سبک زندگی متدیّنانه را چگونه ایجاد کنیم؟

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، خانم زهرا علاسوند، کارشناس مسائل تربیتی و فرهنگی، در برنامه صدف که از رادیو معارف پخش می‌شد، به ارائه بحث سبک زندگی دینی پرداخت و گفت: نگاه اسلام به روش، قواعد و سبک زندگی مردم نگاه هنجاری است، یعنی دسته‌ای از امور را به عنوان رفتارهای ناپسند می‌شمرد و دسته‌ای دیگر را به عنوان رفتارهای پسندیده.

 وی ادامه داد: اسلام با ایجاد و کنش رفتار دینی و با اتخاذ یک روش مشخص در ریز و درشت ابعاد زندگی دخالت می‌کند، وقتی که نگاه دین هنجاری باشد در واقع ما یک گام باید از جامعه شناسی جامعه خود بالاتر باشیم، یعنی شاید از جامعه‌شناسان استفاده کنیم و بگوییم لایه‌های زیرین سبک زندگی مردم از نظر روان شناختی چیست و مردم ما در چه نوع مدلی زندگی می‌کنند.

این کارشناس فرهنگی ادامه داد: جامعه‌شناسان مشخص می‌کنند که سبک زندگی مردم شرقی، غربی و یا اسلامی است اما ما باید یک گام از آن‌ها جلوتر باشیم و بدانیم که چگونه ارزش‌های وابسته به سبک زندگی متدینانه را ایجاد کنیم و این سبک زندگی چه شاخصه‌هایی دارد، پس ما بعد از توجه به این نکته که این بحث با جامعه شناختی صرف فرق دارد باید به این توجه کنیم که این بحث را باید از بایدها، نبایدها و ارزش‌ها یک گام جلوتر ببریم.

خانم علاسوند اظهار داشت: ما باید برای چرایی رفتارهای موجود وضعیت کنونی را توصیف کنیم و باید توجه کنیم که این نیاز به رفتار سازی خاصی دارد، مثلاً باید ببینیم اولین جایی که اعتقادات، زمینه های اصلی ایجاد عمل و انگیزه های دینی رشد می‌کند کجاست؟ اگر خانواده است سبک زندگی دینی دقیقاً معطوف خانواده شود، یعنی خانواده نقطه کانونی ایجاد سبک زندگی شود.

وی بیان داشت: در جامعه شناختی معمولاً مباحث مربوط به سبک زندگی روی یک سری عناصر اصلی و بنیادی دور می‌زند، مثلاً کتاب‌هایشان را که نگاه می‌کنیم به کلید واژه‌هایی مثل تمایز یافتگی، مصرف، تنوع طلبی و غیره برمی خوریم، یعنی آن‌ها در توصیف وضعیت کنونی زندگی غربی به یک نوع از رفتارهای رایجی رسیده‌اند به چند کلید واژه اصلی برای فهم زندگی غربی دست یافته‌اند.

این کارشناس تربیتی ادامه داد: همین بحث تمایز یافتگی که در غرب به عنوان یک کلید واژه اصلی شناخته می‌شود بحث مهمی است که ما هنوز حرف‌های دینی را راجع به آن نزده‌ایم، آن‌ها در کتاب‌های خود نوشته‌اند که انسان همیشه در حال تمایز است یعنی می‌خواهد بداند که در کدام طبقه اجتماعی خودش قرار دارد و تعلق به چه قشر و طبقه ای دارد، این بررسی را برای بازنمایی درست یا نادرست انجام می‌دهد.

وی ابراز داشت: ما باید بدانیم که این تمایز گرایی مصرف ایجاد می‌کند یعنی با نوع کالاهایی که مصرف می‌کند، خریدی که انجام می‌دهد، غذایی که برای مهمانی آماده می‌کند، فروشگاهی که برای خرید انتخاب می‌کند و حتی عروسی که می‌گیرد می‌خواهد این تمایز را ایجاد کند و خود را متعلق به طبقه بالاتری بداند.

این استاد دانشگاه ادامه داد: ما به این طبقه از افراد طبقه مصرفان یا مطرفان می‌گوییم اما آن‌ها در واقع می‌خواهند خود را متعلق به این گروه یا طبقه بدانند و بازنمایی کنند، در واقع یک نوع سلطه طبقاتی پنهانی در بین اقشار مردم در حال گسترش است که مردم را به شدت تحت فشار قرار می‌دهد، این باعث شده که طبقه متوسط شهری که یک طبقه بزرگ در هر جامعه است فشارهای مالی زیادی را متحمل شود، که البته اسم این را آبرومندی می‌گذارند.

وی اظهار داشت: اسلام می‌گوید تمایز بین مردم نباید مادی و بر سر دنیا باشد بلکه تمایز باید بین متقی و غیر متقی باشد، قرآن می‌فرماید مؤمن کف مؤمن است، انسان‌های متقی با غیر متقی مساوی نیستند یا کسانی که علم دارند با کسانی که علم ندارند مساوی نیستند، این تمایز در قرآن و اسلام با تمایز در غرب فرق دارد، البته همین تقوا هم قواعد و اصول خود را دارد.

این کارشناس فرهنگی در پایان اظهار داشت: مسلمان باید مجموع ارزش‌ها را دائماً در زندگی‌اش ایجاد کند، دین اسلام برای تمام زندگی ما برنامه و روش دارد حتی برای حرف زدن و حرف نزدن ما، امام علی (ع) در خطبه متقین می‌فرماید «گاهی یک شیوه زیستی آن قدر متفاوت می‌شود که مردم فکر می‌کنند کسی که متقی است دیوانه شده است» وقتی در جامعه همه دروغ می‌گویند و رشوه می‌گیرند متمایز بودن با آن‌ها کار دشواری است. /9194/پ202/ی