قرآن به گویش های محلی ایران ترجمه می شود

 حجت الاسلام علی ملکی، نویسنده حوزوی در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، درباره انگیزه کار برای کودک و نوجوان گفت: پایه تربیت از کودکی شروع می شود و اگر پدر و مادرها و جامعه روی کودکان و نوجوانان و نونهالان کار نکنند این نهال نوپا به یک درخت تنومند کج تبدیل می شود که راست کردن آن کار سختی است.

قرآن مجید دفترچه راهنمای انسانیت

وی ادامه داد: اگر ما روی کودک و نوجوان  کار کنیم راحت تر می توانیم در جوانی این افراد تأثیر گذار باشیم. قرآن مجید دفترچه راهنمای انسانیت است که اگر این دفترچه راهنما خوانده نشود و عمل نشود نمی توان از دستگاه زندگی بهره لازم را برد و خواندن قرآن تنها برای ثواب نیست اگر چه خواندن آن ثواب هم دارد اما ثواب داشتن دلیل فرعی خواندن قرآن است.

این مترجم قرآن ویژه کودک و نوجوان، تصریح کرد: قرآن دفترچه راهنمای بشریت است که انسان به سمت خداوند حرکت کند و خداگونه و با روش صحیح زندگی و معامله داشته باشد و در امور حیات به شکل صحیح رفتار کند.

وی اظهار کرد: قرآن مجید در همه امور از جمله مسایل سیاسی، اجتماعی و اقتصادی و غیره راهنما است چرا که امام رضا(ع) می فرماید خداوند رحمت کند کسی را که نام ما را احیا کند و کلام ما زیباست و اگر این زیبایی به درستی برای مردم منعکس شود مردم می پذیرند.

 وی افزود: اگر امروز دانش آموزان، بزرگسالان، سالمندان و تحصیلکرده های جامعه و طلبه ها در عین این که قرآن می خوانند وقتی به ترجمه نگاه می کنند خسته می شوند چرا که معنای آن را نمی فهمند و گیج می شوند و دلیل این امر اینست که ترجمه روان و ساده ای ارایه نشده است.

وی ادامه داد: در ترجمه قرآن برای کودک و نوجوان سعی شده است که این اتفاق بیفتد چرا که در بعضی ازترجمه های قرآن، ترجمه اشتباه و سنگین است و قابل فهم نمی باشد و کاربردی معنا نشده و معادل صحیح کلمه نیامده است که در این زمان متوجه می شویم که نیاز به ترجمه قرآن برای کودک و نوجوان احساس می شده است.

حجت الاسلام ملکی با بیان این که این فعالیت  مرحله اول کار است، اظهار کرد: در مرحله دوم قرآن به زبان فارسی افغانی و به زبان فارسی بعضی از کشورهای حاشیه خلیج فارس ترجمه می شود و در مرحله سوم قرآن به گویش های مختلف محلی در ایران مانند گیلکی، ترکی و لری، آذری، زابلی هم ترجمه می شود.

وی افزود:  انجیل مسیحیان به رغم تحریف های مختلف به بیش از دو هزار زبان ترجمه شده است و این درحالی است که دو هزار کشور در جهان وجود ندارد و این بدان معناست که انجیل برای هر کشوری به بیست زبان ترجمه شده است پس به گویش های مختلف این ترجمه صورت گرفته است.

وی اضافه کرد: در عین این که باید بپذیریم در ترجمه، نثر معیار باید ملاک باشد اما با توجه به این که سواد بعضی افراد درحد نهضت سواد آموزی و ابتدایی است و به همین دلیل فارسی نثر معیار را نمی دانند و اگر به زبان گویش محلی خودشان به صورت نوشتاری نوشته شود به راحتی می توانند از قرآن استفاده کند و این مرحله بعدی کار ماست.

حجت الاسلام ملکی افزود: مرحله چهارم قرآن به زبان های زنده دنیا است که این ترجمه ها به صورت روان و کاربردی ارایه می شود تا اشکالات ترجمه های موجود به زبان های زنده دنیا نیز رفع شودو معادل یابی درست صورت گیرد.

 وی درادامه درباره آشنایی با روحیه کودکان و نوجوانان تصریح کرد: یکی از کارهایی که انجام دادم این بود که کتاب های کودک و نوجوان را مطالعه کردم و سبک نوشتاری ویژه کودکان و نوجوانان را بررسی کردم.

