پیش‌مطالعه به روش صحیح تضمین‌کننده آینده درخشان علمی طلاب است
حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمد صادق علم‌الهدی، استاد درس خارج حوزه علمیه قم، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، در تبیین شیوه درست پیش‌مطالعه گفت: پیشنهاد می‌شود طلاب عزیز قبل از حضور در کلاس، متن کتاب را بدون استفاده از شرح، خودآموز و یا کمک دیگران بخوانند و تا حد امکان بفهمند.
وی افزود: مثلاً با استفاد از مداد، مرجع ضمائر را مشخص کنند، فعل و فاعل و مفعول را بیابند و تا جایی که مقدور است، از محتوای کتاب سر درآوردند، سپس در کلاس، یافته‌های خود را با بیان استاد، بیازمایند و تصحیح کنند.
حجت‌الاسلام والمسلمین علم‌الهدی با اشاره به اینکه برخی از طلاب از حواس‌پرتی و سوء فهم در کلاس شکایت دارند اظهار داشت: پیش‌مطالعه می‌تواند این مشکلات را برطرف و تمرکز آنان در کلاس را به نحو چشم‌گیری افزایش دهد.
استاد درس خارج حوزه علمیه قم با بیان اینکه طلاب با این روش، فواید کوتاه‌مدت و بلندمدت فراوانی را نصیب خود خواهند کرد، اظهار داشت: شناسایی نکات پیچیده درس، افزایش دقت و تمرکز در درس استاد به هنگام تبیین این نقاط، جلوگیری از سردگمی در سیر درس، کاهش حواس‌پرتی و افزایش جذابیت و بهره‌وری کلاس برخی از فواید کوتاه مدت حاصل از این روش است.
وی یکی از فواید بلندمدت این روش را، تقویت قوای فکری بیان و خاطر نشان کرد: وقتی طلبه، پیش از کلاس، سعی در فهمیدن مطالب کتاب می‌کند، به علت پیچیدگی نسبی کتب درسی حوزه، فکرش درگیر شده و به کار و تلاش می‌افتد، این تکاپو و تقلای فکری، کم کم، به افزایش قوه فکر و قدرت فهم او می‌انجامد و زمینه لازم برای ارائه آراء بکر و استدلالات نو را در او فراهم می‌کند.
حجت‌الاسلام والمسلمین علو الهدی با تأکید بر اینکه هیچ کس به یک باره متفکر نشده است، بیان داشت: تفکر انسان، همانند عضلات او است، همان‌گونه که عضلات را باید با تمرین و ممارست تقویت کرد، قوه فکر نیز، تنها با تمرین و ممارست و به تدریج تقویت می‌شود.
وی تأکید کرد: از این رو، بر طلاب عزیز لازم است از همان مقاطع نخست تحصیلی و در کنار اندوختن معلومات، فکر خود را نیز تمرین دهند و تقویت کنند تا در رشته علمی خود، صاحب رأی و نظر شود.
این استاد درس خارج حوزه علمیه قم، توانایی فهم متون قدما و درک مطالب کتاب‌های پیشینان را از دیگر فواید بلندمدت این روش پیش‌مطالعه برشمرد و بیان داشت: یکی از اهداف مهم دوره سطح عالی، ایجاد توانایی فهم متون و منابع علمی کهن در طلاب است.
وی ادامه داد: از آنجا که معمولاً این منابع ارزشمند ادبیات پیچیده‌ای دارند و استاد نیز همیشه در دسترس نیست تا بتوان از او کمک گرفت، طلبه باید خود به تنهایی از پس فهم این متون برآید، پیش‌مطالعه به روشی که بیان شد، می‌تواند تا حدود زیادی این توانایی را در طلبه ایجاد کند.
حجت‌الاسلام والمسلمین علم‌الهدی با بیان خاطره‌ای ادامه داد: اوایل تحصیل که متن کتاب درسی را پیش‌مطالعه می‌کردم، سطح فهمم شاید از 20 درصد تجاوز نمی‌کرد، اما به مرور و بر اثر تمرین، این سطح افزایش یافت، به یاد دارم در تابستان سالی که قرار بود در کلاس کفایه حاضر شوم، جلد اول کفایه را، بدون حضور استاد و حتی بدون نگاه به شرح و حاشیه‌ای می‌خواندم و حدود 95 درصد از مطالب آن را به راحتی یا با اندکی تأمل می‌فهمیدم.
وی با اشاره به مشکلات معشیتی و اقتصادی فراوان طلاب، آنان و خانواده‌هایشان را به صبر و بردباری دعوت کرد و از اشتغال به کار در دوران تحصیل، به دلیل خسارات جبران‌ناپذیری که در روند تحصیل ایجاد می‌کند، بر حذر داشت و افزود: حتی صرف عمر در مؤسسات تحقیقاتی و پژوهشی حوزوی نیز، از آنجا که بار علمی چندانی برای طلاب ندارد، زیان‌بار و موجب اتلاف فرصت تحصیل است.
این استاد درس خارج حوزه علمیه قم، با اشاره به حدیث شریف «قیمة کل امرئ ما یعلم»، اظهار داشت: توصیه همیشگی من به طلاب جوان این است که خود را زود به بازار کار عرضه نکنند، زیرا در این صورت، به کارهای کم‌مایه گماشته خواهند شد و برای همیشه از تحصیل باز خواهند ماند.
وی در پایان گفت: طلاب جوان با صبر و حوصله در مسیر تحصیل، قیمت وجودی و ارزش علمیشان افزایش یابد، آنگاه از آنان برای ارائه خدمات گران‌سنگی دعوت خواهد شد که از عهده هر کسی بر نمی‌آید./907/ت302/ن