نقش مهم رسانه‌ها در فرهنگ سازی راستگویی / راستگویی مسؤولان سبب ترویج آن در جامعه می‌شود
حجت‌الاسلام مهدی سعیدی، استاد اخلاق حوزه علمیه قم، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، در پاسخ به پرسش‌های «آیا ما در معاشرت‌هاى روزانه، به یکدیگر به طور کامل راست می‌گوییم؟ و در بین ما دروغ چقدر رواج دارد؟»، گفت: دروغ ریشه بسیاری از مفاسد است.
وی ادامه داد: ممکن است این رذیله اخلاقی به صورت صفت یا فعل در وجود افراد باشد، صفت به این معنا است که در وجود فرد دروغ ملکه شود و فعل نیز به این صورت است که فرد گاهی گرفتار این رذیله اخلاقی شود، البته باید توجه داشت با یک یا چندبار دروغ گفتن فرد کاذب به شمار نمی‌آید و این رذیله اخلاقی در وجود او صفت نمی‌شود.
این استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: اگر خدای‌ناکرده رذیله اخلاقی دروغ در وجود فرد تبدیل به صفت شده و تجلی پیدا کند رهایی از دست آن برای فرد یک کار مشکل و سختی‌جدیدی می‌شود.
عقیده باطل انسان را گرفتار رذایل اخلاقی می‌کند
استاد اخلاق حوزه علمیه قم با اشاره به این‌که هر فعلی که در ظاهر از سوی فرد رخ می‌دهد به سبب اعتقاد باطنی او است، گفت: اگر عقیده فرد مشکل داشته باشد رفتار او نیز تحت تأثیر قرار گرفته و گرفتار گناه می‌شود.
وی افزود: اگر فرد در باطن صداقت نداشته باشد تمام افعالی که از او بروز می‌کند درست نخواهد بود؛ گاهی نیز عقیده و باطن فرد پاک است ولی به سبب پیروی از هوای نفس گرفتار برخی از رذائل اخلاقی مانند دروغ می‌شود.
حجت‌الاسلام سعیدی، دنیاطلبی را از دلایل گرفتار شدن افراد به دروغ‌گویی خواند و بیان داشت: وقتی در جامعه‌ای فرهنگ مردم دل بستن به دنیا و امور دنیوی باشد مسلما برخی افراد برای این‌که بتوانند به دنیا برسند راهی جز دروغ‌گویی را انتخاب نکرده و حقیقت‌ها را وارونه جلوه می‌دهند.
مردم نسبت به دروغ‌گو عکس‌العمل نشان دهند
وی خاطرنشان کرد: عدم آگاهی مردم از عواقب و آثار منفی دروغ نیز سبب رواج این رذیله اخلاقی در جامعه می‌شود، واقعا افراد نمی‌دانند وقتی دروغ میگویند چه آتشی را برای خود فراهم می‌کنند، بسیار زشت است که در یک جامعه اسلامی دروغ رواج داشته باشد در حالی که در برخی از کشورهای غربی با فرد دروغ‌گو برخورد تندی شده و مردم نسبت به او عکس‌العمل نشان می‌دهند.
این استاد حوزه و دانشگاه کنترل زبان را عامل مهمی در پیشگیری از رذیله اخلاقی دروغ در جامعه دانست و گفت: اگر زبان کنترل شود تمام اعمال فرد نیز اصلاح شده و انسان به سوی سعادت و نیک‌بختی حرکت می‌کند، اگر زبان در گفتار خود صداقت داشته باشد دیگر اعضا نیز به پیروی از آن اعمال خود را با صداقت انجام می‌دهند؛ تمام اعضا بدن از دست زبان ناله می‌کنند، آفات و آثار زبان تنها برای او نیست بلکه دامن تمام اعضا بدن را نیز می‌گیرد.
مسؤولان نسبت به راستگویی اهتمام داشته باشند
حجت‌الاسلام سعیدی با اشاره به این‌که مسؤولان کشور نسبت به راستگویی اهتمام ویژه‌ای داشته باشند، خاطرنشان کرد: اگر راستگویی میان مسؤولان به صورت یک فرهنگ در آید میان مردم نیز این صفت نیک رواج پیدا می‌کند.
