سبک زندگی اسلامی بر اساس واقعیتهای جامعه تبیین شود
حجتالاسلام والمسلمین محسن غرویان عضو هیأت علمی جامعة المصطفی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری رسا با اشاره به تأثیر سبک زندگی غربی بر جامعه کنونی خاطرنشان کرد: بعضیها معتقد هستند که با فرهنگ غرب به هیچ وجه نمیتوان تعامل داشت؛ برخی نیز میگویند که سبک زندگی باید همان سبک زندگی غربی شود.
وی افزود: اما در تعامل با سبک زندگی غربی باید به راه میانه و معتدلی را پذیرفت.
استاد حوزه علمیه قم گفت: در میان جوامع، مشترکات انسانی مختلفی وجود دارد که این مشترکات تقسیم به غربی و اسلامی نمیشود.
وی بیان داشت: البته باید در نظر داشت که برخی از مؤلفههای ارزشی و اخلاقی اسلام محدودیتهایی در سبک زندگی غربی ایجاد میکند.
حجتالاسلام والمسلمین غرویان با بیان اینکه در زندگی باید از مولفههای سبک زندگی غربی که ما را از تعالی و رشد دور میکند، اجتناب کرد چه اینکه در مشترکات به نحو اجتنابناپذیر باید از ابزار غربی استفاده کنیم.
کنار گذاشتن کلی غرب امکان ندارد
وی خاطرنشان کرد: بازگشت به صدر اسلام و کنار گذاشتن کلی غرب امکان ندارد، این سخن مبنایی ندارد و در این مورد دیدگاه من با دیدگاه فرهنگستان علوم اسلامی قم متفاوت است.
عضو هیأت علمی جامعة المصطفی خاطرنشان کرد: این سخن که ما معارف نظری داریم حرف درستی است، اما در مصداقیابی دچار مشکل میشویم.
وی بیان داشت: به عنوان مثال هواپیمای اسلامی و هواپیمای کفر تفاوتی نخواهد داشت؛ هر دو با یک موتور به پرواز درمیآیند، و با یک فرمول مکانیکی کار میکنند و این موضوع اسلامی و غیر اسلامی ندارد.
حجتالاسلام والمسلمین غرویان بیان داشت: برخی نیز ادعا میکنند که تکنولوژی غرب و هر آنچه که دارد بر اساس کفر است و فناوریها ما باید بر اساس نظام اسلامی شکل گیرد.
وی با اشاره به بیان مفاهیم پایهای سبک زندگی پرداخت و خاطرنشان کرد: برای ایجاد سبک زندگی دینی در ابتدا باید اهداف، تعریف از انسان و انسانمحوری را تعریف کرد.
اسلام با غرب اختلاف مبنایی دارد
استاد حوزه علمیه اظهار داشت: اسلام یک انسانمحوری اسلامی یا به تعبیر دیگر اومانیزم اسلامی را میپذیرد، باید تعریف اسلام را از لذت ارائه داد، زیرا اسلام با نوعی از لذت بردن انسان مخالفت نکرده است.
وی با بیان اینکه اختلافاتی با غرب در اهداف و کلید واژهها داریم، افزود: ما نیز لذتگرا هستیم، اما ما لذت را لذت معنوی معنا میکنیم و غرب لذت را لذت حیوانی و شهوانی معنا میکند.
حجتالاسلام والمسلمین غرویان اظهار داشت: غرب برای دستیابی به لذت حیوانی و شهوانی زندگی میکنند و بر این اساس یک سبک زندگی را بنا نهادهاند.
وی اظهار داشت: ما نیز لذتگرای معنوی هستیم و یک سبک زندگی بر این اساس طراحی کردهایم؛ ناسازگاری ما با غرب از موضوعات مبنایی مانند تعریف انسان و هدف حیات شروع میشود.
