حضور روحانیت در دفاع مقدس خنثی‌کننده تبلیغات دشمنان
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، در کتاب چکیده مقالات که در دبیرخانه همایش نقش حوزههای علمیه و مراجع عظام تقلید در دفاع مقدس ارائه شده که به بررسی روحانیت در دفاع مقدس پرداخته است.
جایگاه و نقش روحانیت در جنگ تحمیلی
از آنجا که تمام اقشار جامعه در جنگ هشت ساله دارای کارنامه خاصی بودند، بررسی نقش هر قشر و طبقه از اجتماع، میتواند موضوع تحقیق و پژوهشی جداگانه قرار گیرد. به همین جهت در این نوشتار سعی بر آن است تا با تمرکز بر یکی از این اقشار یعنی روحانیت، به نقش و جایگاه آنان در دفاع مقدس(با مطالعه موردی مرحوم آیت الله یثربی) پرداخته شود.
بر خلاف تمام تبلیغات سو که دشمنان علیه نقش روحانیت در جنگ تحمیلی داشتند، خوشبختانه همگان معتقدند که از کلیدیترین و مؤثرترین اقشار در روند و فرجام جنگ قشر روحانیت بوده است. اینان در قالبهای گوناگون تبلیغی، رزمی و اعتقادی به میان بدنه اجتماع رفته و به ایفای نقش میپرداختند.
آنچه دراین مقاله مورد اهتمام است، تبیین و توضیح روشنی از چگونگی عملکرد روحانیت در ایفای نقش تبلیغی، رزمی و اعتقادی است؛بدین معنا که پاسخ به سوالاتی از این قبیل که«روحانیت از چه ساز و کارهایی برای تشویق مردم استفاده میکردند؟»«روحانیت چگونه به عنوان پشتیبان مالی، معنوی و فکری مردم ظاهر شدند؟»«نسبت به میزان شهدای روحانی به سایر شهدا چگونه است؟» کانون و مرکزیت محوری مطالب مقاله حاضر را فراهم میسازد.
در راستای مصداقی نمودن بحث، تمرکز مقال بر ابعاد و جوانب مختلف زندگی یکی از آیات عظام، یعنی مرحوم آیت الله مهدی یثربی است.
سامان نوشتار نیز بدین صورت است که پس از ذکر مقدمهای کوتاه، اهمیت جایگاه سیاسی روحانیت به خصوص مرجعیت، به عنوان حافظان اصلی دین اسلام، در فرهنگ سیاسی شیعه مورد اشاره قرار گرفته است. سپس با مطالعه موردی یکی از این روحانیون مجتهد یعنی مرحوم آیت الله یثربی، ابعاد مختلف شخصیتی و خانوادگی ایشان مورد دقت قرار گرفته است و در این راستا خدمات و عملکرد آن مرحوم به عنوان یک روحانی و مجتهد حوزوی در عرصههای مختلف جنگ تحمیلی مورد رصد قرار گرفته است.
جایگاه علما و مراجع عظام تقلید در دفاع مقدس
نوشته: زهرا عبودی
روحانیون مبارز و متعهد اسلام همیشه پیشتاز و سپربلای مردم بودهاند و همیشه نقش مهمی در گوشه و کنار این مرز و بوم داشتهاند و جوانان را از نظر روحی و فکری تقویت کردهاند. حضور علما و مراجع عظام تقلید در خط نبرد در کنار رزمندگان ثابت کرد که همیشه و در تمامی صحنهها و لحظهها در کنار اقشار مختلف مردم قرار گرفته و خواهند گرفت.
نقش علمای دین مبارزه و آگاه کردن مردم بسیار روشن و پرفروغ بوده است. به گواهی و شهادت آمار، روحانیت از بیشترین درصد حضور در جبهه، نسبت به سایر اقشار جامعه برخوردار است و این امر بیانگر نقش کلیدی و اساسی آنان در عرصه دفاع مقدس است.
کار ویژه و نقشی را که روحانیت در دفاع مقدس ایفا کردهاند، میتوان در دو مورد کلی مورد اشاره قرار داد:
1. مشروع دانستن دفاع مقدس؛
2. تشویق مردم به حضور در جبههها و بسیج آنها؛
3. حضور در عرصه جنگ؛
4. تاثیر گذاری بر فرماندهان جنگ؛
5. تاثیر گذاری بر فضای جنگ(در جهت معنویت بیشتر).
یکی از نمونههای حضور روحانیت و مراجع عظام در عرصه جنگ را میتوان«مرحوم آیت الله فاضل لنکرانی» دانست. ایشان اولین فرمانده بسیج طلاب بودند. این مسأله در عین اهمیت و ظرفیت فراوان جهت انجام تحقیقات علمی پیرامون آن، متاسفانه کمتر مورد توجه قرار گرفته است. به همین جهت در این نوشتار برآنیم تا به نقش این مرجع بزرگوار در رهبری و هدایت عرصههای مختلف جنگ بپردازیم.
جایگاه و نقش موثر علما در دفاع مقدس
علما راستین اسلام در طول تاریخ پرافتخار شیعه همواره در دو عرصه جهاد و اجتهاد پیشگام بودهاند، و همواره در صدر حرکتهای مردمی در دفاع از حقوق سیاسی، اجتماعی، و فرهنگی جامعه قرار گرفتهاند. هیچگاه از مواجهه با ظلم و ظالمان و هیبت دستگاه آنان نهراسیدند و در مقابل استعمار و استبداد سر تسلیم فرود نیاوردند. چه بسیاری از علمایی که پرچم دار زهد و تقوا، علم و دیانت بودند و در این راه متحمل رنجها و مرارتهای فراوان گشتند، حبسها کشیدند و عاقبت شربت شهادت نوشیدند.
همین سابقه درخشان و روحانیت است که امام را بر آن داشت که اینگونه در وصف ایشان بگوید: «خدا را سپاس میگویم از دیوارهای فیضیه گرفته تا سلولهای مخوف و انفرادی رژیم شاه و از دیوارهای فیضیه گرفته تا سلولهای مخوف و انفرادی رژیم شاه و از دفاتر کار و محل خدمت تا خطوط مقدم جبههها و میادین مین، خون پاک شهیدان حوزه و روحانیت، افق فقاهت را گلگون کرده است.»
نوشتار حاضر از دو بخش تشکیل شده است که در بخش اول سعی دارد نقش روحانیت را در سه محور«تفاوت افق فکری بر حکومت اسلامی با حکومتهای موجود در جهان»، «نقش روحانیت در شکل گیری حکومت اسلامی»، «عامل اصلی جنگ هشت ساله و نقش روحانیت در دفاع مقدس» مورد بحث و بررسی قرار دهد و در بخش دوم زندگی یکی از شهدا بزرگوار روحانی یعنی شهید حجت الاسلام و المسلمین محمد حسن شریف قنوتی را در قالب ذکر خاطراتی از دوران قبل از انقلاب و زمان جنگ به بحث بگذارد./978/ت302/س