به مناسبت ولادت امام زمان علیه السلام؛
سرنوشت مردم در جریان ظهور به دست خودشان رقم می‌خورد
خبرگزاری رسا ـ معاون پژوهش موسسه امام مهدی(عج): در بحث شرایط ظهور، مهم حرکت اجتماعی جامعه است؛ به این معنی که مردم اعتقاد داشته باشند که حرکت و تصمیمشان، نیت و کارهایشان در جریان ظهور، دخالت مستقیم دارد و سرنوشتشان به دست خودشان رقم می‌خورد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، مسأله ظهور از آن دسته اموری است که ذهن هر انسانی، با هر دین و اندیشه را همواره به خود مشغول ساخته است. اما در این مقوله سوء استفاده افراد سودجو از طرفی و کثرت سوالات از طرف دیگر، رسیدن به پاسخ صحیح و بدون آسیب، که موجب اغنای اندیشه شود را دشوار ساخته است.
از این رو با استفاده از نظرات حجت الاسلام تقی حاتمی، معاون پژوهش موسسه امام مهدی(عج) تهران و کارشناس ارشد مباحث مهدویت، سعی در اغنای اندیشه متفکران داریم.
متن پیش رو مشروح این گفت‌و‌گو است:
در گفت‌و‌گوی قبل فرمودید هر انقلابی نیاز به یک قانون جامع دارد و ما هم می‌گوییم که امام زمان(عج) این قانون جامع را دارد و از زمانی که پیامبر گرامی اسلام(ص) مبعوث شد، در اختیار بشریت قرار گرفت. لذا امام(عج) مستغنی در بحث قانون است که از شرایط هر انقلابی می‌باشد.
در ادامه بیان شد که شرط دوم در هر انقلابی برای به ثمر رسیدن و پیدایش آن انقلاب، وجود یک رهبر است. رهبری که توانمند، آگاه، شجاع، قاطع، دلسوز و فداکار باشد، تا با آشنایی که با اهداف و برنامه‌های انقلاب دارد، امکانات، زمینه‌ها، موانع و مشکلاتی که وجود دارد را بشناسد و به صورت هوشمندانه و صحیح آنها را مدیریت کند. نهایتا حرکت انقلاب را رهبری کرده، به نتیجه مطلوب برساند.
نهایتا اذعان نمودید که در انقلاب‌ها بعد از بحث قانون و بحث رهبری که تقریباً حرف اول را می‌زند، نیاز به وجود یاران فداکاری است که آشنا با شرایط و اهداف انقلاب بوده و آماده فداکاری هستند.رسا ـ با وجود رهبری و برنامه لازم، چرا امام زمان(عج) تا کنون ظهور نکرده است؟ آیا چون یاران مد نظر حضرت وجود ندارند، ظهور اتفاق نیافتاده است؟
این سؤال که امام زمان(عج) چرا تا به حال ظهور نکرده؛ آیا به خاطر عدم وجود شرایط است یا نه، خودش یک بحثی است که می‌توان روی آن مانور داد؛ اما اجمالاً عرض می‌کنم که اگر همه شرایط را در نظر بگیریم، نمی‌توانیم این نتیجه را بگیریم که چون امام ظهور نکرده، معنی‌اش این است که شرائط آن مثل آماده نبودن یاران حضرت، محقق نشده است.
رسا ـ در گفت‌و‌گوهای قبلی بیان کردید که برنامه و رهبری از ابتدا آماده بوده است. تا رسیدیم به اصحاب حضرت و دیدیم در طول تاریخ انسان‌های خوب بسیاری داشتیم که مثلی برای آنها نیامده است؛ پس چه مانعی برای ظهور وجود دارد؟
یکی از شرائط ظهور را بیان کرده و بعد جمع بندی می‌کنیم که دلیل عدم ظهور امام این مسائل است یا مسائلی دیگری هم می‌تواند باشد که ما مطرح نکردیم.
قطعا وجود یاران آگاه، عالم و فداکار از لوازم حرکت و انقلاب امام(عج) است. اما آن‌چه که بسیار مهم و پر اهمیت است و ما به عنوان شرط بعدی مطرح می‌کنیم، این می‌باشد که جمعی قیام کنند و بگویند که ما می‌خواهیم انقلاب کنیم، ولی جامعه ظرفیت پذیرش این انقلاب را نداشته باشد. طبیعتاً این انقلاب ثمر ندارد و به نتیجه نخواهد رسید. موردهای تاریخی بسیاری داریم که گروهی حرکت می‌کنند، ولی چون جامعه پذیرش ندارد و استقبال نمی‌کند، آن انقلاب با شکست مواجه می‌شود.
