تحلیل سخنان حجت الاسلام پناهیان درباره ظهور

به گزارش خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام رحیم کارگر، عضوهیات علمی و مدیر گروه آینده پژوهی پژوهشکده مهدویت و آینده پژوهی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در یادداشتی با بیان اینکه هجمه آقای جعفریان به آقای پناهیان به هیچ عنوان علمی و از روی تخصص و کار کارشناسی نیست گفت: آقای جعفریان هیچ بحث و اشکال علمی را مطرح نکرده و هیچ کجای نوشته اش نگفته که فلان موضوع به این دلیل و با این مستند نادرست است یا اشکال دارد. متن این یادداشت بدین شرح است:

یکی از مباحث مهم «اندیشه الهی مهدویت» بحث ظهور و نشانه‌ها و شرایط آن است. در این راستا بجاست که ما برای یک بار هم که شده تکلیف خود را با این مساله مهم روشن کنیم و جایگاه و نقش آن را در نظام معرفتی و اعتقادی خویش بشناسیم تا هم جلوی اشتباهات و سوء استفاده ها گرفته شود و هم اینکه از علت و چرایی بیان آنها مطلع شویم ودر صورت نیاز آنها را کاربردی کنیم.

در این راستا موضوع جدیدی رخ داده که محل مناقشه و گفتگو واقع شده و آن سخنان آقای پناهیان درباره قواعد ظهور است. در این راستا روشن است که آقای پناهیان گاهی مباحث مختلفی را درباره مهدویت و ظهور مطرح می کنند که متناسب با نیازهای جامعه و تحولات جهانی و منطقه ای مطرح می شود. البته ممکن است در بعضی از تحلیلها و برداشتها اشتباهاتی داشته باشند و نکاتی را مطرح کنند که از نظر علمی نباید طرح می‌شد؛ اما در کل ایشان یک سری از موضوعات و مباحثی را مطرح می کنند که با نصوص اصلی معتبر دینی مخالف نیست، هرچند با ادبیات و زبان جدید. اما اخیرا بحثی را مطرح کردند باعث هجمه های شدید به ایشان شد! حال باید ببینیم که مساله چیست و چه مطالبی مطرح شد که واکنشهای این چنینی را ایجاد کرد.

اشکال آقای جعفریان از روی تخصص و کار کارشناسی نیست

ابتدا باید بدانیم که هجمه آقای جعفریان به ایشان به هیچ عنوان علمی و از روی تخصص و کار کارشناسی نیست؛ چون خود وی هیچ سر رشته‌ای از مباحث مهدویت ندارد و تنها به عنوان یک مورخ گاهی از سندهای در دسترسش در کتابخانه مجلس چیزهایی پیدا می کند که فلان کس مدعی مهدویت بوده یا ادعای تطبیق داشته و...! ثانیا آقای جعفریان هیچ بحث و اشکال علمی را مطرح نکرده و هیچ کجای نوشته اش نگفته که فلان موضوع به این دلیل و با این مستند نادرست است یا اشکال دارد! ایشان تنها یک سری تهمتها و اهانتها را حواله آقای پناهیان و مداحان و خطبا و دولت (!) کرده است! این نشان می دهد که اهانتهای وی، فقط رنگ و بوی سیاسی دارد و بس! این هم شاهد مثال از گفته های آقای جعفریان:
1. افکار پناهیان زمینه ساز فرقه‌هایی همچون بابیت است!
2. پناهیان دانش درست دینی ندارد!
3. چرا امثال پناهیان زندانی و متهم نمی شوند؟!
4. صدا و سیما دربست در اختیار پناهیان است!
5. پناهیان در همه علوم و فنون اظهار نظر می کند.
6. افکار پناهیان هیچ سنخیتی با افکار اصیل شیعی ندارد!
7. مراجع دینی تفکرات پناهیان را تایید نمی کنند!
8. پناهیان کشور را با لاطئلات به ظاهر دینی پر کرده است!
9. حرف های پناهیان به درد کشور نمی خورد!
10. پناهیان دروغ می گوید!
11. مطالب پناهیان مشتی بافتنی است!
12. پناهیان برای ظهور وقت تعیین می کند!
13. تفکرات پناهیان به سید حسن ابطحی شباهت دارد!
14. نباید شک کرد که امثال پناهیان راهشان را کج می کنند و بدعتی در شیعه می گذارند!

