بانکداری ما بازگشت به سیستم ربوی غرب است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت الاسلام غلامرضا مصباحی مقدم عضو فراکسیون اقتصاد مجلس شورای اسلامی در  نشست علمی «اقتصاد بدون ربا؛ بررسی نظام بانکی کشور پس از انقلاب و گستره ربوی بودن آن»، که عصر امروز در سالن جوزی دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران برگزار شد، گفت: امروز اقتصاد را نمی توان بدون سیستم بانکی اداره کرد زیرا اقتصاد امروز حتماً نیازمند وجود یک واسطه بین صاحبان سرمایه و سرمایه گذاران است.

عضو فراکسیون اقتصاد مجلس با بیان این که ما امروز نیازمند به یک نهاد و واسطه ای هستیم که وجوه را جمع آوری و در اختیار سرمایه گذاران قرار دهد، اظهار داشت: اسم آن را می توانیم بانک یا نهاد مالی بنامیم که البته آن چه که در جهان امروز شکل گرفته است یک نهادِ واسطه‌ پولی است که بازار پول را شکل داده است اما شرع وجود یک واسطه مالی را قبول دارد که پول سرمایه داران خرد را جمع می کند و به دست سرمایه گذاران می رساند.  

حجت الاسلام مصباحی مقدم با بیان این که آن چه دنیا برای مدیریت این نهاد واسطه و تعریف چرخه اقتصادی در آن پسندیده است، نرخ بهره است، گفت: اما بهره با بحث های بسیار مفصل، چیزی جز همان ربا نیست که شریعت ما آن را اعلان جنگ با خدا و رسول او می‌داند.

این کارشناس اقتصادی با تأکید بر این که ما باید سازوکار بانکداری را بر مبنای احکام اسلام تغییر دهیم، بیان کرد: در گذشته سرمایه داران، وجه خود را به تاجران می دادند تا آن ها با آن پول کار کنند و بخشی از آن سود برای تاجر و بخش دیگر برای صاحب سرمایه بود و همین روش باید وارد سیستم بانکداری ما شود نه آن که بانکداری خود را به سمت پارادایم های دیگر بانکداری غربی ببریم.

وی با بیان این که روش بانکداری در سراسر جهان همان رباست که در گذشته نیز، در غرب رایج بوده است و امروزه در قالب بانکداری ادامه پیدا کرده است، توضیح داد: در جوامع اسلامی در گذشته، ربا به عنوان یک امر منفور بوده است و تحت عنوان مضاربه، مشارکت و سایر عقود فقهی سرمایه از صاحب سرمایه گرفته می شد و بر اساس شرایط ذکر شده سود بین تاجر و صاحب سرمایه تقسیم می شد.

عضو شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز با اشاره به تصمیم سامان دهی اقتصاد کشور بر مبنای اقتصاد اسلامی بدون ربا در ابتدای انقلاب گفت: آن چه در عمل اتفاق افتاده، چیز دیگری است و در واقع، آن چه در بانک داری ما اتفاق افتاده، بازگشت به سیستم ربوی غرب است.

نماینده مردم تهران در مجلس تصریح کرد: اسم عقد را عقد مشارکت گذاشته ایم اما چیزی به عنوان مشارکت وجود نداشته است و بانک ها با تمام دقت قرارداد را طوری تنظیم می کنند که همه بارها به دوش بنگاه اقتصادی است.

وی ادامه داد: در معاملات بانکی نیز یک فاکتور صوری وجود دارد که و پولی داده و گرفته می شود اما کالای حقیقی فروخته نمی شود و همچنین نرخ نسیه، یک نرخ کلی برای همه بازار هاست اما قطعاً بازه سرمایه تولید با بازار خدمات متفاوت است و ما در بانکداری موجود کشور این تفاوت ها را در نظر نگرفته ایم و یک نرخ مساوی و ثابت برای همه شرایط اقتصادی اعم از رکود و غیر رکود و زمینه های متفاوت اقتصادی در نظر گرفته ایم.

حجت‌الاسلام مصباحی مقدم با انتقاد از این که رقابت در بین بانک های ما بر سر اعلام نرخ سود و در روزشمار بودن آن است، اظهار داشت: مردم به دنبال نان حلال هستند و نمی خواهند پولی را که با زحمت به دست آورده اند، با مال حرام یا شبهه به حرام مخلوط شود و ما با تغییر دادن یک اسم این طور وانمود می کنیم که بانکداری ما اسلامی است.

عضو فراکسیون اقتصادی مجلس درباره امتیازات بانکداری اسلامی بیان داشت: همواره بانک اسلامی سود دارد و سود آن واقعی است و سود آن از بانک های غیر اسلامی نیز بیشتر است و بانک تنها حق الوکالت بر می دارد و آن را نیز در همان ابتدا اعلام می کند.

وی با بیان این که الان آن چه که در سرمایه داران ما رخ داده این است که می گویند نرخ سود را پایین بیاورید که کار و فعالیت برای ما صرفه داشته باشد، در پاسخ به سوالی درباره نظر حضرت امام درباره اقتصاد بدون ربا بیان کرد: وقتی قانون اقتصاد بدون ربا در مجلس  تصویب شد، حضور حضرت امام رفتیم و ایشان فرمودند کاری کنید که پول کار نکند و گفت کار خوبی است به شرط آن که عمل بشود و بروید کاری کنید که پول سود نکند.

نماینده مردم تهران در مجلس با بیان این که در روند اجرای این قانون، بهره را به اسم سود وارد اقتصاد کردند و همین موجب انحراف عظیم در اقتصاد شد، اظهار داشت: در اقتصاد اسلامی پول به عنوان پول زاینده نیست این را هم ارسطو و هم غزالی گفته است؛ تولید و تجارت و فعالیت اقتصادی زاینده است البته نباید آنقدر دست در تجارت زیاد شود که زایندگی از بین برود.

وی افزود: کار، تجارت و تولید زایندگی ندارد اما پول زایندگی ندارد و تنها وقتی تبدیل به سرمایه شد، زایندگی پیدا کرد.

عضو شورای مرکزی جاممعه روحانیت با اشاره به این که در نظام بانکداری ربوی فرض بر این است که نرخ بهره یک ابزار برای کنترل نقدینگی است، گفت: اگر دولت بخواهد رونق ایجاد کند، نرخ بهره را پایین می آورد و اگر بخواهد انقباض پولی ایجاد کند باید نرخ بهره را پایین بیاورد و نقدینگی در جامعه کاهش پیدا کند.

عضو فراکسیون اقتصادی مجلس با بیان این که برخی تصور می کنند که نبض اقتصاد نرخ بهره است، تصریح کرد: اگر ما بخواهیم در یک نظام بدون بهره عمل کنیم، رفتار مردم بر اساس سود واقعی خواهد بود و سود مشخصی نمی دهیم بلکه درصد سهم او را از سود نهایی تعیین می کنیم که رقابت بانک ها برای جذب مردم دادن سود بیشتر خواهد بود و در این صورت با کاهش و افزایش درصد سود می توان سیاست های انقباضی و انبساطی لازم برای کنترل اقتصاد را تعریف و اعمال کرد./805/پ202/ب4