وی تأکید کرد: البته باید رسانه‌ها نیز نسبت به فرهنگ سازی راستگویی در جامعه تلاش کنند و این‌گونه نباشد که موضوعاتی مانند راستگویی یا دروغ‌گویی را به صورت مقعطی پیگیری کنند بلکه باید این کار به صورت مداوم باشد تا راستگویی در جامعه فرهنگ شده و دروغ‌گویی از جامعه زائل شود.
شایان ذکر است، رهبر معظم انقلاب در دیدار جوانان خراسان شمالی به ارائه فهرستی از آسیب‌های سبک زندگی پرداختند و بیست پرسش مطرح کردند، دو پرسش از این پرسش‌ها مربوط به موضوع دروغ بود.
گفتنی است، پرسش‌های زیر بخشی از پرسش‌های مطرح شده از سوی رهبر معظم انقلاب است:
چرا فرهنگ کار جمعى در جامعه ما ضعیف است؟
علت کار گریزی چیست؟
چرا در روابط همسایگى‌مان رعایت‌های لازم را نمی‌کنیم؟
چرا در زمینه فرهنگ رانندگی، مردمان منضبطى به طور کامل نیستیم؟
حد زاد و ولد در جامعه ما چیست؟
الگوى تفریح سالم چیست؟
نوع معمارى در جامعه ما چگونه است؟ چقدر متناسب با نیازهاى ما است؟
در بین ما دروغ چقدر رواج دارد؟
چرا در برخى از بخش‌های کشورمان طلاق زیاد است؟
علت پرخاشگرى و بى‌صبرى در میان بعضى از انسان‌ها چیست؟
چقدر به قانون احترام می‌گذاریم؟ علت قانون گریزی در برخى از مردم چیست؟
انضباط اجتماعى در جامعه چقدر وجود دارد؟
وجدان کارى در جامعه چقدر وجود دارد؟
چرا برخى از حرف‌های خوب، ایده‌هاى خوب، در حد رؤیا و حرف باقى می‌ماند؟
چه کنیم که ریشه‌ى ربا در جامعه قطع شود؟
آپارتمان‌نشینى چقدر براى ما ضرورى است؟
تجمل‌گرایی چیست؟ بد است؟ خوب است؟ چقدرش بد است؟ چقدرش خوب است؟
چرا در بین بسیارى از مردم ما مصرف‌گرایی رواج دارد؟
چرا پشت سر یکدیگر حرف می‌زنیم؟
چرا در برخى از بخش‌های کشورمان روى آوردن جوان‌ها به مواد مخدر زیاد است؟
چرا صله‌ى رحم در بین ما ضعیف است؟
آپارتمان‌نشینى چقدر براى ما ضرورى است؟ چقدر درست است؟
طراحى لباسمان چقدر متناسب با نیازهاى ما و عقلانى و منطقى است؟
آرایش در بین مردان و زنان چقدر درست است؟
آیا ما در معاشرت‌های روزانه، به همدیگر به طور کامل راست میگونیم؟
بعضى‌ها با داشتن توان کار، از کار می‌گریزند؛ علت کار گریزی چیست؟
علت پرخاشگرى و بى‌صبرى و نا بردباری در میان بعضى از ماها چیست؟
حقوق افراد را چقدر در رسانه‌ها ، در اینترنت و... مراعات می‌کنیم؟
تولید کیفى در بخش‌های مختلف، چقدر مورد توجه و اهتمام است؟
چرا به ما میگویند که ساعات مفید کار در دستگاه‌هاى ادارى ما کم است؟
چرا در بعضى از شهرهاى بزرگ، خانه‌هاى مجردى وجود دارد؟ این بیمارى غربى چگونه در جامعه‌ى ما نفوذ کرده است؟
چه کنیم که طلاق و فروپاشى خانواده، آنچنان که در غرب رایج است، در بین ما رواج پیدا نکند؟
چه کنیم که زن در جامعه‌ى ما، هم کرامت و عزتش حفظ شود، هم وظائف اجتماعی‌اش را انجام دهد و هم حقوق اجتماعی و خانوادگی‌اش محفوظ بماند؟
چه کنیم حق همسر، حق فرزندان رعایت شود؟ /993/ت302/پ