نشست علمی مبانی حقوق بشر از دیدگاه قرآن برگزار میشود

حجتالاسلام محسن عمیق، مدیر امور پژوهشی مجتمع آموزش عالی فقه در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری رسا از برگزاری نشست علمی مبانی حقوق بشر از دیدگاه قرآن به همت معاونت پژوهش مجتمع آموزش عالی فقه قم، خبر داد.
وی افزود: نشست علمی مبانی حقوق بشر از دیدگاه قرآن، نوزدهمین نشست علمی انجمن علمی پژوهشی علوم قرآن معاونت پژوهش مجتمع آموزش عالی فقه قم است که چهارشنبه 11 خردادماه برگزار میشود.
حجتالاسلام عمیق ابراز داشت: در این نشست علمی، حجج اسلام عبدالقیوم محمودی کیسوی، کارشناس ارشد حقوق جزا، حبیبالله روحانی و قنبر علی جاوید، محقق و دانش آموخته سطح چهار حوزه به بررسی مبانی حقوق بشر از دیدگاه قرآن میپردازند و حجتالاسلام غلامحسین میری، دبیر علمی آن را برعهده خواهد داشت.
این گزارش میافزاید: آنچه امروزه حقوق بشر نامیده میشود و در اعلامیه جهانی حقوق بشر سازمان ملل در قالب سی ماده بیان شده، فکر و اندیشهای است که بر مبانی خاصی استوار بوده از مبادی خاصی نشأت میگیرد.
بنابراین، پذیرش این اندیشه و ایجاد نظام حقوقی بر پایه آن، یا ردّ آن و پیریزی نظام حقوقی بر اساس اندیشهای دیگر، در صورتی موجّه و معقول است که پیشاپیش مبانی و مبادی اندیشه حقوق بشر نقد و ارزیابی شده و در مبارزه و رویارویی با چالشها و انتقادات، سرفراز بیرون آمده باشد.
متأسفانه برخی از مدافعان حقوق بشر به جای مبانی اندیشه به انگیزه طرح اندیشه تمسک میجویند؛ از نظر اینان، چون اندیشه حقوق بشر در قالب یک اعلامیه جهانی، برای ایجاد آزادی، عدالت و صلح و پایان دادن به استبداد، ستم و جنگ و خونریزی، مطرح شده است پس باید مورد احترام و عمل قرار گیرد.
حال آن که کارآیی تنها یا صرف انگیزه درست، نمیتواند دلیل بر درستی و معقولیت اندیشه باشد؛ حقانیت آن را باید از استواری مبانی و مبادی آن نتیجه گرفت، و گرنه گاه یک فکر باطل نیز منافع و مصالحی را برای مدتی تأمین میکند، اما انسان به خود اجازه نمیدهد که چنین فکری را حق تلقی کرده و مبنای زندگی قرار دهد.
واقعیت این است که روح و جوهره تفاوت حقوق بشر موجود با حقوق بشر برگرفته از دین در نوع نگاه آن دو به انسان به عنوان موجودی دنیوی محض یا موجود دینی ـ اخروی نهفته است.
اگر در اندیشه حقوق بشر، کرامت ذاتی برای فرد انسان به عنوان یک موجود فرض می شود، و اگر عقل به عنوان نیروی توانمند برای کشف مصادیق عدالت و ظلم برآمده از آن کرامت تلقی می شود، در حقیقت به این دلیل است که به انسان به عنوان یک موجود دنیوی نگریسته شده است.
اما در حقوق دینی نگاه به انسان از نوع دوم است. از این رو کرامت، گستره و زمینه دیگری می یابد؛ گستره ای که بتواند پس از این جهان نیز استمرار یابد. همچنین عقل نیز در درک و شناخت لوازم و پیامدهای آن کرامت یعنی مصادیق عدالت و ظلم، محدودیت مییابد.
گفتنی است، نشست علمی مبانی حقوق بشر از دیدگاه قرآن، چهار شنبه 11 خردادماه از ساعت 10 تا 12 در سالن شهید مطهری مجتمع آموزش عالی فقه به نشانی قم ـ چهارراه حجتیه برگزار میشود. /920/پ202/ص