آیا می‌توان از روزه به دلیل گرمی هوا دست کشید؟

حجت الاسلام حسین وحیدپور، کارشناس احکام فقهی در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا به بیان اهمیت نیت در ماه مبارک رمضان پرداخت و با یادآوری این مطلب که نیت اختصاص به روزه ندارد و در سایر عبادت‌ها مانند نماز، وضو، غسل، خمس و زکات لازم است، گفت: نیت یعنی قصد انجام کاری و قصد هم در دل انسان است، بنابراین به زبان آوردن لازم نیست.

وی افزود: عبادت‌ها حتما نیت می‌خواهد تا به قصد بندگی و انجام دستور پروردگار متعال انجام شود؛ مانند نماز که می‌خوانیم می‌گوییم قربة الی الله و این همان نیت است، اما چیزهایی که عبادت نیست نیت نمی خواهد، مانند کسی که بخواهد دستش را بشوید، تا بشوید پاک می شود و در عالم خواب هم اگر دستش به آب بخورد، پاک می‌شود.

 مسؤول پیشین دفتر استفتائات مرحوم حضرت آیت الله شیخ جواد تبریزی با بیان این‌که در عبادت‌ها، فرد باید بداند چه عملی و برای چه کسی این عمل را انجام می‌دهد، گفت: نیت ماه مبارک رمضان ممکن است همان شب اول ماه یا برای کل ماه رمضان و یا به صورت روز به روز انجام شود، در هر صورت تصمیم آن است که برای خدا روزه بگیرند و این کافی است.

 وی این نیت را نیت ارتکازی نامید و تصریح کرد: نیت ارتکازی یعنی فرد در ذهن خود فردا را می‌خواهد برای رضای خدا روزه بگیرد و این کافی است؛ در دل نیت کند فردا روزه بگیرد قربة الی الله، یعنی اکنون اگر از او بپرسند فردا روزه می گیری بگوید بله و لازم نیست سحر بیدار شود، ممکن است خواب بماند و اگر هم سحر بیدار شد لازم نیست حتما تمرکزی پیدا کرده و قصد کند.

حجت‌الاسلام وحیدپور ادامه داد: نیت مسأله بسیار ساده و راحتی است نه به زبان آوردن می‌خواهد و نه قصد خاص، منتهی این نیت باید تا اذان مغرب استمرار پیدا کند، یعنی قطع نشود؛ معنای قطع نشود این است که فرد در بین روز از روزه گرفتن منصرف نشود، یعنی بگوید من منصرف شدم و نمی خواهم روزه باشم که این قصد روزه را باطل می‌کند.

 وی توضیح داد:‌ معنای انصراف از روزه آن است که نیت را شکانده‌ای و این امر روزه را باطل می‌کند، اگر روزه‌دار مردد شود روزه را ادامه دهد یا خیر، یعنی استمرار در نیت ندارد و روزه باطل می‌شود و اگر هم قصد کند یکی از کارهایی که روزه را باطل می‌کند انجام دهد، یعنی سر یخچال رفته و بگوید می‌روم آب می‌خورم، معلوم می‌شود نیت روزه ندارد و روزه باطل است.

 این کارشناس احکام فقهی با بیان این‌که انصراف، تردید و قصد انجام مبطل روزه به نیت روزه لطمه می‌زند و روزه را باطل می‌کند، گفت: وقتی روزه باطل شد معنایش آن نیست که روزه را رها کند، آن روز را باید تا افطار ادامه دهد و چون باطل شده قضا کند، منتهی کفاره ندارد.

 مسؤول پیشین دفتر استفتائات مرحوم حضرت آیت الله شیخ جواد تبریزی یادآور شد: گاهی برخی افراد روزه‌دار به سبب گرما و طولانی بودن روز از روزه منصرف می‌شوند، روزه اینها باطل است، اما باید آن را تا مغرب ادامه دهند و بعدا روزه را قضا کنند.

 وی با بیان این‌که اگر فردی بداند در طول ماه مبارک رمضان برای انجام کاری به مسافرت می‌رود می‌تواند برای سی روز نیت روزه کند، گفت: افراد می‌توانند در اول ماه رمضان نیت روزه کنند و اگر مانعی پیش نیاید روزه بگیرند، اما اگر مانعی مانند سفر پیش آمد، در مسافرت دیگر نمی‌توان نیت روزه داشت و اگر از او بپرسند می‌گوید روزه نیستم. /920/ت302/ن