نقش الگوهای قرآن در تربیت انسان

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، در پایان نامه «نقش الگوهای قرآن در تربیت انسان » نگارش حجت‌الاسلام غلامحسین اکبری، الگو های تربیت در قرآن کریم تبیین شده است.

حجت‌الاسلام غلامحسین اکبری در این پژوهش به جایگاه الگوهای قرآن در تربیت انسان پرداخته و می‌نویسد: الگوهای قرآن می‌توانند عامل تحرک انسان‌ها به سوی کمال بوده معیاری برای سنجش فضایل انسان‌ها و مکمل آموزه‌های تئوریک و در نهایت پیشگیری از انحرافات جامعه بشری باشند، جایگاهی که قرآن برای انسان ترسیم می‌کند والاترین جایگاه است.

قرآن همه چیز را برای انسان می‌داند و انسان را برای خدا انسان هم امتیازاتی دارد و هم کاستی‌هایی که با مدیریت عالی می‌تواند به بالاترین درجات انسانیت نایل آید و یا به درجه‌ای سقوط کند که از حیوانات هم پایین‌تر باشد.

خلاصه
تربیت مفهوم عامی است که مقولات فراوانی می‌تواند در شعاع آن مورد بحث قرار گیرد از قبیل انواع موانع عوامل اصول و روش‌ها آنچه موضوع این پژوهش به آن ربط دارد در قسمت روش‌ها و به طور خاص روش الگویی است.

در قرآن ارزش ویژه‌ای به روش الگویی داده شده و همین که خداوند 25 نفر از پیامبران را در قرآن نام برده گویای اهمیت الگو در نظام تربیت الهی است در قرآن بخش‌هایی از زندگی آن‌ها و دیگر اسوه های قرآن به طور خلاصه بیان شده که برابر فرمان خدا باید در آن تأمل کرد و درس آموخت.

مهم‌ترین مسأله مطرح در مورد پیامبران این است که دین آنان از آدم تا خاتم یکی وهمان اسلام است با آنکه شریعت‌های گوناگونی داشته‌اند خداوند پیامبران دارای شریعت را اولوالعزم نامیده و چون زندگی آنان سرشار از فضائل است تمامی آنها می‌توانند الگوی بشریت باشند.

پیامبران غیر اولوالعزم از میان این همه پیامبر گزینش شده‌اند و آن قسمت از زندگی آن‌ها که ترسیم شده بسیار حائز اهمیت بوده که خالق هستی روی آن انگشت نهاده است.

شخصیت‌هایی نیز که پیامبر نبوده‌اند و با پیروی از پیامبران به درجات والا رسیده‌اند در قرآن نامشان به شایستگی آمده است بدین روی می‌توانند در الگو بودن سر آمد باشند بهانه‌ای برای تأسی جستن به پیامبران باقی نگذارند کسانی هم زوایایی از زندگی‌شان به تصویر کشیده شده و اوصاف آن‌ها بیان گشته است آنان بیش از آنکه نامشان امور زندگی و سازندگی داشته باشد رفتارهای الگویی از خود برجای نهاده‌اند از این جهت خداوند اعمال آنان را یاد کرده و لیکن نامی از آنان نبرده است.

همان طور که در میان بزرگان شهره است انسان‌ها مدنی بالطبع هستند و بخش عظیمی از زندگی‌شان با اجتماع گره خورد ه است خداوند از گروه‌هایی که از جهات خاص می‌توانند الگو باشند در قرآن نام برده تا ما بتوانیم با پیروی از فضایل آنان به خوش بختی دست یابیم.

نتیجه گیری
سرمشق گیری و الگو پذیری مهم‌ترین و کاربردی‌ترین نوع شناخت و یاد گیری در تمام دوران زندگی است قرآن کریم به نحو معجزه آسایی از این مطلب در تربیت انسان‌ها بهره برداری کرده و بعد از توصیف صفات نیکو از قبیل عدالت، صبر،تحمل ، عفت ، پاک‌دامنی ، راستی و غیره افرادی که در این صفات برتر و بهتر بودند را معرفی کرده تا صفات را از مقام ثبوت به مقام اثبات برساند و هیچ عذری بشریت برای تربیت الهی خویش نداشته باشد.

ارزش‌ها و فضیلت‌های بشری که دو جنبه دارد یکی جنبه ثابت و جنبه متغیر دارد جنبه ثابت ذاتی است و جنبه متغیر قالب و لباسی است. که ارزش درآن متجلی می‌شود مثلاً در ارزشمند بودن علم آموزی یکی اصل فضیلت آن است و دیگری رشته‌هایی است که در هر عصر و زمان پدید می‌آید و رنگ و لباس عوض می‌کند.

انسان موجودی است که انس و الفت می‌گیرد و لازمه‌اش تأثیر پذیری از آن‌ها است اما دامنه تأثیر پذیری انسان در دیدگاه بشری محدود به خوردن و خوابیدن و جنبه حیوانی اوست برخلاف دیدگاه الهی که انسان را دارای دو بعد جسمانی و روحانی می‌داند.

تربیت که به معنی طلب فزونی است در جنبه روحانی کسب فضایل و طرد رذایل می‌باشد و دارای مسائل متعدد از قبیل انواع موانع عوامل اصول روش‌ها می‌باشد در روش الگوی تربیت محور اصلی الگو می‌باشد که در فارسی به معنای مدل، سرمشق آمده وهم شامل نمونه بشری وهم غیر بشری می‌شود.

از آنجا که جامعه ما یک جامعه دینی است و اقتضائات مناسب با هویت دینی و اسلامی خودش را می‌طلبد و از سویی شاهد هجوم آموزه های غیرواقعی از جانب بیگانگان و تلاش در جهت تخریب هویت اصیل ملی اسلامی جامعه خود هستیم.

متولیان امر تعلیم و تربیت مبلغان دینی نویسندگان و هنرمندان متعهد با توجه به چنین فضایی باید به رسالت خویش در زمینه تربیت افراد جامعه به ویژه نسل جوان توجه کنند.

شایان ذکر است پایان نامه«نقش الگوهای قرآن در تربیت انسان » به قلم حجت الاسلام غلامحسین اکبری ، راهنمایی حجت الاسلام عبدالله موحدی ، مشاوره حجت الاسلام قائمی برای اخذ مدرک سطح سه حوزه و درسال 1390دفاع شده است.

علاقه‌مندان به مطالعه این پایان‌نامه می‌توانند به کتابخانه آیت‌الله حائری «مدرسه عالی فیضیه» مراجعه کنند./905/پ202/ن