تفاوت خشونت و عصبانیت

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، دکتر ولی الله اکبری، روان پزشک و استاد دانشگاه، در برنامه سایه روشن که از رادیو معارف پخش می‌شد، گفت: خشونت فقط این نیست که کودک از نظر فیزیکی چیزی را پرت کند یا آسیبی به دیگران یا خودش بزند، علی رغم اینکه ممکن است که فرد این کار را دوست نداشته باشد، خشونت وربال یا زبانی هم داریم.

وی ادامه داد: ممکن است فرد چیزی را پرت نکند بلکه شروع کند به داد زدن و حرف ناسزا زدن، که بسته به خانواده مهم است، ممکن است در خانواده‌ای حتی داد زدن هم نشان دهنده خشونت زیاد باشد، پس اگر خانواده‌ها از اوّل خوب این را عمل کرده باشند، می‌دانند که مثلاً وقتی بچه‌ای داد میزند شاید این نشانه خشونتش باشد، ولی در خانواده‌ای دیگر ممکن است این رفتار مرسوم بوده و خشونت محسوب نشود.

این کارشناس تربیتی ابراز داشت: ممکن است در خانواده‌ای پرت کردن اشیاء، زدن خود و رفتارهای خشن‌تر و بدتر، نشانه خشونت باشد، توانایی کودک هم خیلی مهم است، در تشخیص بین دنیای تخیلی و دنیای واقعی، کسی که واقعیت را نمی‌تواند از تخیل تشخیص بدهد، حالش خیلی بد است، در بازی‌ها هم قدرت توانایی کودک خیلی مهم است.

دکتر اکبری ادامه داد: اینکه کودک بداند، در اینجا که یک انسان چندین نفر را کشته و تیرهای زیادی خورده و هنوز زنده مانده است، از واقعیّت به دور است، پس باید دید که می‌تواند این را تمییز بدهد یا خیر؟

وی افزود: قدرت کودک برای مهار کردن تمایلات و انگیزه های وجودی خودش نکته حائز اهمّیت است، به این معنا که کودکانی هستند که می‌توانند تمایلات خودشان را کنترل کنند، امّا وجود علائمی در برخی از آن‌ها نشان داده است که توانایی کنترل خود را ندارند، از جمله اینکه کودک عصبانی شده، گریه می‌کند و دیگران را متّهم می‌کند به اینکه شما نگذاشتید من برنده شوم یا این وسیله خراب است و ... این نشان می‌دهد که این کودک حالش خوب نیست.

این روان پزشک ابراز داشت: از جمله نکات مهم در این زمینه، چارچوب ارزشی که کودک در آن رشد کرده است می‌باشد، اینکه چه چیزی برای او ارزش و چه چیزی ضد ارزش است؟

دکتر اکبری اظهار داشت: نکته دیگر در این زمینه، که باعث تشدید آسیب‌های این گونه بازی‌ها می‌شود، اختلاف نظر بین والدین است، مثلاً یکی از آن‌ها می‌گوید دوست دارم فرزند من قلدر باشد و بتواند حقّ خودش را بگیرد و از خودش دفاع کند، دیگری می‌گوید نه این کودک بی ادب شده و از کلمات زشت استفاده می‌کند یا از کنترل خارج شده است، پس لازم است که والدین، چنانچه اختلاف نظری دارند، حرفشان را یکی کنند.

آیا بین خشونت و عصبانی شدن تفاوت است؟

این کارشناس تربیتی بیان داشت: عصبانیّت، مثل راه رفتن، نفس کشیدن، گریه کردن و... است، همه انسان‌ها عصبانی می‌شوند، عصبانیت را می‌توان بروز داد یا در دل فرو برده و خود خوری کرد، پس عصبانیت به شکل مضرش یا به خود انسان آسیب می‌زند یا به دیگران، یا به هر دوی آن‌ها، نحوه خالی کردن عصبانیّت به شکل خوب هم هست، یعنی می‌توان تخلیه هیجانی کرد.

دکتر اکبری در پایان خاطر نشان کرد: اگر از این جنبه نگاه شود، کودکی که تخلیه هیجانی می‌شود، کمتر عصبانی می‌شود، باید عصبانیّت را به گونه‌ای خالی کنیم که به خود و دیگران آسیب نزنیم و راه آن تخلیه است، تخلیه هم انواع مختلفی دارد، مثل آواز خواندن، شوخی کردن، پیاده روی کردن و مانند آن، بنابراین این راه‌ها باید از کودکی آموزش داده شود. /9194/پ202/ن