دیدگاه مراجع تقلید و علما درباره شخصیت علامه سعیدالعلما و ملامحمد اشرفی
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در ساری، نخستین کنگره ملی علامه سعید العلماء و ملامحمد اشرفی به مدت سه روز با پیام رهبرمعظم انقلاب اسلامی با حضور مراجع تقلید، علما و شخصیت های کشوری 29 اردیبهشت در مازندران برگزار شد.
به همین مناسبت دبیرخانه برگزاری این کنگره بخشی از مهمترین مصاحبههای کمیته علمی این کنگره با مراجع تقلید و علما را به منظور بهرهبرداری مناسب در اختیار خبرگزاری رسا قرار داده که این خبرگزاری نیز بخشی از مهمترین مطالب بیان شده در این این مصاحبهها را جهت استفاده علاقهمندان به ساحت مرجعیت تقدیم میکند.
آیت الله مکارم شیرازی: بزرگداشت نام و سیره علمای دین موج تازه ای در جامعه ایجاد می کند
حضرت آیت الله ناصر مکارم شیرازی، از مراجع عظام تقلید در دیدار کمیته علمی نخسین کنگره ملی علامه سعید العلما و ملا محمد اشرفی با اشاره به این که بزرگداشت علمای دینی فوائد متعددی دارد، گفت: یکی از فایده های مهم برگزاری این چنین کنگره هایی آشنایی نسل جوان با خدمات فقهای دینی است.
وی با بیان این که خاطرات و تاریخ علمای دین در ضمن تاریخ گذشته، از نظر نسل های امروز پنهان شده است و فقط علما با این بزرگان آشنا هستند، افزود: این بزرگداشتها سبب می شود تا بزرگان دینی در سطح عامّه مردم به خصوص نسل جوان قرار گرفته و معرفی شوند و مردم بدانند که برای فقه، فقاهت، اسلام و غرور اسلامی چه فداکاری هایی تا به امروز شده است.
حضرت آیت الله مکارم شیرازی، احیای آثار فقهای دین را یکی دیگر از آثار و فواید این کنگره ها دانست و خاطرنشان کرد: ما تجربه داریم تا مادامی که این کنگره ها گرفته نشده بسیاری از آثار آنها در لابلای کتب خطی خاک می خورد امّا وقتی این مسائل پیش می آید آثار آنان بیشتر معرفی می شود، حتی در مورد شیخ مفید(ره) با آن همه آثار منتشر شده ای که داشت بعد از آنکه کنگره ایشان گرفته شد آثار جدید به صورتی بهتر و خوبتر و آثار قدیم و چاپ نشده هم با تحقیقاتی که نسبت به آنها انجام شد. و ویراستاریهایی که شد با منابع و مدارکی محکم تر و قوی تر، احیا شد.
این استاد سطح عالی حوزه به سومین آثار برگزاری بزرگداشت علمای دین اشاره کرد و گفت: قدردانی کردن از این بزرگان به عقیده من یک اثر معنوی و الهی دارد و مصداق آیه « لئن شکرتم لازیدنّکم» خواهد شد وخداوند لطف بیشتری به حوزه های علمیه خواهد کرد.
وی ادامه داد: درباره مرحوم علامه سعید العلماء( ره) هم اگر نباشد در باره ایشان جز همان داستان شیخ انصاری که اینها همه در درس شریف العلماء، همدرس بودند و شیخ بعد از آنکه صاحب جواهر، مرجعیت را به ایشان ارجاع کرد شیخ انصاری به سعید العلماء بگوید شما اولی هستید، در فضیلت ایشان همین جریان کافی است.
حضرت آیت الله مکارم شیرازی خاطرنشان کرد: شیخ مرتضی انصاری کسی نیست که بی حساب و کتاب صحبت کند و معلوم می شود مقام علمی اینها در حدود یکدیگر بود که شیخ یک چنین سخنی می گوید.
وی با تأکید بر احیای آثار علمای دینی گفت: باید با بزرگداشت نام و سیره این بزرگان دینی یک موج تازه ای در این باره ایجاد کنید تا در سطح عموم مردم، آشنایی بیشتری نسبت به مقام فقها، به خصوص نسبت به مقام علامه سعید العلما پیدا کنند.