واکنش شاگردان آقای جعفریان در مرکز تخصصی تبلیغ به نظراتش
جالب است بدانیم که همین آقای جعفریان چندین سال پیش به جهت بیان برخی از نظرات شخصی و حتی خلاف واقع خود در مرکز تخصصی تبلیغ مورد اعتراض شدید اهل فضل و شاگردان خود قرار گرفت. همچنین اگر واکنش های این چند روزه را بخوانیم خواهیم دید که حرفهای جعفریان – که خود از ساکتین فتنه بود – به مذاق چه کسانی شیرین آمده و فرصت را به دست چه کسانی داده که آقای پناهیان را بکوبند و... در حالی که ما می پرسیم: آقای جعفریان کدام مطلب آقای پناهیان نادرست است؟ دلایل و مدارک شما چیست؟ اصولا سواد و تخصص شما در این زمینه چیست؟ این همه پرده دری و اهانت برای چیست؟ آیا یک عالم فرهیخته و متخصص چنین حرف می زند ؛ آنهم علیه عالمی که در میان همه مردم بخصوص جوانان جایگاه برجسته ای دارد و در مواقع حساس و فتنه های ویرانگر ، نقش مهمی ایفا می کند؟ واقعا شما درد دین دارید یا درد دیگر...!

حرفهای آقای پناهیان چه بود؟

حال ببینیم آقای پناهیان چه گفته است. حرفهای آرام و تحلیلهای ایشان که قبلا هم بدان پرداخته بود ، این است:
1. بعضی‌ها وقتی اهل دانش می‌شوند یا اهل سیاست می‌شوند ترسوتر از مردم عوام می‌شوند، جا می‌خورند.
2.کسی که ایمان به نصرت الهی نداشته باشد عقلش زائل می‌شود.
3. کسی که ایمانش به غیب را از دست بدهد، اولین چیزی که خدا از او می‌گیرد عقل است، اینها نباید اسم عقلانیت را ببرند، اولین چیزی که از دست می‌دهد واقع‌بینی است.
4. بعضی‌ها در مملکت ما هستند در عرصۀ سیاست سر می‌جنبانند، شیوۀ محاسباتشان منهای نصرت الهی شیوه بیست و پنج سال پیش است....
5. ما وضعمان از ده سال پیش تا حالا تغییر کرده، وضعمان از پنج سال گذشته تا الان تغییر کرده، ما الان از دو سال پیش تا حالا خیلی آمدیم جلو، باز هم می‌گوید «واقع‌بینی».
6. اینهایی که دم از واقع‌بینی می‌زنند، کاش واقع‌بین بودند، کاش بهره‌ای از واقع‌بینی داشتند، منتها خداوند متعال به اینها این‌جوری می‌فرماید که اینها دچار بیماری هستند.
7. ظهور چند سال دیگر خواهد بود؟ این روندِ سرعتِ فراگیر شدنِ حقیقتِ اسلام ناب، حقیقتِ انقلاب اسلامی که دارد با این قدرت اثر می‌گذارد که نمونه‌اش را شما در جنگ اخیر غزه دیدید،....
8. من از شما می‌خواهم یک سؤال بکنم، عاشوراییان! اگر همین‌جوری روند جلو برود که مانعی هم برایش نیست، امکانات هم بیشتر شده برای اینکه رشد حرکت اسلام ناب تصاعدی باشد، چند سال دیگر ظهور خواهد بود؟