مثل قیام میرزا کوچک خان جنگلی، حرکت محمد خیابانی، جریان مشروطه و... این‌ها اتفاقاتی است که نزدیک به زمان ما و در تاریخ ماست؛ جریان سربداران، شیخ حسن جوری و... هم مربوط به زمان‌های پیشتر است. مقصود من این است که بحث پذیرش و آمادگی حرکت‌ها مهم است.
از نکات مهم دیگر در جریان انقلاب امام زمان(عج) که حتما باید بدانیم، این است که حضرت اگر ظهور کند، زمان پذیرش ولایت معصوم و حکومت الهی باید فراهم شده باشد تا امام وقتی که اعلام قیام می‌کند و می‌خواهد حکومت تشکیل بدهد، با مقاومت سرسختانه یا عدم استقبال مردم مواجه نشود.
نمونه عدم استقبال، جریان امیرالمؤمنین(ع) است، جریان امام حسن مجتبی(ع) نیز از موارد دیگر شمرده می‌شود و حتی جریان عاشورا؛ این‌ها مواردی است که مردم استقبال نکردند و نتیجه‌اش شهادت اهل بیت(ع) بود.
ما می‌گوییم انقلاب امام مهدی(عج) هم همین‌طور است؛ انقلاب امام مهدی(عج) یکی از شرایطش این است که جامعه جهانی ظرفیت پذیرش ولایت معصوم را داشته باشد و اگر فراهم شد، امید به ظهور را در ما افزایش می‌دهد.
رسا ـ این آمادگی و پذیرش عمومی که از آن سخن می‌گویید، در چه قالب‌هایی باید پی‌ریزی شوند؟ در واقع چه شرایط و آثاری دارد و نشانه‌های پذیرش عمومی مردم چیست؟
در بحث آثار و نشانه‌ها، می‌توانیم بگوبیم حرکت امام و شعار و پرچم ایشان عدالت و بر پایه عدالت و مبارزه با ظلم است. در روایت‌ها بیشترین موردی که بر روی آن تاکید شده و امام را با آن پرچم معرفی کرده‌اند، مبارزه با ظلم و برپایی عدالت است. نگفتند بر پایی توحید یا...؛ البته در روایات این‌ها هستند، ولی آن‌چه بیشتر تاکید شده و در حد تواتر در مورد آن سند داریم، مبارزه با ظلم و ایجاد عدالت است.
این جریان در حقیقت بر می‌گردد به یک جریان انسانی و فطری؛ یعنی انسان‌ها فطرتاً دنبال عدالت و راستی هستند. حتی دروغگو‌ترین افراد روی زمین دوست دارند که اطرافیانش راست‌گو باشند؛ چون اگر راست‌گو نباشند، دوام نمی‌آورد. لذا اگر بفهمد کسی به او دروغ می‌گوید، او را از مجموعه خودش بیرون می‌کند. پس این امور فطری و انسانی هستند؛ خداوند این‌ها را به بشر هدیه داده است.
نتیجه این که در پاسخ به این مطلب که چگونه زمینه ولایت و حکومت امام فراهم می‌شود و مردم چگونه آماده می‌شوند، باید بیان کرد، یکی از نشانه‌های آنها ظلم ستیز شدن مردم در جامعه جهانی است.
این از نشانه‌های پذیرش ولایت معصوم(ع) در اعتقاد ما است؛ چرا؟ چون اگر فردی بر علیه ظلم قیام کرده است، مسیحی است، غیر مسلمان است، غیر شیعه است، اما این روحیه فطری در او زنده شده است. در دل آمریکا به نفع مردم فلسطین حرکت می‌کند و به دست اسرائیلی‌ها کشته می‌شود؛ یعنی یک شهروند آمریکایی در دفاع از مردم مظلوم فلسطین به دست شهروند دیگر آمریکا یا یک پلیس آمریکایی کشته می‌شود؛ این نشان از زنده شدن فطرت‌های انسان‌ها، ظلم ستیز شدن و عدالت خواه شدن آنها است.
امام زمان(عج) وقتی می‌آید، شعار عدالت و ظلم ستیزی می‌دهد. طبیعتاً وقتی شعار حضرت و تابلوی حرکت ایشان، مبارزه با ظلم است، جامعه جهانی بیدار شده و دنبال ظلم ستیزی است؛ لکن رهبر ندارد. امام(عج) که خودش را منجی و رهبر انقلاب معرفی می‌کند، پرچم عدالت را بلند می‌کند و همه مردم به سمت او می‌روند.