حضرت آیت الله نوری همدانی: تجلیل از مقام شامخ علما عمل به یک وظیفة ارزشمند دینی است
حضرت آیت الله حسین نوری همدانی، از مراجع عظام تقلید نیز در دیدار اعضای کمیته علمی نخستین کنگره ملی علامه سعید العلماء و ملامحمد اشرفی با اشاره به تعظیم و تکریم ملل و اقوام جهان نسبت به دانشمندان خود، گفت: اما گام های بلندی که اسلام، در بزرگداشت مقام علم، عالم و متعلم برداشته و تعظیم و تکریمی که برای آنان قائل شده و توصیه هایی که در زمینة اکرام و اجلال آنها بعمل آورده و تعبیراتی که در رابطه با فضیلت و عظمت و بزرگداشت آنان بکار برده است بی نظیر است.
وی، علم را نور، بینایی، سایة آرام بخش و زندگی توصیف کرد و افزود: جهل ظلمات، نابینایی، آفتاب سوزان و مردگی است.
حضرت آیت الله نوری همدانی با اشاره به این که خداوند متعال عالمان با ایمان را به درجاتی بالا می برد و رفعت و عظمت می بخشد، خاطرنشان کرد: پیغمبر بزرگوار اسلام (ص) طلب علم را مانند جهاد در راه خدا معرفی می کند و می فرماید: «طالبُ العلم، له کالغادی و الرائحِ فی سبیل الله،و قلبٌ لیس فیه شیئٌ من الحکمه، کبیتٍ خَربٍ، فتعلّموا و علّموا( کنز العمال، ج10، ص 143) کسی که در راه طلب علم گام بر می دارد و به تحصیل علم می پردازد اجر او مانند کسی است که صبح و شام در راه جهاد حرکت می کند، و هر دلی که در آن چیزی از علم و حکمت نیست مانند خانه خراب است. بنا بر این، علم را فرا بگیرید و به دیگران نیز یاد بدهید.
این مرجع تقلید در ادامه سخنان خود گفت: پیغمبر اکرم (ص)، علما را عزیزترین مردم پس از پیغمبران، وارثان انبیاء و جانشینان خود معرفی می کند و نگاه بر چهره آنها را عبادت، و مجالست با آنان را فضیلت، و دشمنی با آنها را هلاکت می داند.
وی خاطرنشان کرد: حضرت امیر(ع) علماء را در میان مردم، در درخشندگی و تابش مانند ماه شب چهارده قلمداد می کند و حضرت امام صادق(ع) مرکب علماء را بالاتر از خون شهیدان می داند و امثال این تعبیرات در کلمات معصومین دیگر فراوان است.
این استاد سطح عالی حوزه در ادامه سخنان خود گفت: حضرت رسول اکرم (ص) فرمودند «مثلُ العلماءِ فی الارض کالنّجوم فی السّماءِ یُهتدی بها فی ظُلُمات البرّ والبحر» یعنی همانطور که ستارگان آسمان وسیله هدایت در تاریکی های خشکی و دریا هستند علماء نیز در روی زمین وسیله هدایت هستند.
حضرت آیت الله نوری همدانی ادامه داد: حضرت هادی(ع) از این که یکی از فقهای شیعه با یکی از دشمنان، دربارة یکی از موضوعات اسلامی مناظره ای انجام داده و آن دشمنِ دین را با اقامه دلیل و برهان محکوم کرده است اطّلاع پیدا کرد؛ از آن پس، آن فقیه به قصد زیارت آن حضرت به محضر آن امام وارد شد، در حالی که حضرتش در مجلسی نشسته بودند که در صدر آن مجلس مسندی قرار داده شده بود و در خدمت آن حضرت جمعی از علویّین و هاشمیّین نیز حضور داشتند تا چشم حضرت هادی(ع) به آن فقیه افتاد به احترام او از جا برخاست و او را با تکریم وتجلیل در صدر آن مجلس روی آن مسند نشانید، و با محبّت و تکریم به آن فقیه اقبال و توجه کرد.