9. محاسبۀ عقلانی بکن، اینکه پیشگویی و غیبگویی نیست، قواعد ظهور را نگاه کن، چند سال دیگر کار تمام خواهد شد؟
10. یک محاسبه بکن، یک آمار بکش، نمودار پای تخته بکش، امکانات، رشد ما، قدرت دشمن، شکستش در مقابل ما، نمودار که کاری ندارد، می‌توانی سر انگشتی حساب کنی. سرانگشتی؛ نه اینکه می‌توانی وقت دقیق را اعلام کنی یا روز و تاریخ و سال را می‌توانی حساب کنی.
11. الان شما نگاه کنید خدا شاهده که ظهور قابل پیش‌بینی است؛ بروید روایات قواعد ظهور را بخوانید، من به حوادث ظهور کاری ندارم، قواعد ظهور! یعنی می‌فرماید وقتی ظهور رخ می‌دهد که غربال بشوند همه، وقتی ظهور رخ می‌دهد که خلاء تئوریک در عالم پدید می‌آید، وقتی ظهور رخ می‌دهد که ظلم فراوان شده باشد، وقتی ظهور رخ می‌دهد که قومی مقدمه‌ساز باشند، کدامش محقق نشده؟ محاسبه کنیم.
12. دیگر از دعا گذشته، البته دعا هم هنوز مؤثر است. در کمال الدین شیخ صدوق سخنی از اباعبدالله الحسین(ع) در مورد ظهور آمده که می‌فرماید «یُصْلِحُ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى أَمْرَهُ فِی لَیْلَةٍ وَاحِدَة» (کمال الدین شیخ صدوق/1/317) خدا مقدمات ظهور را یک شبه فراهم می‌کند.
13. پس کِی می‌خواهد باشد؟ بله من دارم حسّ ظهور را تقویت می‌کنم، حسّ نزدیک بودنِ ظهور را، بر اساس محاسبۀ عقلانی.
14. آخرین وظایف منتظران باید در مدرسه‌ها تعلیم داده شود و به منتظران گوشزد شود نصرت خدا چرا باید قطع بشود؟ ما که داریم تکلیفمان را انجام می‌دهیم، حرکت کلان جامعه خوب بودنش محرز است دیگر.
15. اشکالات هست، اشکالات را باید برطرف بکنیم، ما الان کجا ایستادیم در تاریخ؟ ما وضع مدرسه‌هایمان باید عوض بشود، وقتی از دین صحبت می‌شود، دینِ در آستانۀ ظهور باید تعلیم داده بشود، آخرین وظایف منتظران باید به منتظران گوشزد بشود، نه به طور کلّی از وظایف منتظران سخن بگوییم.
16. منتظر دیگر الان باید از نظر روحی آماده بشود امام مقتدر را پای رکابش کار بکند.
17. می‌ترسم بعضی از شیعیان هنوز ذهنیت امام مظلوم در ذهن‌شان باشد آماده نیستند برای امام مقتدر، چون ائمۀ هدی همه مظلوم بودند و این تا بوده وقتی امامی را شناخته، از مظلومیتش گریه کرده و حق هم هست برای مظلومیت ائمۀ هدی آدم گریه بکند.
18.آنوقت یک‌دفعه‌ای این‌جور نشود که حضرت تشریف‌فرما بشوند، تو آمادگی نداری با امام مقتدر برخورد کنی برگردی بگویی این آقا چرا اینقدر می‌زند؟!

