باره پایان نامه های جامعه المصطفی العالمیه، گفت: پایان نامه های نوشته شده در این مرکز علمی دارای اتقان خوبی است و از نظر کیفی قابل توجه است.

وی ادامه داد: طلاب دراین مرکز علمی با گرایش های های مختلف علمی و فرهنگی و خط فکری های متفاوت به سرراغ موضوع می روند و این تولید علم را موجب می شود.

این استاد جامعه المصطفی بیان داشت: برای ارتقای پایان نامه نویسی در این مرکز باید نقاط ضعف و قوت و بایسته ها و آسیب ها بررسی و دسته بندی شود و فکری اساسی برای حل آن بشود.

حجت الاسلام احمدی میانجی از اعضای هئیت علمی مجتمع عالی امام خمینی(ره) بیان داشت: باید چالش هایی را که از سوی دشمنان اسلام وارد فضای گفتمان اسلامی می شود شناسایی شود و جواب مناسب داده شود.

وی بیان داشت: باید سوالات و مسائل کشورهای هدف شناخته شود و پایان نامه های جامعه المصطفی ناظر به آنها نوشته شود.

وی اظهار امیدواوی کرد: طلاب با نوشتن پایان نامه بتوانند مهارت های لازم را کسب کنند و بتونند در همایش های علمی و سمینارهای تخصصی به ارائه مقالات بپردازند.

همچنین تعدادی از دانش آموختگان جامعه المصطفی به بیان نقطه نظرات خود درباره پایان نامه نویسی پرداختند.

معرفی سی پایان نامه برتر جامعه المصطفی

در حاشیه اجلاسیه نهضت پایان نامه نویسی، نمایشگاهی از تعداد، فراوانی و موضوعات پایان نامه های مراکز وابسته به جامعه المصطفی العالمیه و همچنین سی پایان نامه برتر این مرکز علمی به نمایش درآمد.

لازم به ذکر است جامعه المصطفی العالمیه با وجود 3036 عنوان پایان نامه دفاع یا تصویب شده از پیش قراولان عرصه پژوهش حوزوی است. /909/ز502/ع