گل مالی؛ سنت مردم لرستان در روز عاشورا
مردم لرستان روز هفتم محرم که آن را روز تراش عباس می نامند، به حمام رفته و پس از اصلاح سرو صورت و نظافت کامل، لباس تمیز می پوشند.
عزاداران حسینی پیش از آغاز مراسم عزاداری روز تاسوعا و عاشورا، برای برگزاری آیین گل مالی در روز عاشورا، هیزم را پای خیمه های خویش جمع آوری می کنند.
گفتنی است، مردم روستاها و مسؤولان لرستانی بیش از چند سال است که هیزم مورد نیاز هیأت های عزاداری را تأمین می کنند.
عزاداران لرستانی خاک نرم و مخصوصی به نام گل رس را محیا کرده و در حوضی که جلوی خیمه ها آماده کردند، می ریزند و در روز عاشورا این خاک را با گلاب مخلوط کرده و گل روز عاشورا را آماده می کنند.
هیأت های عزاداری حوضی از گل را جلوی جایگاه خویش آماده می کنند و عزاداران حسینی صبح روز عاشورا، خود را به داخل این حوض گل می اندازند.
عزاداران لرستانی در سال هایی که روز عاشورا بارندگی است، با هیزم های جمع آوری شده، آتش را برافروخته می کنند و صبح عاشورا پیش از طلوع آفتاب، با نواختن ساز چمریونه آیین گل مالی را آغاز و پس از آن کنار آتشی که آماده کردند، خویش را گرم می کنند تا از سرما حفظ شوند.
برخی از عزاداران سر و صورت و چشم، برخی بدن خویش، برخی دیگر کتف و شانه خویش را گل می‌زنند و در کنار شعله‌های آتش خود را خشک می‌کنند.
عشق عزاداران لرستانی به سیدالشهدا گرما و سرما نمی شناسد، اهالی لرستان زیر شدید ترین بارندگی ها، مراسم عزاداری خود را با سر دادن نوحه های لری و نواختن ساز و دهل که آهنگ غم‌انگیز (چمریونه) نام دارد، در محله های خویش شروع به سینه زنی و عزاداری می کنند.
تنها چیزی که مردم دیار لرستان را در غم سیدالشهدا(ع) گل اندود کرده است، عشق و محبتی است که مردمان لر به اهل بیت(ع) و امام حسین(ع) و ابوالفضل(ع) دارند.
پس از چند ساعت عزاداری بی‌ریا و جانسوز، عزاداران لرستانی در مرکز شهر جمع می شوند و تا ظهر عاشورا مراسم عزاداری را ادامه می دهند.
عمق اندوه مردمان این سرزمین در غم سرور و سالار شهیدان وصف ناشدنی است، اینجا زن و مرد، پیر و جوان ندارد، همه در غم و ماتم امام حسین(ع) سیاه پوشند.
این آیین در روز عاشورا پس از اقامه نماز ظهر عاشورا، به پایان می‌رسد و عزاداران حسینی عصر روز عاشورا نیز به مدت سه شب مراسم شام غریبان را برپا می کنند./9459/پ202/ب2