نقش تخریبی گناه در زندگی افراد

حجت‌الاسلام رضا محمدی، کارشناس مذهبی، در همایش اردوی فرهنگی و معنوی سپاه فجر استان فارس که در مجتمع یاوران مهدی قم برگزار شد، در سخنانی به نقش تخریبی گناه در زندگی انسان اشاره کرد و گفت: خداوند انسان را خلق کرده برای خدا گونه شدن، خلیفة‌الله شدن و رسیدن به قرب او، ابزار و امکانات لازم را نیز اعطا کرده است، بذرهای خدا گونه شدن را در ذات انسان کاشته است و اگر این بذرها که در فطرت انسان است شکوفا شود، انسان به مرحله‌ای می‌رسد که جز خدا کسی خبر ندارد.

وی افزود: انسان با حرکت در مسیر قرب الی الله و انجام اعمالی که خدا فرموده تا جایی جلو می‌رود که نماینده و قائم مقام خدا در زمین می‌شود و اگر در این مسیر که خدا ترسیم کرده حرکت کند به مقامی می‌رسد که هیچ فرشته و موجودی نمی‌رسد و هدف اصلی آفرینش رسیدن فرد به قرب خداوند است، فرشتگان الهی کمک کار افراد در این مسیر هستند و خدا تمام امکاناتی که فرد را به مقصد می‌رساند فراهم کرده است.

گناه همانند کرم بذر فطرت ما را می‌خورد

این استاد گفت: نافرمانی و گناه مانع رسیدن فرد به مقصد می‌شود، گناه به خودی خود اثر نمی‌کند و لطمه نمی‌زند بلکه ما را از راه باز می‌دارد مانند کرمی است که بذر فطرت ما را می‌خورد، خدا بذر را خلق و تمام امکاناتی که این بذر تبدیل به درخت تنومند شود را اعطا کرده ولی در این مسیر گناه همانند کرم بذر فطرت ما را می‌خورد.

وی ادامه داد: اگر این مانع نبود و ما تسلیم شیطان نبودیم و به تعبیر پیامبر(ص) شیطان‌ها در کنار قلب ما طواف نمی‌کردند ما می‌توانستیم در هوا و روی آب قدم بزنیم، با یک اراده زمین و آسمان را به یکدیگر بدوزیم، ولی افسوس که این راه روشن و درست با گناه لغزنده می‌شود و فرد گرفتار پرتگاه می‌شود.

گناه سم و آفت است

حجت‌الاسلام محمدی تصریح کرد: در یک جمله می‌توان گفت گناه زندگی مادی، معنوی، اجتماعی، فردی، دنیوی و اخروی انسان را خراب می‌کند و اگر فردی اصلاً به خدا، قیامت و آخرت ایمان نداشته باشد بخواهد در زندگی دنیوی خود موفق باشد باید گناه را ترک کند.

وی اضافه کرد: گناه مانند سم و آفتی است که اگر وارد شد هستی فرد را به آتش می‌کشد و زندگی فرد را فاسد می‌کند و می‌توان گفت نقش گناه این است که انسان را از رسیدن به مقصدی که خدا تعیین کرده باز می‌دارد.

این استاد گفت: امام سجاد می‌فرماید «وای بر کسی که یک‌های او بر ده تاهای او غلبه کند»، خداوند برای این که فرد به مقصد برسد برای خوبی‌ها و حسنات حداقل ضریب ده قرار داده است ولی گناهان و سیئات این گونه نیست فردی که گناه کرد ضرب نمی‌شود.

وی افزود: خداوند می‌خواهد بندگان به مقصد برسند اسباب را فراهم کرده و فردی که نخواهد از مسیری که خداوند قرار داده است عبور کند خود او مقصر است، خداوند قرآن، پیامبر(ص) فرستاده و فرشتگان زیادی را مأمور کرده تا کمک کنند ما به مقصد برسیم، عده‌ای از فرشتگان مأمور هستند ما را حفاظت کنند، عده‌ای مأمور هستند تا زمینه‌ها خوشبختی و عاقبت به خیر شدن ما را فراهم کنند.