وی ادامه داد: در این راستا متوجه شدم که جملاتی که برای کودکان استفاده می شود باید کوتاه باشد و جمله های مرکب چند خطی در قرآن را باید شکسته شکسته معنا کرد تا برای کودک و نوجوان قابل فهم شود و جمله ها همه به صورت کوتاه ترجمه شده است و  در بعضی موارد که بین نهاد و گزاره فاصله زیاد شده است جمله کوتاه ترجمه می شود و مفهوم می شود وبدین ترتیب فاصله بین آنها کم شده است.

وی درادامه در پاسخ به این پرسش که آیا کتاب ترجمه قرآن برای کودک و نوجوان، قابلیت استفاده برای هنرمندان و فیلمسازان را هم دارد؟ گفت: هنرمند باید متن قرآن را متوجه شود و سپس آن را پیاده کند اگر به درستی معنای ان را درک نکند و به عنوان مثال داستان حضرت موسی را نفهمد توانایی مجسم کردن داستان را در قالب هنر ندارد باید معنای آن را بفهمد و سعی ما در این ترجمه آنست که همه کس توانایی فهمیدن و درک کردن آن را داشته باشند.

نویسنده کتاب «در وادی نور» افزود: گاه ترجمه لغات به لغات معنا و مفهوم واقعی آیات را بیان نمی کند و ترجمه در این کار محتوایی است نه لغت به لغت و در این ترجمه حتی معادل یابی برای ضرب المثل ها و اصطلاحات هم صورت گرفته است چرا که اگر یک هنرمند به درستی معنای قرآن را نفهمد به درستی هم نمی تواند آن را در قالب هنر بیاورد.

کار برای کودک و نوجوان سخت است

 وی درادامه دلایل اندک بودن فعالیت های فرهنگی برای کودکان و به ویژه نوجوانان اظهار داشت:از آنجا که کار برای کودک و نوجوان سخت است چرا که همین ساده سازی و شکستن جملات و معادل یابی روان و ساده برای دانش آموز کار زمان بر و پیچیده ای است و به همین دلیل در این عرصه اقبالی نمی شود.

حجت الاسلام ملکی افزود: از دیگر دلایل این که از این قشر کودک و نوجوان غافل شده ایم، به جوانان و بزرگسالان و مشکلات آنان پرداخته شده است و وقتی سریال و برنامه های تلویزیون را نگاه می کنید متوجه می شوید که تولیدات فرهنگی برای این قشر و به ویزه برای نوجوانان خیلی کم است و نوجوانان در کارهای فرهنگی محروم واقع شده اند و علاوه بر سختی کار، از طرفی انگیزه در این عرصه نیز کم است و یا ضرورت این فعالیت برای متولیان ملموس نشده است.

وی ادامه داد:  بعضی ها حتی معتقدند که مگر کودکان به ترجمه قرآن نیاز دارند و مگر بچه ها قرآن می خوانند و بچه ها مگر به مسجد می روند و این درحالی است که مسجد مکانی برای کودکان و بزرگسالان است نه این که بزرگسال برود و کودکان به مسجد نروند.

 حجت الاسلام ملکی تصریح کرد: البته این کار سخت است چرا که اگر کار برای بزرگسال انجام شود زمان کوتاهتری می برد و این درحالی است که ترجمه قرآن برای کودک و نوجوان شش سال زمان برده است و این به خاطر دقت، حساسیت و ظرافت کار است چرا که باید این ترجمه چه به لحاظ محتوایی و چه شکل آن در حد مطلوبی ارایه شود که کودک و نوجوان وقتی این ترجمه را نگاه می کند احساس آرامش داشته باشد و کار از لحاظ رنگ و طرح و خط چه خط عربی و چه فارسی و از لحاظ محتوا باید جذاب ارایه شود تا بتواند نوجوانان و جوانان را جذب کند.

 گفتنی است، حجت الاسلام علی ملکی،نویسنده حوزوی است که آثاری چون «ترجمه قرآن ویژه کودک و نوجوان»، کتاب «در وادی نور» راهنمای زایر در مکه و مدینه، ترجمه «جزء سی قرآن کریم برای کودک و نوجوان» و ترجمه کتاب «گریه نکن مادر» زندگی نامه شیعیان تایلند را در کارنامه خود دارد، جدیدترین اثر خود (ترجمه قرآن ویژه کودک و نوجوان) را سال آینده به چاپ می رساند./934/ت302/ب5