جامعه بدون عفو دچار انحطاط اخلاقی میشود
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجتالاسلام سید بهاءالدین ضیایی، کارشناس، محقق و پژوهشگر در حوزه اخلاق اجتماعی، در برنامه صبح روشن که از رادیو معارف پخش میشد، گفت: عفو و گذشت خلق و خویی است در وجود انسان، که سبب میشود انسان به خاطر غلبه بر غضبش از خطا، لغزش و بدی دیگران بگذرد و آنها را مورد بخشش قرار دهد.
وی ادامه داد: اگر در جامعه یا در شخصی عفو و گذشت وجود نداشته باشد، پیامدها و آثار منفی زیادی به بار خواهد آورد از جمله اینکه عدم عفو و گذشت سبب ایجاد کینه و ریشهدارتر شدن کینهها میشود، کسی که عفو و گذشت ندارد در پی انتقام گرفتن و تلافی کردن است، او همیشه ذهنش را با کینه و فکر انتقام پر میکند و این دغدغه باعث ریشهدارتر شدن کینه در دل او میشود.
این کارشناس حوزوی ابراز داشت: البته عدم عفو و گذشت اثر دیگری هم دارد و آن این است که بین افراد جامعه افتراق و جدایی به وجود میآید، قرآن میگوید که هر گاه در جامعه افتراق و جدایی بیفتد عظمت آن جامعه از دست میرود، عظمت جامعه که از دست برود قطعاً دشمن به آن طمع میکند، این دشمن میتواند شیطان باشد یا دشمنان داخلی و خارجی فرقی نمیکند.
وی افزود: سومین اثر و پیامد منفی عدم عفو و گذشت در جامعه، گسترش بدیها و شرارتها است، در تاریخ جنگهای جاهلیت ما داریم که به خاطر بحثهای خیلی کوچک، مثلاً شتری آمده در زمین و مرتع چریده، صاحب زمین، شتر را نابود کرده و صاحب شتر با او درگیر شده است، این اتفاق کوچک باعث شده که نزدیک به بیست سال جنگ و درگیری پیش بیاید.
حجتالاسلام ضیایی ادامه داد: تا جایی که انسان، این شرارتها و بدیها را قطع نکند و از بین نبرد، توسعه پیدا میکنند، اگر ما بخواهیم خوبیها و فضایل هم در وجود انسان و هم در جامعه گسترش پیدا کنند، باید عفو و گذشت را گسترش دهیم، امام علی (ع) میفرمایند «العفو تاج المکارم» یعنی بهترین کارها و زیباترین کارها عفو و گذشت است.
این محقق اخلاق اجتماعی بیان داشت: چهارمین اثر منفی عدم عفو و گذشت، عدم امنیت است، یکی از نعمتهای مجهول امنیت است، امنیت را باید قدر بدانیم، مثلاً خانوادههایی که امروزه امنیت ندارند، در کشورهای مختلف مخصوصاً متأسفانه در کشورهای اسلامی، این عدم امنیت به خاطر عدم عفو و گذشت است.
وی ادامه داد: رسول خدا (ص) چگونه جنگ میان قبایل را برطرف کرد، اوس و خزرجی که با هم درگیر بودند، حتی در مکه پیمانکار که بود و رسول خدا (ص) در این پیمانها شرکت داشت، عمدتاً با عفو و بخشش مسائلشان جلو میرفت و امنیت اجرا میشد این امنیت عمدتاً به خاطر عفو و بخشش است، به خاطر گذشت است.
حجتالاسلام ضیایی به عنوان آخرین پیامد منفی عدم عفو اظهار داشت: کسی که عفو و بخشش را از برنامه زندگی، اخلاقی و تهذیبی خود حذف کرده باشد، آرام آرام باعث از بین رفتن اصل اخلاق و مکارم اخلاق در خودش میشود، اگر عفو و بخشش نباشد، خود انسان و جامعه انسانی دچار انحطاط اخلاقی میشوند و اخلاق از آن جامعه رخت برمی بندد.
وی در پایان خاطر نشان کرد: انسانی که به فکر انتقام گرفتن و اقدامهای تلافیجویانه است، به هر شکل ممکن میخواهد انتقام بگیرد، قطعاً در آن انتقام و برخوردهای منفی، اخلاق حاکم نیست و از راههای مختلف و غیر اخلاقی کذب، دروغ، تهمت، غیبت و ناسزا برخوردار است، همه اینها سبب از بین رفتن بنیانهای اخلاقی میشود، بنابراین افرادی که از عفو برخوردار نیستند آرام آرام ویژگیهای اخلاقی خود را از دست میدهند. /9194/پ202/ی