خداوند دنبال بهانه است تا ما را به بهشت ببرد

حجت‌الاسلام محمدی بیان داشت: اگر فردی 10 عدد کار نیک و ثواب انجام داده باشد و 99 گناه، باز هم اعمال نیک او بیشتر است چون حسنات فرد ضرب در 10 می‌شود و این به این معنا است که خداوند دنبال بهانه می‌گیرد تا ما به مقصد برسیم، اگر گناه در زندگی فرد نباشد قطعاً فرد به مقصد می‌رسد، و هم در زندگی دنیوی و هم زندگی اخروی موفق است.

وی یادآور شد: گروهی از ما سؤال می‌کنند که چگونه عبادت کنیم و چله بگیریم تا به قرب خدا برسیم؟ باید گفت که لازم نیست فرد کار خاصی را انجام بدهد بلکه واجبات را انجام بدهد و محرمات را ترک کند کافی است، ما ضمانت می‌کنیم که شما بهترین زندگی دنیوی را داشته باشید و در آخرت نیز به بهشت برسید.

رسیدن به بهشت با دو رکعت نماز

این کارشناس ابراز داشت: امام سجاد(ع) می‌فرماید «اگر انسان گناه نداشت عمل نیک او نیز زیاد است»، عمل همراه تقوا کم نیست و عملی که همراه گناه نباشد خدا قبول می‌کند و عملی را که خدا قبول می‌کند نتیجه آن بهشت است ولو به دو رکعت نماز مورد قبول باشد، اگر فردی با دو رکعت نماز قبول شده خداوند، وارد محشر شود به بهشت می‌رسد و اگر می‌خواهد عملش مورد قبول خدا واقع بشود باید تقوا داشته باشد و تقوا به این معنا است که فرد خود را از گناه حفظ کند.

وی افزود: اگر انسان بنا است به مقصد برسد که باید برسد و خداوند انسان را به این دلیل خلق کرده، باید از گناه دوری کند و گناه را از صحنه زندگی‌اش پاک کند و راهکارهای عملی و راهبردهای را به کار ببرد.

انواع گناه

حجت‌الاسلام محمدی خاطرنشان کرد: گناه انواعی دارد، برخی از این گناهان فرد را به جهنم می‌رساند که در اصطلاح به آن گناه کبیره گفته می‌شود، شهید دستغیب در این زمینه کتاب خوبی نوشته است، گناه کبیره فرد را از رسیدن به مقصد باز می‌دارد، فرد را جهنمی می‌کند و ملاک تشخیص گناه کبیره این است که در قرآن و روایت به آن وعده قطعی آتش داده شده است.

وی ادامه داد: در تعداد گناه کبیره اختلاف است از سه تا شروع می‌شود و تا هفتاد عدد می‌رسد، دلیل این اختلاف این است که گناهان کبیره نسبی هستند و نمی‌توان گفت که این گناه کبیره است و دیگری صغیره، بلکه نسبت به افراد و شرایط فرق می‌کند، چه بسا گناهی نسبت به عالم کبیره باشد و همان گناه نسبت به غیر عالم صغیره باشد.

گناه عالم بخشیده نمی‌شود

کارشناس رادیو معارف اظهار داشت: خداوند ده‌ها گناه غیر عالم را می‌بخشد ولی یک گناه عالم را نمی‌بخشد، امام باقر(ع) در این باره می‌فرماید «خداوند هفتاد گناه جاهل را می‌بخشد ولی یک گناه عالم را نمی‌بخشد»، نسبت به این که مرتکب این گناه چه فردی است صغیره و کبیره فرق می‌کند، نسبت به شرایط فرق می‌کند، اگر یک پاسداری گناه انجام بدهد چه بسا برای او خداوند گناه کبیره به حساب بیاورد و به شدت عذاب کند و یا روحانی یک کار خلافی را انجام بدهد خداوند برای او گناه کبیره به شمار بیاورد و سخت عذاب کند.