این مرجع تقلید اضافه کرد: این احترام شایان نسبت به یک فقیه، به سادات حاضر درآن مجلس گران آمد و یکی از هاشمیّین که از جهت سنّ و سال از همه آنها بزرگتر بود گفت: یابن رسول الله چرا شما یک عامی( کسی است که از سادات نباشد) را بر سادات بنی هاشم مقدّم می دارید؟ حضرتش در پاسخ فرمودند: آیا شما نمی بینید که خداوند فرموده است« یرفع الله الذین آمنوا منکم والذین اُوتوا العلمَ درجاتٍ» و نگفته است « اوتوا شرفَ النسبَ درجاتٍ» یعنی خداوند درجات و امتیازات را برای علم و ایمان قرار داده است، نه برای شرافت نسب.و نیز فرمود: آیا نمی نگرید که خداوند مقام علم را بالا برده و فرموده است«هل یستوِی الذین یعلمون والذین لا یعلمون»(زمر/ 9) آیا عالمان و جاهلان یکسانند؟
حضرت آیت الله نوری همدانی خاطرنشان کرد: بنابر این شما هرگز نباید این احترام و تجلیل را مورد اعتراض قرار بدهید، بدانید کاری که این فقیه انجام داده و در مجمعی از حقّ دفاع کرده و با اقامة دلائل و براهین، منطق دشمن اسلام را در هم شکسته است از هر شرافت نسبی بالاتر است.
وی در پایان خطاب به حاضران جلسه گفت: بنا بر این کاری که شما در تجلیل از این دو فقیه بزرگ شیعه، مرحوم علّامه سعید العلماء و شاگرد بزرگش علامه ملّا محمد اشرفی انجام می دهید در واقع عمل به یک وظیفة ارزشمند دینی است.
آیت الله موسوی اردبیلی: تجلیل و گرامیداشت عالمان دین در حقیقت تجلیل از مقام علم و دانش است
حضرت آیت الله موسوی اردبیلی، از دیگر مراجع تقلید نیز در دیدار اعضای کمیته علمی نخستین کنگره ملی علامه سعید العلما و ملامحمد اشرفی با مهم ارزیابی بزرگداشت نام و سیره عالمان دینی، گفت: تجلیل و گرامیداشت عالمان دین در حقیقت تجلیل از مقام علم و دانش است.
وی با اشاره به این که علامه سعید العلماء و ملا محمد اشرفی حق بسیار بزرگی بر گردن حوزه های علمیه، شیعیان و بالاخص مردم شریف منطقه مازندران دارند، افزود: این بزرگان مایه مباهات و افتخار هستند و توجه به سیره و زندگی آنان برای همه به ویژه نسل جوان مورد نیاز و ارزشمند است؛ لذا زنده نگهداشتن نام آنان بسیار مهم و ضروری است.
وی با اشاره به این که از ماجرای مرجعیت که میان شیخ انصاری و علامه سعید العلماء گذشت می توان درس ها و نکات آموزنده آموخت، ادامه داد: بعد از مرحوم صاحب جواهر، شیخ مرتضی انصاری نامه ای به علامه سعیدالعلماء نوشت که درآن زمانی که در نجف با شما هم مباحثه بودم از من دقیقتر و برتر بودید، و الآن که صاحب جواهر از دنیا رفتند شما مرجعیت جهان تشیع را به عهده گرفته و رساله بدهید.
حضرت آیت الله موسوی اردبیلی ادامه داد: مرحوم سعید العلماء در جواب فرمود شاید آن وقتی که در نجف با شما هم مباحثه بودم از شما دقیقتر بودم ولی مدت زیادی است که از حوزه علمیه فاصله گرفته و وارد فعالیت های اجتماعی و سیاسی و حل و فصل امور مردم شده و از فقه و مباحثی فقهی کناره گرفتم لذا شما اعلم از بنده بوده و مقدم بر من هستید و مرجعیت را به عهده بگیرید و من به نزدیکان خود می گویم از شما تقلید کنند.
این مرجع تقلید، از جمله فعالیت مهم مبارزاتی مرحوم علامه سعید العلماء را مبارزه با بهائی ها و بابی ها در مازندران و شهر بابل دانست و خاطرنشان کرد: او عالمی نبود که تنها به مباحث فقهی در گوشه حوزه علمیه و نیز به درس و مطالعه بپردازد بلکه او مرزبانی بود که بخوبی بر او ضاع و عصر خود آگاهی داشته و در مواقع لازم اقدامات مناسب و بجا انجام می داد که متاسفانه بعضی از افراد ناآگاه از جمله شخصی بود بنام ملا حسین که بر علیه سعید العلماء و به نفع بهائی ها در شهر بابل فعالیت می کرد.