ما نمی‌گوییم که دنیا شیعه بشود تا امام زمان(عج) ظهور کند، تا زمینه ظهورش فراهم شود. بلکه می‌گوییم دنیا باید بیدار شود؛ منظور ما از دنیا همه مردم نیست، اکثریت و قاطبه مردم است. یعنی همان‌هایی که در زمان تشکیل حکومت امام زمان(عج)، در پرتو آن حکومت زندگی می‌کنند، نه یک گروه یا حزب، یک شرکت یا آدمی که بخشی از نیروها زیر دست اوست، منظور این‌ها نیست، بلکه مقصود قاطبه مردم در جهان است.
رسا ـ سؤال قبلی را پاسخ بفرمایید؛ در بحث شرایط ظهور که آیا در این مدت از زمان غیبت حضرت، شرایط ظهور محقق شده است یا خیر؟ چون دو شرط اصلی که از ابتدای غیبت و بر عهده گذاشته شدن ولایت بر عهده ایشان موجود بوده‌اند، می‌ماند شرایط دیگر که تا به حال وجود داشته یا خیر؟
دو شرط دیگر از لوازم هر انقلابی است. ما نمی‌گوییم شرایط، مواردی می‌باشند که کافی هستند؛ یعنی ما نمی‌گوییم اگر همه شرائط در کنار هم محقق شوند حتماً ظهور اتفاق خواهد افتاد. زیرا همان طور که می‌دانید، جریان ظهور به اذن الله است، حرکت به اذن خداوند است، پس اراده و اذن الهی، دخل مستقیم در جریان حرکت امام زمان(عج) دارد.
لذا در همین راستا دعا کردن برای ظهور حضرت، تعریف می‌شود؛ زیرا خود امام(عج) فرموند: «و اکثروا الدعا بتعجیل الفرج»! چون شرایط آماده شود، از طرف ما اعلام می‌شود که خدایا ما آماده شدیم، پس تو هم رحمی کن، اذنی بده تا حرکتی شروع شود.
اما این که آیا همه شرایط محقق شده یا نه، چیزی است که ما نمی‌توانیم دقیق به این مساله پاسخ بدهیم؛ من نمی‌توانم بگویم صد در صد شرایط، الآن محقق شده است. چون اشراف برای به دست آوردن این که شرایط فراهم شده است یا نه را، من ندارم.
نکته دوم این است که اگر امام زمان(عج) ظهور نکرده است، معنی آن این نیست که یاران امام آماده نیستند؛ در حقیقت برخی تصور می‌کنند که شما می‌گویید از شرایط ظهور، وجود یاران خاص است؛ کسانی که حلقه ارتباط بین امام و جامعه هستند، می‌گویید این 313 نفرند، از طرف دیگر می‌بینیم که امام ظهور نکرده است. معنی آن این است که 313 نفر آماده نشده‌اند.
در پاسخ می‌گوییم خیر، ممکن است که این حلقه خاص حضرت، یعنی همان 313 نفر سال‌هاست که آماده باشند، منتها شرایط دیگر محقق نشده است، از جمله اینکه جامعه جهانی فعلاً پذیرش ندارد. می‌بینیم که در یکی دو جا، چند کشور حرکتی می‌کنند، اما در حقیقت خواسته این مردم از حرکت‌هایشان منجی نیست، فقط تغییر و تحول است. مثلاً این آقا چهل سال بر ما حکومت و ظلم کرده است، حال این را کنار بگذارید و یکی دیگر از خودمان بیاورید. ممکن است آن خواسته‌ها، خواسته‌های واقعی نباشد.
البته در ظاهرِ مسائلی که ما می‌بینیم، روحیه ظلم ستیزی است که در جامعه زنده شده است؛ ولی در نهایت پاسخ به این شکل داده می‌شود که ما چون اشراف کامل برای به دست آوردن این مساله که شرایط محقق شده است یا خیر، نداریم، نمی‌توانیم قضاوت کنیم. لیکن این امید را می‌توانیم داشته باشیم؛ یعنی در ظاهر می‌بینیم که فضای جامعه به سمت عدالت خواهی و ظلم ستیزی پیش می‌رود.
رسا ـ اگر در بحث شرائط ظهور نکته‌ای که بیان نشده وجود دارد، بیان کنید؟
در بحث شرایط ظهور آن‌چه که مهم به نظر می‌رسد، حرکت اجتماعی جامعه است و به این مساله باید در جوامع، خصوصاً جامعه شیعی که منتظر ظهور امام زمان(عج) است، توجه ویژه بشود؛ یعنی مردم این اعتقاد را داشته باشند که حرکت و تصمیم آنها، نیت و کارهای آنها، در جریان ظهور دخالت مستقیم دارد و سرنوشتشان به دست خودشان رقم می‌خورد.
/925/گ402/ر
ارسال نظرات