مسؤولیت گناه فرد را زیاد می‌کند/ پاسدار گناه انجام بدهد به نظام لطمه زده است

وی اضافه کرد: این عنوان‌ها مسؤولیت‌ها مانند روحانی بودن و پاسدار بود گناهان فرد را زیاد می‌کند، چون گناه آن‌ها سبب می‌شود که مردم ایمان خود را از دست بدهند، مجوز می‌شود برای ارتکاب هزاران نفر به گناه، ولی اگر یک فرد عادی گناهی را مرتکب شود مردم می‌گویند چیزی نمی‌فهمد، مردم به دید یک الگو به او نگاه نمی‌کنند، پاسدار گناه کرد به خون شهدا لطمه می‌زند به نظام با تمام عظمتش و هزینه‌های که در راه نظام مصرف شده لطمه می‌زند ولی وقتی یک فرد لات و بی سر و پا که عنوان ندارد گناه انجام بدهد مردم می‌گویند نمی‌فهمد و این کار را انجام می‌دهد.

حجت‌الاسلام محمدی بیان داشت: در کبیره شدن و صغیره شدن گناه لباس، عنوان، جایگاه اجتماعی و شخصیت افراد بسیار مؤثر است، چه بسا خداوند گناهی را که فردی عادی انجام داده ببخشید ولی همین گناه اگر طلاب و پاسداران انجام بدهند گناه کبیره به شمار بیاید و وقتی گناه کبیره شد ما قطعاً جهنمی می‌شویم.

وی ادامه داد: هر چند ممکن است جهنم در برزخ تمام شود ولی به هر حال باید انسان بسوزد تا پاک شود و سوختن در برزخ بسیار شدید است و نسبت به دنیا قابل قیاس نیست، چون شدت هجومی برزخ هزاران بار نسبت به دنیا زیاد است و به همان میزان نیز عذابش سخت‌تر می‌شود، در روایتی از امام صادق(ع) آمده «هر گناهی که وعده آتش داده شده گناه کبیره به شمار می‌رود و هر گناهی که وعده آتش داده نشده گناه صغیره به شمار می‌آید».

گناه صغیره روحانی کبیره به حساب می‌آید

استاد حوزه گفت: صغیره و کبیره مشخص است که نسبی است، ممکن است گناهی نسبت به فردی صغیره و نسبت به دیگر کبیره باشد، چنانکه عوامل دیگری نیز سبب می‌شود که گناه صغیره نسبت به فردی کبیره باشد، اگر فردی که شخصیت اجتماعی، سیاسی مانند روحانی، پاسدار و مسؤول انجام بدهد گناه کوچک بزرگ به شمار بیاید.

شکایت کبوتر از ظاهر افراد

وی خاطرنشان کرد: نقل شده در زمان حضرت سلیمان دو کبوتر رفتند و مشغول خوردن گندم فردی در خرمن شدند،این شخص کمین کرد و سنگی را پرتاب کرد و خورد به بال کبوتر و بال کبوتر شکست، کبوتر نیز آمد نزد حضرت سلیمان(ع) و از فرد شکایت کرد، حضرت سلیمان(ع) فرد را خواست و گفت که این کبوتر از تو شکایت کرده است، مرد گفت من حاضرم نصف این گندم‌ها را بدهم تا رضایت کبوتر را جلب کنم ولی کبوتر قبول نکرد، هر چه مرد حاضر شد به کبوتر مال بدهد کبوتر رضایت نداد، حضرت سلیمان(ع) از کبوتر پرسید چه چیزی می‌خواهی تا به این مرد رضایت بدهی کبوتر گفت من می‌خواهم که این مرد چهره خود را تغییر دهد چون من گول ظاهر این فرد را خوردم، فکر کردم فرد درست و نیکو کاری است به این دلیل کم‌تر مراعات کردم، الآن نیز می‌خواهم تا این فرد چهره خود را تغییر تا کبوترهای مانند من گول ظاهر و ریش او را نخورند.

