دومین نشست از دوره عاشورا شناسی برگزار شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام مصطفی اسکندری، عضو هیأت علمی پژوهشگاه اندیشه سیاسی اسلام، در دومین نشست از دوره کوتاه‌مدت عاشورا شناسی که ظهر امروز در شبستان نجمه خاتون حرم مطهر حضرت معصومه(س) برگزار شد، نظریات مختلف را درباره علل قیام حضرت اباعبدالله(ع) به سه دسته نظریات اشتباه، خلاف واقع و صحیح تقسیم‌بندی کرد.

وی در ادامه افزود: نظریه نخست مبنی بر حرکت قومی و قبیله‌ای بوده و سبب قیام اباعبدالله(ع) را دعوایی می‌داند که بین دو خاندان قریشی، یعنی بنی هاشم و بنی امیه وجود داشته است و این دو خاندان پیش از اسلام نیز با هم مشکل داشته‌اند.

حجت‌الاسلام اسکندری در بیان اشکالی که به نظریه نخست وارد است، تصریح کرد: با وجود این‌که هیچ‌ شاهد تاریخی بر صحت این نظریه وجود ندارد، اما باید گفت که برخی از یاران امام حسین(ع) در کربلا از بنی هاشم نبوده و حتی یکی از یاران ایشان از بنی امیه بوده است.

این استاد حوزه و دانشگاه، دومین دسته از نظریه‌ها را خلاف واقع دانست و تأکید کرد: این نظریات، هرچند که مستند تاریخی دارند اما قیام اباعبدالله(ع) را نمی‌توان به آن‌ها نسبت داد.

وی ادامه داد: گروه دوم معتقدند که ایرانیان و عرب‌ها، پیش از اسلام باهم مشکل داشته و ازدواج امام حسین(ع) با دختر یزدگرد سوم سبب صلح و حمایت ایرانیان از امام حسین(ع) و ایجاد اختلاف عرب‌ها و بنی امیه با امام(ع) شده و جنگ بین حضرت اباعبدالله(ع) و بنی امیه به همین سبب است.

حجت‌الاسلام اسکندری در پاسخ به نظریه این گروه، اظهار داشت: هیچ کدام از یاران امام حسین(ع) در واقعه عاشورا ایرانی نبوده و هیچ مدرک و سند تاریخی بر صحت این نظریه وجود ندارد.

وی خاطرنشان کرد: افردای دیگر از این گروه که نظرهایشان خلاف واقع است، قیام اباعبدالله(ع) را نتیجه تحریک و نامه دادن کوفیان می‌دانند، در صورتی که قیام آن حضرت از ماه رجب شروع شد و ایشان از مدینه به مکه آمدند و نامه‌های کوفیان پس از شروع قیام امام حسین(ع) و در ماه ذی‌الحجه به ایشان رسید.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه اندیشه سیاسی اسلام با اشاره به نظریات دسته سوم، ابراز داشت: این گروه با این‌که نظراتشان مستند تاریخی دارد و خلاف واقع نیست اما ناقص بوده و جامع علت قیام حضرت امام حسین(ع) نیست و باید چیزی فراتر و کامل‌تر از آن‌ها را علت قیام دانست.

وی در بیان ادله گروه سوم، گفت: بعضی معتقدند که قیام امام حسین(ع) برای گریز از ذلت بوده چرا که ایشان انسانی عزت طلب بوده‌اند، گروهی قیام اباعبدالله(ع) را به سبب عشق ایشان به خداوند می‌دانند و بعضی هم سبب قیام را امر به معروف و نهی از منکر می‌پندارند.

حجت‌الاسلام اسکندری تصریح کرد: دیدگاه‌های گروه سوم صحیح است چرا که امام حسین در خطبه‌ای اشاره به قرار گرفته شدنشان در بین دوراهی کشته شدن و زیر بار ذلت رفتن می‌کنند و می‌فرمایند«هرگز رسول خدا نمی‌پسندد زیر بار ذلت بروم»، همچنین تا حدی فانی در خدا بوده‌اند که لحظات آخر، پس از آن همه مصیبت اقرار به رضایتشان به رضایت خدا کرده و صبر را پیشه می‌کنند.

وی در پایان گفت: دلیل قیام امام حسین(ع) جامع تمام علل مذکور و حتی چیزی فراتر از آن‌ها است، چرا که امام(ع) انسانی کامل است و باید تمام خوبی‌های یک انسان حتی مسائلی که ظاهر متضادی دارند مانند روحیه جنگجویی و روحیه عاطفی را دارا باشد./997/پ202/ی