تحلیل و بررسی سخنان پناهیان در مورد ظهور

نقد و بررسی:
کل حرف ایشان این است که: «ما نمی توانیم درباره حوادث و اتفاقات ظهور حرف بزنیم ؛ اما می توانیم درباره قواعد ظهور صحبت کنیم و شواهد آن را از ادله مختلف دریابیم.» کجای این حرف اشکال دارد؟ آیا منظور ایشان از قواعد ظهور را نمی فهمید؟ ایشان می گوید: «قواعد ظهور ؛ یعنی وقتی ظهور رخ می‌دهد که غربال بشوند همه، خلاء تئوریک در عالم پدید می‌آید، ظلم فراوان شده باشد، قومی مقدمه‌ساز باشند، کدامش محقق نشده ».
گویا تمام اشکال شما به همین بحث است ؛ خوب کجای این حرف اشکال دارد؟ آیا جهان آکنده از ظلم و ستم نیست؟ آیا خلا ء تئوریک در دنیا وجود ندارد؟ آیا در فتنه ها غربال افراد صورت نگرفته؟ قوم مقدمه ساز نیامده؟ حال آیا اینها نمی تواند دال بر ظهور باشد؟ اگر چنین است ، خدا نمی‌تواند یک شبه کار امام زمان را اصلاح کند؟ آیا ما نباید آماده باشیم؟
حال اگر ظهور رخ ندهد ، مشکلی بر این تحلیل وارد می شود؟ دشمنان ما همه به طور جد آماده مبارزه با ظهور می شوند؛ آن وقت شما همه را متهم به دروغ گویی و بی سوادی می کنید؟! آقای دکتر بستانی چند هفته پیش برای بنده نقل می کردند که در جریان یک همایش در کشور سیرالئون خدمت علامه فضل الله و شهید راغب حرب بودم. این شهید بزرگوار نقل می کرد که من مدتی اسیر صهیونیستها بودم. یک روز به من گفتند رئیس موساد می خواهد شما را ببیند ، من پیش خود فکر می کردم که درباره چه چیز می خواهد از من سوال کند؟ از نیروها و افراد؟ اطلاعات مناطق و محورها؟ تا اینکه در روز موعود من او را دیدم و تنها سوالی که می‌کرد درباره امام مهدی و ظهور بود، یعنی چنان خود را برای این روز موعود آماده کرده اند که حدی ندارد.

آن وقت ما حتی حق نداشته باشیم که درباره اش ولو با احتمال حرف بزنیم؟! بلی شاید از اشتباهات آقای پناهیان این بود که گفته ما می توانیم پیش بینی کنیم! که این حرف زمینه هجمه شما را فراهم کرده است. بلی ما نمی توانیم غیب گویی و پیش گویی کنیم (چون این کار پیامبران و امامان است)؛ اما می توانیم احتمالات مختلف را مطرح کنیم و در این راستا پیش بینی هایی داشته باشیم و آمادگی هایی را کسب کنیم. چنانکه آقای پناهیان همین را نتیجه گیری کرده است: «منتظر دیگر الان باید از نظر روحی آماده بشود امام مقتدر را پای رکابش کار بکند.» آیا نظر شما غیر از این است که اگر چنین باشد از دایره انتظار و اعتقاد درست خارج می شوید. نگذارید کینه های شخصی و سیاسی شما را به ورطه هتاکی و بی ادبی بکشاند و اهل انصاف بگویند سودای یاری رئیس خود را دارید و سخنان مقدماتی آقای پناهیان را به خود گرفته اید! آنجا که ایشان گفته است: «بعضی‌ها در مملکت ما هستند در عرصۀ سیاست سر می‌جنبانند، شیوۀ محاسبات‌شان منهای نصرت الهی شیوۀ بیست و پنج سال پیش است...».
البته عرصه مهدویت و نشانه های ظهور عرصه سترگی است که نباید غیر از افراد فهیم و اهل فن و خبره و زیرک وارد بشوند و البته هر تحلیلی هم – ولو نادرست – نباید ما را از مسیر انتظار درست و سازنده دور سازد. اما اینکه ما جوانب مختلف را در نظر نگیریم و خود را برای سناریوهای مختلف آینده آماده نسازیم یا تحولات و اتفاقات روز را رصد نکنیم و رابطه آنها را با ظهور موعود الهی بررسی نکنیم ؛ این از ضعف و کم اطلاعی و قصور ماست.
حجت الاسلام رحیم کارگر، مدیر گروه آینده پژوهی و پژوهشگر مباحث مهدوی
گفتنی است؛ خبرگزاری رسا آماده انعکاس دیدگاه‌های موافق و مخالف با شرط رعایت آداب آزاداندیشی و دوری از اهانت در این زمینه است./916/د102/ع