در همایش تبلور معارف قرآنی در ساحت تبلیغ مطرح شد؛
مدل آموزشی قرآن بر محور تربیت و تغییر می چرخد
خبرگزاری رسا ـ حجت‌الاسلام بهجت‌پور با بیان این که قوام تبلیغ به ارتباط است و برای ارتباط باید مخاطب و فضا را شناخت، ابراز داشت: اگر هدف تغییری و تحولی قرآن نادیده گرفته شود، توضیح آموزش‌ها و معارف در قرآن هیچ توجیهی ندارد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد حجت‌الاسلام عبدالکریم بهجت‌پور، 18 اسفند در همایش تبلور معارف قرآنی در ساحت تبلیغ که به مناسبت پنجمین سالگرد ارتحال آیت‌الله معرفت در مشهد برگزار شد، گفت: آیت‌الله معرفت(ره) همچون بسیاری از روحانیون در دامن فقه و اصول پرورش یافته و شخصیتی فقهی و اصولی هستند. در کربلا و سپس در نجف اشرف عمده تألیفاتشان به مسئله فقه و اصول توجه داشت و کتبشان متمرکز در این زمینه بود.
وی به علاقه آیت‌الله معرفت(ره) به به پاسخ گویی به سؤالات جوانان و مجامع علمی عراق اشاره کرد و گفت: ایشان به اتفاق چند نفر از بزرگان گروهی را تشکیل می‌دهند و به دانشگاه‌ها و مجامع علمی اطلاعیه می‌دهند که آماده پاسخگویی هستند. ایشان هم شاگرد امام خمینی(ره) بودند و هم شاگرد مرحوم آیت‌الله خوئی و مرحوم فانی.
استاد تفسیر حوزه علمیه قم افزود: حاصل تلاش آیت‌الله معرفت10 جلد مجموعه مباحث تمهیدیه قرآن بود که شیعه را در جایگاهی نشاند که اهل سنت به دلیل برهان سیوطی به انحصاری بودن بحث‌های قرآنی و این جایگاه افتخار می‌کردند. ما امروز منشور جامع مباحث قرآنی را از ایشان داریم. ایشان در زمینه تفسیر جامع توراث 6 جلد را آماده کردند. 60هزار فیش از 3قرن مباحث تفسیری را جمع‌آوری کرده بودند.
حجت‌الاسلام بهجت‌پور خاطرنشان کرد: ایشان در اواخر عمر خطاب به من می‌فرمودند که من کار خود را کردم و دیگر نگران نیستم. کتابی در احکام نوشتند که از 140 صفحه تجاوز نکرد اما بسیاری از گره‌های فکری را در همین کتاب مختصر گشودند. این جانب که افتخار شاگردی ایشان را برای سال‌های زیادی دارم با اطمینان می‌گویم اگر ایشان از مباحث تفسیری فراغت پیدا می‌کردند و به مباحث فقهی می‌پرداختند قطعا خیلی از گره‌های حقوقی امروز ما را می‌گشودند.
وی نکته آخر در زمینه ایشان را این دانست که آیت‌الله معرفت می‌فرمودند که من در هدف اصلی زندگی خود دنبال این بودم که نام علی علیه‌السلام و شیعه را در قرآن بلند کرده و جایگاهشان را نشان دهم.
قوام تبلیغ به ارتباط خوب با مخاطب است
حجت الاسلام بهجت‌پور در بخش دوم سخنان خود پیرامون موضوع تبلیغ و قرآن گفت: تبلیغ جزء ماهیت اصلی کار دینی ما است. هم انبیا و هم علما نمی‌توانند تبلیغ را از کار خود حذف کند و مسؤولیت تبلیغ دین را نداشته باشند. روحانی بی تبلیغ مثل درخت بی‌ثمر است.
وی افزود: قوام تبلیغ به ارتباط است و برای ارتباط باید مخاطب و فضا را شناخته و مکان و زمان را سنجید. مبلغ باید شیوه‌های مختلف را ارزیابی کرده و به خوبی بین مجموعه چیزی که می‌خواهد بگوید و شرایط زمانی و مکانی مخاطب جمع کند. چنین مبلغی موفق است.
استاد تفسیر حوزه علمیه قم کار اصلی مبلغ را تغییر دانست و گفت: می‌خواهیم کاری کنیم که مردم بعضی چیزها را کراهت داشته و انجام ندهند. دنبال این هستیم که مردم بعضی چیزها را دوست داشته و به آن ملتزم باشند. به دنبال تحول و تغییر مردم هستیم. این تغییر و تحول مدلی می‌خواهد که باید دائم در اختیار مبلغ باشد تا با تطبیق این مدل با شرائطی که در آن قرار دارد به خوبی بتواند روش مناسب و منهج حکیمانه را در موضوعاتی که با آن روبه رو می‌شود پیدا کند.
