نظریه سیاسی علامه طباطبای راه درمان مشکلات جامعه است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت الاسلام احمد یزدانی مقدم، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در سیزدهمین پیش همایش از همایش بین المللی اندیشه های علامه طباطبایی(ره) که امروز در مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) قم برگزار شد، به مسأله «اعتباریات و فلسفه سیاسی اسلامی از دیدگاه علامه طباطبایی» پرداخت و گفت: نظریه ادراکات اعتباری، مسأله ای پردامنه است و در مقالات اصول فلسفه و روش رئالیسم، حجیم ترین مقاله را تشکیل می دهد که این مقاله باز گویی و بازسازی رساله اعتباریات علامه طباطبایی(ع) است.

وی با اشاره به پیشینه این نظریه، افزود: بنابر گمان شهید مطهری، این نظریه از اصول به فلسفه آمده و ریشه در نظرات شیخ محمد حسین اصفهانی(ره) و استاد علامه دارد.

این استاد حوزه علمیه به حوزه های این نظریه اشاره کرد و اظهار داشت: در مقاله اصول فلسفه و روش رئالیسم، این نظریه، جایگاه معرفت شناسی دارد، در همین مقاله علامه به رسالت فلسفه اشاره می کند که وجود شناسی یا هستی شناسی است، علامه در رساله اعتباریات، جنبه خودشناسی این نظریه را نیز بیان می دارد، از دیگر جنبه های این نظریه علم شناسی و خداشناسی است.

وی ادامه داد: از گذشته مسأله ای مطرح بوده که آیا علامه این نظریه و برخی دیگر از نظریه های فلسفه سیاسی را  بر اساس مبانی اسلام بیان کرده یا این که این نظریه ها متأثر از دیگران و غرب است، با توجه به سخنان و نظم مباحث ایشان متوجه می شویم که آثار علامه بر اساس مبانی اسلام منتشر شده است.

سخنان علامه طباطبایی تحلیل جدیدی  از نظرات فارابی، ابو علی سینا و ملا صدرا است

عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به انواع علم از دیدگاه علامه، بیان داشت: علمی که صرف نظر از وجود انسان موجود باشد را علم نظری و علمی که در جهان خارجی چیزی را پدید می آورد، علم عملی نامیده می شود.

وی ابراز داشت: در آثار فارابی و بوعلی آمده است که احکام عقلی ثابت هستند و جوامع در شرایط متغیر قرار دارند، چگونه باید برای جوامع قانون هایی را وضع کرد، نظریه ادراکات اعتباری به این مسأله پاسخ می دهد که اعتباریات به دو نوع ثابت و متغیر تقسیم می شوند، این که گفته می شود برخی از اعتباریات ثابت هستند نسبت به متغیر ثابت هستند؛ بنابر این خود این اعتباریات ثابت هم متغیر هستند.

حجت الاسلام یزدانی مقدم خاطرنشان کرد: علامه با توجه به توانمندی در فلسفه سیاسی اسلامی، نظریه ای را تولید کرد که در مسائل مختلف سیاسی و اسلامی مشکلات جامعه را حل می کند.

وی با اشاره به نظریه استخدام، افزود: موجود ناطقه در خدمت موجود غیر ناطقه قرار نمی گیرد بلکه  بر این موجودات تسلط دارد، این قضیه منجر به نظریه استخدام می شود و به دنبال آن اجتماع وجود دارد که این اجتماع بدون عدالت پا برجا نمی ماند، این دیدگاه فارابی است که علامه نیز هم فکر با او است.

این پژوهشگر حوزوی به دیدگاه علامه طباطبایی(ره) در این زمینه اشاره و خاطرنشان کرد: همه اقسام استخدام مانند استخدام مذموم مورد قبول نیست بلکه استخدام باید طرفینی باشد، انسان بر اساس اعتبار استخدام به اعتبار حسن اجتماع می رسد.

وی در پایان با اشاره به مقام والای علامه و شهید مطهری، اظهار داشت: اگر یک فیلسوف غربی نظریات علامه را مطرح میکرد، بیشتر به آن توجه می شد، اما متأسفانه توجه خاصی به آن نمی شود.

گفتنی است، علیرضا صدر و مرتضی یوسفی راد از دیگر سخنرانان این جلسه بودند./1323/پ201/س