آیت الله استادی: عدم پذیرش مرجعیت از سوی سعیدالعلما نشان دهنده زهد و تقوای وی بود
آیت الله رضا استادی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم نیز در دیدار با اعضای دبیرخانه کنگره ملی علامه سعیدالعلما و ملا محمد اشرفی به جریان عدم پذیرش مرجعیت از سوی علامه سعیدالعلماء اشاره کرد و با بیان این که این هم تقوای جناب شیخ انصاری و هم زهد و تقوای جناب سعیدالعلماء را می ساند، گفت: از همه مهم تر جنبه علمی را می رساند که اگر شیخ انصاری به کسی برای مرجعیت جهان شیعه معتقد باشد در درجه اول ایشان است، پس معلوم می شود که چقدرعلامه سعید العلماء قوی بودند و ما نباید دانشجویان و طلاب را از کتاب های ایشان محروم کنیم.
وی با اشاره به این که علمای ما گمنام هستند و حتی اگر نامشان هم معروف باشد خصوصیات زندگی آنها برای ما درست روشن نیست، خاطرنشان کرد: مثلاً جناب سعیدالعلما که 20 سال در ایران بودند حوادث بسیاری در این سال ها اتفاق افتاده است که به دست ما نرسیده و اطلاعی از آنها نداریم.
آیت الله استادی همچنین به برخی خصوصیات علامه ملا محمد اشرفب اشاره کرد و گفت: وی اهل سیرو سلوک بوده است و دلیل محکمی هم بر آن داریم و شکّی درآن نیست، یعنی شخصیت هایی نظیر شیخ حسن صدر درهم کتاب تکمله و بعضی دیگر از عالمان بزرگ که از ایشان نام برده اند، سخنان آنها سندی بر این مدعا است.
وی با بیان این که علامه اشرفی یک دوره فقه را به صورت سؤال و جواب نوشتند، گفت: از کارهایی که لازم است راجع به ایشان انجام شود این است که فردی عالم در فقه این کتاب ایشان را بازنویسی کرده و چاپ شود تا در اختیار طلّاب و علاقهمندان قرار گیرد.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در ادامه سخنان خود با بیان این که این گونه بزرگداشت ها سبب غرور مردم می شود، خاطرنشان کرد: ما گنجینه بسیار عظیمی از این بزرگان و آثار گرانسنگشان داریم که باید شناسایی و احیاء شوند.
حجت الاسلام والمسلمین کریمی جهرمی: پیشگامی در مبارزه با عقاید باطل و گروهای انحرافی برجسته ترین امتیاز علمای ربانی بود
حجت الاسلام والمسلمین کریمی جهرمی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم نیز در دیدار با اعضای دبیرخانه کنگره ملی علامه سعیدالعلما و ملا محمد اشرفی، علما را پاسداران دین مبین اسلام معرفی کرد و گفت: بازخوانی سیره علمای دین برای مردم به ویژه نسل جوانی که در جستجوی الگوی زندگی هستند به نوعی الگو دهی خوبی به این نسل است.
وی با اشاره به این که تبیین مناسب سیره فقها در ایجاد روحیه ی بالندگی و افتخار در مردم بسیار موثر است، افزود: اگر مردم بدانند که از چه گنج های علمی و چهره های آسمانی بر خوردار بوده اند، به خود می بالند و آن را مایه مبا هات و سربلندی خود به حساب می آورند. لذا باید زوایای زندگی این بزرگان را به عنوان مدل چگونه زیسن در اختیار این نسل پویا و واقعیت گرا قرار داد.
حجت الاسلام والمسلمین کریمی در ادامه سخنان خود به جایگاه علمی علامه سعیدالعلماء اشاره کرد و گفت: ایشان از مشاهیر علمای قرن 13 و از افتخارات استان مازندران هستند. وی در کنار شیخ الفقها مرتضی انصاری در نجف اشرف از محضر استاد الفقها ملا شریف العلمای مازندرانی شاگردی کرد تا اینکه به مقام عالی اجتهاد دست یافت.
وی ادامه داد: در مقام علمی علامه سعید العلماء همین بس که مرحوم شیخ آقا بزرگ تهرانی او را از لحاظ علمی و فقهی هم طراز شیخ مرتضی انصاری می نامد و برخی ایشان را از شیخ اعظم انصاری برتر می دانند.
استاد حوزه علمیه با اشاره به این که علامه سعیدالعلما در قدرت خطابه و سخن فردی بی نظیر بود، ادامه داد: مواعظ وی در مردم تحول عظیمی ایجاد می کرد و شاگردانی که از وی به یادگار ماندند، بسیار قوی، عالم و فرهیخته بودند مانند شیخ زین العابدین مازندرانی، ملا محمد اشرفی و میرزا فضل الله علامه حائری مازندرانی که همه از مفاخر دانشمند ان اسلام هستند.
