تغییر متون اصلی حوزه کارگشا نیست/ تدوین کتاب‌های پیش نیاز راه موفقیت طلاب سطح عالی
حجت الاسلام والمسلمین سیدحسین آل طه، استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، با اشاره به لزوم جدیت داشتن در مطالعه دروس از سوی طلاب حوزه علمیه گفت: پیش‌برد اهداف تبلیغی و حوزوی وابسته به حضور هر چه منظم‌تر و جدی‌تر طلاب و اساتید در کلاس‌های درس و برنامه‌های علمی است.
وی با تأکید بر این‌که وضعیت علمی حوزه‌های علمیه در حد ایده آل نیست، افزود: مشکل علمی حوزه را نباید متوجه کم انگیزگی طلاب کرد؛ باید با نگاهی جدی و کلی به تمامی جوانب، جهات گوناگون وضعیت علمی حوزه را بررسی و برنامه‌ای کلی تدوین کرد.
استاد سطح عالی حوزه علمیه قم با اشاره به علت بی انگیزگی طلاب در تحصیل علم اظهار داشت: تراکم بحث‌ها، تراکم کارها و وضعیت اقتصادی و معیشتی، فکر طلاب را به خود مشغول کرده و وقت بسیاری را از آنان می‌گیرد؛ این امر سبب می‌شود که برنامه‌های علمی آن‌طور که توقع است، پیش نرود.
وی اضافه کرد: طلبه‌ای که دائم به این فکر است که در دو کلاس شرکت کرده و بقیه وقت خود را برای گذران امور معیشتی و انجام مشغله‌های گوناگون صرف کند، هیچ‌گاه نمی‌تواند، برنامه علمی خود را به طور مناسب پیش ببرد.
حجت الاسلام والمسلمین آل طه با بیان این‌که استاد برای گذراندن اوضاع معیشتی خود، مجبور است دروس مختلفی در مراکز تخصصی و مدارس داشته باشد، تصریح کرد: تراکم مشغله‌های کاری و معیشتی برای اساتید حوزه‌های علمیه نیز تبدیل به آفتی شده که فرصت ارتباط با طلاب و حل مشکلات علمی ایشان را از اساتید گرفته است.
وی با اشاره به راهکارهای بالا بردن سرانه علمی حوزویان عنوان داشت: نخست باید آسیب‌شناسی و ریشه مشکلات را شناسایی کرد؛ سپس با استفاده از اساتید برجسته حوزوی، برنامه اصلاحی و ترمیمی جامعی را تنظیم کرد.
استاد سطح عالی حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: برای تدوین برنامه جامع و حل مشکل علمی حوزویان، باید پیش از شروع هر یک از کتب درسی، پیش‌نیازهایی تدریس شود تا طلاب به یک‌باره وارد آن درس نشوند؛ همچنین برنامه علمی حوزویان نیز نباید سنگین باشد تا فرصت مطالعه، بحث و نیز تفریح و استراحت را از طلبه نگیرد.
وی اضافه کرد: طرح مسأله تغییر کتب رسائل و کفایه و تدوین کتب جدید، طلاب را از خواندن این کتاب‌ها دل‌سرد می‌کند و سبب ایجاد مشکلات عدیده علمی می‌شود؛ در صورتی که باید غنای علمی حوزه به وسیله این کتب حفظ شده و در کنار آن‌ها، کتاب‌های جدیدی به عنوان پیش نیاز تدوین و تدریس شود.
حجت الاسلام والمسلمین آل طه با بیان این‌که حفظ دروس فقه و اصول حوزه و اضافه کردن دروس دیگر به عنوان درس اصلی می‌تواند تأثیر بسزایی در بالا بردن سرانه علمی حوزه داشته باشد، تصریح کرد: دروسی همچون تفسیر، رجال و کلام باید به عنوان دروس اصلی حوزه و به صورت جدی در حوزه تدریس شود اما این دلیل نمی‌شود که فقه و اصول به فراموشی برده شود.
وی با بیان این‌که سطحی انگاری باید از حوزه‌های علمیه حذف شود، عنوان داشت: فقه و اصول از مباحث علمی عمیق حوزه است که امروزه به آن بسیار سطحی نگاه می‌شود؛ این امر سبب می‌شود، پایه علمی طلاب ضعیف بماند و زمانی که وارد درس خارج می‌شنود، احساسی از فقه و اصول نداشته و حوزه را به طمع کارهای اجرایی رها کنند.
استاد سطح عالی حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: چنان‌چه راهکار بالا بردن سطح علمی حوزه، تغییر کتب درسی باشد، این امر باید در دراز مدت انجام پذیرد؛ در شرایط کنونی نیاز به برنامه‌ای کوتاه مدت داریم تا انگیزه طلاب را به سوی تحصیل کتب فعلی حوزه سوق دهد.
وی اضافه کرد: تا کنون کتاب‌هایی به بهانه پاسخگو نبودن نیازهای روز، تغییر یافته‌اند که با مشکلات فراوانی مواجه شده است؛ اگر این تدوین‌های کوتاه مدت و بدون نظر خواهی از بزرگان حوزه تکرار شود، ما را با مشکلات جدید و فراوانی مواجه می‌کند.
حجت الاسلام والمسلمین آل طه با اشاره به راهکار اساسی بالا بردن سطح علمی حوزه یادآور شد: نخست باید ذهنیت تغییر و تبدیل کتاب‌های اصلی حوزه را از ذهن طلاب پاک کنیم؛ سپس با تدوین کتاب‌های پیش نیاز برای ورود به رسائل و کفایه، طلاب را توجیه و آماده تحصیلات عالی کنیم؛ در این صورت سرانه علمی حوزویان آغاز به رشد خواهد کرد.
وی در پایان گفت: برگزاری آزمون‌های علمی و قرار دادن جوایز ارزنده برای حائزین رتبه، شور و اشتیاقی در میان حوزویان ایجاد می‌کند که سرانه مطالعه دروس را بالا برده و به مرور زمان احساس وظیفه‌ای در راستای تحصیل دروس میان طلاب به وجود می‌آورد./997/ت302/س