انجام گناه صغیره در ملأ عام سبب کبیره شدن آن می‌شود

استاد حوزه اضافه کرد: این که انسان در جایگاه خاصی است مردم گول می‌خورند به همین میزان نیز گناه او سنگین‌تر می‌شود، همچنین انجام گناه در آشکار و ملأ عالم نیز سبب کبیره شدن گناه صغیره می‌شود، ممکن است فردی یا جوانی مبتلا به گناهی است، برخی از صحنه‌های مبتذل را نگاه می‌کند ولی این گناهان را در آشکارا انجام نمی‌دهد، پس صغیره است ولی اگر گناه که در خفا صغیره باشد آشکار کردن آن قطعاً کبیره است.

حجت‌الاسلام محمدی بیان داشت: فرض کنیم گوش کردن موسیقی‌های مبتذل گناه صغیره باشد، ولی اگر فرد به قدری صدای آن را زیاد کند که دیگران نیز بشنود یقین بدانید که گناه کبیره انجام داده، چون او اعلام جنگ با خدا، پیامبر(ص)، اولیای خدا، شهدا می‌کنند، ظاهر این است که گناه صغیره انجام می‌دهد، گناه شخصی انجام می‌دهد ولی تظاهر کردن به گناه دایره آن را زیاد می‌کند و معنای آن این است که فرد می‌گوید خدایا من با تو می‌خواهم جنگ کنم.

وی افزود: همچنین فرض کنید فردی روزه‌خواری می‌کند اگر مخفیانه این گناه را انجام بدهد، باید کفاره بدهد و قضا کند، ولی اگر این گناه را آشکارا انجام بدهد باید نظام در حد اعدام با او برخورد کند، به فتوای برخی از فقها بار اول، دوم و سوم فرد شلاق می‌خورد ولی در مرحله چهارم فرد باید اعدام شود.

کوچک شمردن گناه صغیره سبب کبیره شدن آن می‌شود

کارشناس مذهبی گفت: تظاهر به گناه خطرناک است، ممکن است عذر داشته باشد، بیمار باشد یا مسافر ولی اگر در ملأ عام این کار را انجام بدهد باید حاکم شرع به او شلاق بزند، 25 ضربه شلاق حکمش است، تعزیر می‌شود که چرا در ملأ عام روزه‌خواری کردی که متأسفانه در جامعه ما نیز روزه خواری زیاد شده است.

وی اضافه کرد: عامل سوم که سبب کبیره شدن گناه صغیره می‌شود کوچک شمردن گناه است، پیامبر(ص) فرمود«نگاه به کوچکی گناه نکنید بلکه نگاه کنید در برابر چه فردی گناه می‌کنید»، پروی در برابر خدا گناه کوچک است؟ انسان می‌گوید خدا من به حرفت گوش نمی‌دهم و این کوچک شمردن گناه سبب می‌شود که گناه صغیره کبیره شود، حقیر شمردن گناه، گناه صغیره را تبدیل به گناه کبیره می‌کند انسان نباید مرتکب گناه شود ولی اگر مرتکب شد حداقل این عوامل را انجام ندهد تا گناه صغیره او تبدیل به کبیره شود، اگر مرتکب گناه شد احساس شرمندگی کند.

حجت‌الاسلام محمدی اظهار داشت: خدا خود وعده داده است که گناه صغیره را ببخشد بدون توبه، در سوره نساء آمده «اگر فرد مرتکب گناه کبیره نشود خداوند گناهان صغیره او را می‌بخشد»، آن چه مهم است این است که ما مبتلا به کبیره نشویم.

اسرا بر گناه صغیره سبب کبیره شدن گناه می‌شود

وی بیان داشت: اسرار بر گناه عامل دیگر تشدید گناه است، ممکن است فرد به سبب وسوسه نفس و شیطان که در جامعه ما زیاد است و سربازان او نیز زیاد شده است، امام صادق فرمود «پرقدرت‌ترین سپاه شیطان زنان و غضب است»، انسان تحت تأثیر وسوسه قرار بگیرد و گناه انجام بدهد ولی بنا بر تکرار نداشته باشد و بگوید خدایا گناه کردم ببخش و دیگر این گناه را انجام نمی‌دهم، پیامبر(ص) «فرمود با توبه گناهی باقی نمی‌ماند و با کوچک شمردن گناه هیچ گناه صغیره ای باقی نمی‌ماند».