حجت‌الاسلام بهجت‌پور خاطرنشان کرد: این منهج در قرآن بیان شده است و می‌توانیم آن را به راحتی از قرآن استخراج کنیم. ابتدا باید نقش قرآن را در تغییر و تحول مورد توجه قرار دهیم. شهید صدر در کتاب المدرسه القرآنیه می‌فرمایند رسالت قرآن تغییر و هدایت به معنای ایصال الی المطلوب است. هدایتی ریشه‌دار و اجتماعی نه فردی و خانوادگی. رسالت قرآن وقتی به نتیجه می‌رسد که جامعه را متحول کرده باشد. قرآن دستورنامه تغییر و هدایت است.
تغییر، تحول و توجیه پیامبر 3 موضوع اصلی قرآن است
استاد تفسیر حوزه علمیه قم در بخش دیگری گفت: اگر بخواهیم قرآن را در گزارش و تقسیم‌بندی ساده‌ای بیاوریم هیچ سوره‌ای را از 3 ضلع خالی نمی‌بینیم که حداقل یکی از این اضلاع در هر سوره هست. ضلع اول تغییر است. یعنی رفتاری رایج مثل فرهنگ جاهلی باید پایین کشیده شود. انسان‌ها در برابر تغییر یکسان نیستند و برخی مقاومت می‌کنند.
وی افزود: ضلع بعد که فلشی رو به بالا است تحول و تعالی به سوی فرهنگ دینی و اسلامی است. باید خداباوری در زندگی مردم باشد نه خداشناسی. معاد باوری لازمه زندگی است نه معادشناسی. ایمان به پیامبر اکرم لازم است نه نبی‌شناسی. مردم باید عادل شوند، حکیم شده و عواطف و احساسات پاک داشته باشند نه اینکه اینها را بشناسند. قرآن کتاب آموزش نیست بلکه کتاب ایجاد بینش و رفتار و باور است که از آن به تحول نام می‌بریم.
حجت‌الاسلام بهجت‌پور ادامه داد: این 2 ضلع قاعده و ضلع سومی دارند که اول پیامبر اکرم و بعد از آن مبلغین دین هستند. دائم باید در برابر دردسرهایی راهبری شویم. باید نسبت به آینده توجیه شویم. بخش زیادی از آیات قرآن برای توجیه پیغمبر است. بنابراین همیشه در قرآن با مثلثی مواجه هستیم. تغییر یا تحول یا گذر دادن پیغمبر از بیان مراحل تبلیغی که به همان نسبت مبلغین نیز در قاعده این مثلث قرار دارند.
قرآن از طریق حل مسأله قواعد خود را بیان می‌کند
حجت‌الاسلام بهجت‌پور تبلیغ را عملی هوشیارانه و هدفمند دانست و تصریح کرد: مبلغ معلم نیست که هدف او این باشد که مردم بدانند بلکه تلاش می‌کند تا مردم تغییر کرده و متحول شوند. دل‌هاشان بلرزد و شیفته و پابسته دین شوند و این ارزش‌ها در زندگی مردم فرهنگ شود.
وی افزود: اگر کسی بخواهد قرآن را همان گونه که هست تلقی کند باید توجه کند که قرآن از طریق حل مسئله قواعد خود را بیان کرده است. قرآن کتاب قواعد نیس بلکه مسأله ایجاد می‌کند و در دل آن قواعد همیشگی خود را بیان می کند. توجه به این نکته باعث برطرف شدن خیلی از شبهات می‌شود. قرآن مسأله مردم عرب معاصر پیامبر را حل کرد و به دنبال و ضمن آن حرف‌های اصلی خود را زد.
استاد تفسیر حوزه علمیه قم تصریح کرد: مهم مریضی اعراب جاهلی نیست بلکه مهم مدل درمان آنها است که از طریق حل مسأله در قرآن آورده شده است؛ از این رو شیعیان دنبال تطبیق هستند.جامعه اعراب آن زمان جامعه نمونه است و برای حل مشکلات خود باید ببینیم که قرآن با آن جامعه مثال، چگونه رفتار کرده است که به دنبال آن جامعه اعراب را نمونه اسلام کرد.
وی در پایان گفت: قرآن از نظر مدلی این درس را می‌دهد که آموزش تابعی از تغییر است. آموزش منعطف به تربیت و تغییر است. قرآن درباره توحید ذات منبر نمی‌رفت بلکه قرآن می‌خواست تغییر و تحولی ایجاد کند. انقدر آموزش می‌داد که این تغییر ایجاد شود؛ نه کم و نه بیش. اگر هدف تغییری و تحولی قرآن نادیده گرفته شود توضیح آموزش‌ها و معارف در قرآن هیچ توجیهی ندارد./931/پ201/س
ارسال نظرات