کارآمدی دین در اداره جامعه بر اساس نگاهی نظام‌مند مطرح می‌شود

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام سیدعلی اکبر حسینی، استاد اخلاق حوزه علمیه، پنج‌شنبه صبح در همایش علمی کارآمدی دین در اداره جامعه که در سالن‌ همایش‌های دفتر تبلیغات اسلامی برگزار شد، گفت: تنوع آرا و اندیشه‌های بسیاری در مفهوم کارآمدی دین وجود دارد، در مفهوم انسانی اندیشه‌های بسیاری وجود دارد، که اندیشمدان بسیاری با موضوع کارآمدی دین مقابله می‌کنند، همچنین گاه تفکرات سنتی و نواندیشانه مقابله‌گرانه در این زمینه وجود دارد.

وی با بیان این‌که پنج نظر متفاوت درباره اندیشه دینی وجود دارد، افزود: در نگاه اول بیان می‌شود که هیچ امری نمی‌تواند انسان را ملزم به پذیرش قانون و نظامی بکند، این مسأله نوعی اندیشه لیبرالیستی محسوب می‌شود.

استاد اخلاق حوزه علمیه خاطرنشان کرد: دومین نظریه درباره دین و عرصه‌های دین وجود دارد به آقای مجتهد شبستری منسوب است، وی تفکیک اصول و فروع را در این زمینه مطرح کردند و بیان شده که عدالت و رحمت محور دین است و آن را باید اصل دین تلقی کرد.

وی ادامه داد: شکل مدیریت در حوزه‌ها و گستره‌های مختلف جامعه وابسته به شرایط مانند انتخاب و تناسب با زمان و مکان است، در این دو تلقی صحبت از کارآمدی دین نیست، زیرا دین می‌تواند بر اساس توافق و رأی و انتخاب به عنوان یک گزینه انتخاب شود.

حجت‌الاسلام حسینی گفت: در این نگاه طومار و گستره احکام و قوانین دینی بسته می‌شود، اساسا قوانین دینی زمان‌مند و گذرا می‌شوند، روح و حقیقت دین عدالت و رحمت خوانده می‌شود که لباس متناسب با زمان را دربرمی‌کند.

وی با اشاره به این‌که در سومین نظریه احکام به مثابه روش شناخته شده است که این مطلب از دکتر سروش و برخی طرفداران وی ارائه شده است، ابراز داشت: این نظریه بیان می‌کند که محتوای دین توحید و سخط و رضای الهی است، کشف این سخط و رضای الهی وابسته به شرایط عصر نزول نیست، شرایط زمانی و مکان به ما یاد می‌دهد که احکام را چگونه معنا کنیم.

استاد اخلاق حوزه علمیه بیان داشت: درباره کارآمدی دین برخی پیش فرض نادرستی دارند، در مقابل ما باید از موجودیت و کارآمدی دین سخن بگوییم و آن‌ها را از منظری ببینیم که فرصتی برای سخن گفتن از کارآمدی و ناکارآمدی دین باقی نماند.

وی با بیان این‌که ما اصل حضور دین در عرصه جامعه را پذیرفته‌ایم، ادامه داد:‌ اکنون باید به این مسأله اندیشید که آیا دین می‌تواند کارآمدی دین را به منصه ظهور برساند، که سه یا چهار نظریه درباره کارآمدی دین بیان شده است.

حجت‌الاسلام حسینی خاطرنشان کرد: شورای نگهبان مخالفت قانون با دین را بررسی می‌کند، ما به دنبال نظام و قانون برآمده از دین نیستیم، بلکه به این امر می‌اندیشیم که قانون و نظام تصویب شده با دین مخالفت نباشد، یکی از مشکلات ما بسنده کردن به این مدل است، این مدل نمی‌تواند نظام ما را برای همیشه مدیریت کند.

وی گفت: همچنین در عرصه دین شهید صدر بیان می‌کند که دین در حوزه‌هایی از بایدها و نبایدها سخن گفته و حوزه‌های وسیعی را به عنوان مباح مطرح کرده است.

استاد اخلاق حوزه علمیه ابراز کرد: باید بررسی شود که آیا دین توانایی آن را دارند که از آن‌ها نظام‌های سیاسی، اخلاقی، اجتماعی استخراج شود، امروز نظریه‌هایی که به آموزه‌های دینی و مکاتب به عنوان مجموعه‌‌ای پراکنده نگاه می‌کنند منسوخ و وانهاده است، امروز از نظریه‌های سیستمی سخن گفته می‌شود.

وی گفت: حکمت‌آمیزی، جهان‌شمولی به دین قابلیت برآوردن نظام‌های لازم برای مدیریت جامعه را می‌دهد، بر اساس آموزه‌های قرآن تنها نظامی که می‌تواند ما را به سعادت برساند اسلام است.

حجت‌الاسلام حسینی ادامه داد: ما معتقد هستیم، کسانی می‌توانند جامعه را مدیریت کنند که از عصمت برخودار باشند، و نوعی از عصمت در ولایت فقیه تجلی می‌یابد، نسخه و کارآمدی دین یک مدل در کنار مدل‌های دیگر نیست./914/پ202/ن