حجت الاسلام والمسلمین کریمی جهرمی در ادامه سخنان خود از برجسته ترین امتیازات علمای ربانی را پیشگامی آنان در مبارزه با عقاید باطله و گروهای انحرافی دانست و خاطرنشان کرد: یکی از نکات برجسته زندگی علامه سعیدالعلما، مبارزه او بر ضد بابیت بود. این فرقه ضاله بخاطر فداکاری های ایشان نتوانست در آن سامان پیشرفتی داشته باشد و به ناچار راهی خراسان شد.
وی اضافه کرد: در زمانی که مرحوم علامه سعید العلماء با آنان در گیر شد این فرقه ضاله با 300 شمشیر بدست در خیابان های شهر بابل حرکت می کردند و مردم و علمای شهر را تهدید می نمودند و فعالیت های فراوانی بر ضد علامه سعید العلما به راه انداخته بودند. ولی این مرد خستگی ناپذیر و مقاومت کرد تا اینکه توانست ریشه آنان را بخشکاند.
حجت الاسلام والمسلمین کریمی جهرمی در ادامه سخنان خود به برخی ویژگی های علامه اشرفی اشاره کرد و گفت: مرحوم حاجی اشرفی از نظر مقامات معنوی و زهد و پارسایی، بسیار زبانزد بود، در مورد وی نقل کرده اند که وقتی در نجف بود مانند مرحوم مقدس اردبیلی هرگاه دچار مشکل علمی ویا مشکلات دیگر می شد به حرم حضرت امیرالمومنین (ع) مشرف می شد و پاسخ سؤوالات و یا مشکلات خود را از محضر آن حضرت دریافت می کرد.
وی افزود: در کتاب لباب الالقاب مرحوم آیت الله ملا شریف کاشانی می نویسد: علامه اشرفی از عابدترین و زاهدترین علمای عصر خود بود که زهد و عبادت و گریه های او در بین مردم معروف و مشهور بود. کرامات وی زبان به زبان میان مردم می گشت.
مرحوم آیت الله کاشانی: سعیدالعلماء خاری در چشم دشمنان اسلام بود
آیت الله سید عباس کاشانی از علمای فقید قم که اعضای این کنگره در زمان حیات این عالم ربانی با ایشان دیدار کردند؛ با اشاره به جایگاه علمی و اخلاقی علامه اشرفی، گفت: مرحوم اشرفی در پرورش شاگردان عالم و مهذّب، بسیار فرد توانمند و زبده ای بود.
وی ادامه داد: ایشان صاحب بزرگترین حوزه علمیه در آن منطقه بود و شاگردان پاک و عارفی هم تربیت کرد، در کتب تراجم و رجال آمده است که: اکثر العلماء اعترفوا علی اعلمیّته و رجحانه علی غیره یعنی بسیاری از علما بر اعلم بودن علامه اشرفی و برتری ایشان بر سایر فقها اعتراف دارند.
وی با بیان این که علامه سعید العلماء در زهد و تقوی خیلی اوج گرفته بود و به مقامات عالیه ای دست یافت، ادامه داد: نقل کرده اند که در تهجد و شب زنده داری چنان بود که وقتی صبح می شد، گویا تازه از بستر بیماری بلند شده است. آنقدر در سحرها گریه و زاری به درگاه خدا داشت که بارها از حال می رفت و به صورت بیهوش بر زمین می افتاد. هنگام ذکر مصیبت حضرت ابا عبدالله الحسین (ع) گاهی شیون سر می داد و با ناله های او همه اهل مجلس به گریه می افتادند.
آیت الله کاشانی با بیان این که علامه سعیدالعلماء خاری در چشم دشمنان اسلام بودند، گفت: بطوری که دشمنان حتی از مزار و بارگاه ایشان هم وحشت داشتند و لذا چندین بار مقبره مبارک ایشان را به آتش کشیدند و بعد به بهانه تعریض جاده، مقبره ایشان را تخریب کردند و خواستند کاملاً از بین ببرند ولی علیرغم سعی آنان خوشبختانه مقبره ایشان باقی ماند و هم اینک مورد زیارت انسان های اهل معرفت است./950/ت302/س