مبانی سبک زندگی دینی تعریف شوند
عضو هیأت علمی جامعة المصطفی خاطرنشان کرد: افرادی مانند علامه طباطبایی(ره) و علامه جعفری به تعریف این بنیانهای سبک زندگی دینی مانند هدف حیات و انسانمحوری پرداختهاند اما این گونه موضوعات با توجه به شرایط زمان نیاز به بازتعریف شدن دارد.
وی با اشاره به اینکه تلاش علمای گذشته برای شناسایی بنیانهای سبک زندگی دینی را نباید نادیده گرفت، خاطرنشان کرد: این بنیانها را باید ناظر به وضع موجود بازپدیدآوری کرد و آن گاه برای رسیدن به آن اهداف سبک زندگی دینی خود را انتخاب کنیم.
حجتالاسلام والمسلمین غرویان گفت: باید در نقشهریزی سبک زندگی دینی واقعیتهای جامعه را نیز در نظر گرفت؛ به طور قطع قصد رهبر معظم انقلاب ایجاد سبک زندگی در خلاء و به صورت ذهنی نیست.
وی با بیان اینکه باید تکلیف خود را نسبت به مظاهر فرهنگ غرب بدانیم، ادامه داد: باید دانست که آیا میتوان از موبایل، هواپیما و دیگر پدیدههای غربی استفاده کرد یا نه؟ زندگی وسبک ما را همین ابزار و وسیلهها دارد شکل میدهد و باید راجع به اینها بحث کنیم.
اسلامی کردن علوم انسانی وظیفه حوزه علمیه است
استاد حوزه علمیه با بیان اینکه زیربنای استفاده از علوم تجربی علوم انسانی است، اظهار داشت: تعریفهای ما در علوم انسانی با غرب متفاوت است، انسانمحوری در غرب و در اسلام دو گونه تعریف دارد و چون تعریفها متفاوت است سبک زندگی نیز متفاوت شده است.
وی ابراز داشت: تعریفهای متفاوت از انسان در موضوع حجاب و آزادی خود را نشان میدهد؛ بنابراین علوم انسانی اگر اسلامی شدند سبک زندگی تغییر مییابد و اسلامی میشود، اما در کشور ما هنوز علوم اسلامی نیست.
حجتالاسلام والمسلمین غرویان بیان داشت: اسلامیکردن علوم انسانی وظیفه حوزه علمیه به ویژه فضلا و اساتید است، حوزه باید در این مباحث سرمایهگذاری کند و البته این طور نیست که بگوییم کاری صورت نگرفته است.
وی خاطرنشان کرد: همچنین برخی از بحثها را باید زمانه حل میکند؛ یعنی باید زمان بگذرد و اندیشمندان مجبور میشوند برخی از این واقعیات را بپذیرند و برای آن راه کاری بیابند و یکی از ضعفهای طرح این موضوعات بیان شدن آن در در خلاء و در فضای ذهنی است.
حوزه علمیه برای تربیت متفکر سرمایهگذاری کند
عضو هیأت علمی جامعة المصطفی خاطرنشان کرد: وظیفه اندیشمندان هیچگاه تمام نمیشود و به نقطه نهایی نمیرسد چون علوم پیوسته در حال تحول هستند.
وی بیان داشت: در عرصه علوم اسلامی متفکر کم داریم؛ عالمان بسیاری تربیت کردهایم اما متفکر و فیلسوف به معنای حقیقی کلمه وجود ندارد؛ اما متفکر اسلامی مانند شهید مطهری و علامه طباطبایی بسیار کم پرورش دادهایم.
حجتالاسلام والمسلمین غرویان خاطرنشان کرد: باید در حوزه شرایط تربیت متفکر فراهم شود، و حوزه در این امر سرمایهگذاری کند، مانند جلساتی اندیشههای راهبردی که در حضور رهبر معظم انقلاب برگزار میشود.
وی ادامه داد: همچنین وظیفه متفکران این است که به تولید فکر و نظریه بپردازند و ایدههای خود را مطرح کنند، یعنی در موضوع سبک زندگی اسلامی نیاز به تفکر و متفکر اسلامی داریم./914/پ201/ن