کارشناس رسانه اضافه کرد: فرض کنیم تراشیدن ریش و گوش دادن به موسیقی گناه صغیره باشد وقتی تکرار شد گناه کبیره می‌شود.

عالمانه انجام دادن گناه صغیره سبب کبیره شدن آن می‌شود

وی گفت: عامل بعدی عالمانه انجام دادن گناه است انسان توجه دارد که در محضر خدا است ولی عالمانه انجام می‌دهد، یک وقت فرد قبح گناه را نمی‌داند یا خطر گناه را تشخیص نداده انجام می‌دهد، هر چند گناه است و آثار خود دارد ولی شاید بخشید شود ولی یک وقتی است که متوجه است در محضر خدا است و گناه انجام می‌دهد، بزرگ‌ترین خطر گناه این است که فرد را آخر عمر بی‌ایمان از دنیا می‌برد، وقتی یزید سر مقدس اباعبدالله الحسین(ع) اهانت کرد حضرت زینب به یزید فرمود «سگ بازی، قماربازی و شهوت‌رانی تو را به این جا رسانده که آْیات خداوند را تمسخر می‌کنی».

گناه فرد را به جایی می‌رساند که حاضر می‌شود امام معصوم(ع) را شهید کند

حجت‌الاسلام محمدی گفت: گناه سبب می‌شود دعا فرد مستجاب نشود، قلب فرد را فاسد می‌کند و در زندگی دنیای فرد اثر می‌گذارد، مانند شراب خوردن که سبب می‌شود فرزندان ناقص و معلول ذهنی و جسمی به دنیا بیایند، گناه فرد را به جایی می‌رساند که فرد امام زمان(ع) خود را شهید می‌کند.

وی اضافه کرد: چه کار کنیم در این دوره آخر زمان و دوری که نگه‌داشتن ایمان از نگه داشتن آتش کف دست سخت‌تر است مرتکب گناه نشویم؟ آگاهی و معرفت سبب دوری فرد از گناه می‌شود، هر قدر شناخت نسبت به گناه بیشتر باشد احتمال ارتکاب به گناه کم می‌شود و انسان نسبت به گناه معصوم می‌شود، ائمه(ع) به سبب معرفت به گناه معصوم بودند، ما نیز برخی از گناهان مانند خوردن سم را انجام نمی‌دهیم و نسبت به انجام آن معصوم هستیم.

ماهواره و تربیت فرزند

این کارشناس مذهبی خاطرنشان کرد: هر قدر معرفت بیشتر باشد گناه نیز کم می‌شود و باید برای داشتن معرفت و شناخت آثار گناه کتاب‌های مانند تحف‌العقول و کتاب گناهان کبیره شهید دستغیب را مطالعه کنید، نرم‌افزارهای قرآنی و روایی را استفاده کرد، فضایی فرهنگی و تربیتی خانواده را افزایش دهید، وقتی ماهواره وارد خانه شد نمی‌توان توقع داشت که فرزند صالح بشود و به راه راست برود هر چند برنامه‌‌های آن مذهبی باشد، فکر می‌کنید آمریکا می‌خواهد به تشیع خدمت کند، اشتباه می‌کنید، آمریکا حتی در میان برنامه های مذهبی که پخش می‌کند قطره‌ای زهر می‌چکاند و تمام برنامه‌ را مسموم می‌کند و امروز حجت بر ما تمام است.

وی در پایان گفت: توسل به اهل‌بیت(ع)، شرکت در مجالس این بزرگواران سبب می‌شود فرد از محیط گناه دور باشد، انس با قرآن داشته باشد، قرآن و اهل‌بیت(ع) فرد را بهشتی می‌کند، خواندن نماز شب، رفت و آمد به مسجد و محافل مذهبی، رفت‌ و آمد نکردن با دوستان ناباب و پرهیز داشتن از رفت و آمد از محیط‌های آلوده نیز در ترک گناه بسیار مؤثر است./993/ز503/ن